Kunstmatige tong kan verschil tussen whisky's proeven en namaak ontmaskeren
Schotse wetenschappers hebben een kunstmatige 'tong' gebouwd die subtiele verschillen tussen whisky's kan onderscheiden. De miniatuur 'proever' kan zelfs - met 99 procent juistheid - het verschil aangeven tussen whisky's van hetzelfde merk die in verschillende vaten gerijpt zijn, en tussen whisky's van 12, 15 en 18 jaar oud. De technologie kan gebruikt worden voor kwaliteitscontrole en om de steeds meer voorkomende namaak te ontmaskeren.
De technologie kan in een complex mengsel een groot aantal verschillende chemische stoffen identificeren.
"We noemen het een kunstmatige tong omdat het op een gelijkaardige manier werkt als een menselijke tong", zei Alisdair Clark van de School of Engineering van de University of Glasgow.
"Net zoals wij, kan het de individuele chemische stoffen die maken dat koffie anders smaakt dan appelsap, niet identificeren, maar het kan gemakkelijk het verschil zien tussen deze complexe chemische mengsels", zo zei hij aan het persagentschap AFP. En met 'complexe chemische mengsels' bedoelde hij dan verschillende whisky's.
De kunstmatige tong werkt met twee verschillende metalen. Whisky wordt over een schaakbordpatroon van piepkleine stukjes goud en aluminium gegoten - die werken als 'smaakpapillen' - en de onderzoekers meten dan hoe ze licht absorberen terwijl ze ondergedompeld zijn.
Kleine veranderingen in de kleur van de ondergedompelde stukjes goud en aluminium worden dan gemeten om een statistisch profiel op te stellen voor elk staal dat getest wordt.
Voedselveiligheid en namaak
"Bovenop het overduidelijke potentieel van de kunstmatige tong in het identificeren van nagemaakte alcoholische dranken, kan ze ook gebruikt worden in testen voor de voedselveiligheid en kwaliteitscontrole - in feite overal waar een draagbare, herbruikbare testmethode nuttig zou kunnen zijn", zei Clark.
Rare Whisky 101, een consultancy-firma die zeldzame whisky's taxeert, ontdekte vorig jaar dat van 55 'zeldzame' Schotse whisky's die aangekocht werden op de secundaire markt - niet bij de fabrikanten zelf -, er 21 namaak waren, wat bleek uit laboratoriumtesten.
Als ze echt zouden geweest zijn, zouden de 21 flessen samen wel bijna 700.000 euro waard geweest zijn.
Annabel Meikle, de directeur van de 'Keepers of the Quaich', een genootschap van whisky-experts, zei dat de industrie de nieuwe technologie zou verwelkomen.
"Als industrie zouden we iets dat zou helpen om namaak-whisky uit de wereld te helpen, wel degelijk verwelkomen", zo zei ze aan de BBC-radio. Volgens haar zullen de meester-blenders, de experts die de 'blended' whisky's samenstellen, niet onmiddellijk vrezen voor hun job, maar zullen ze dankbaar zijn.
Meikle zei verder dat ze in staat is om namaak-whisky te identificeren aan de smaak, maar dat de technologie gebruikt zou kunnen worden om een deel van de routine smaaktesten uit te voeren die nu door mensen gedaan worden.
De studie over de kunstmatige tong is gepubliceerd in Nanoscale. Dit artikel is gebaseerd op een persbericht van AFP.
