Open Vld en CD&V zijn het wachten beu: ‘We zijn al twee weken aan het landen’

In de Melsensstraat, waar de liberalen hun hoofdkwartier hebben, verstuurden ze gisteren alvast de uitnodigingen voor het partijbureau. Volgende week maandag worden alle liberalen van het hoogste echelon verwacht voor een vergadering. Officieel staat er dan ‘de politieke actualiteit’ op de agenda, officieus wordt toegegeven dat het wellicht over de regeringsdeelname zal gaan. “Maar het kan ook vroeger of later zijn,” valt te horen bij de Open Vld. “De Wever moet uit de kast komen.”

De afgelopen drie weken kwam het partijbureau van de Vlaamse liberalen niet samen omdat er (te) weinig te melden viel. Partijvoorzitter Gwendolyn Rutten zou sinds vorige week donderdag niet meer op gesprek gegaan zijn bij Vlaams formateur Bart De Wever. Wel waren er meerdere telefonische contacten. Open Vld is quasi zeker van een zitje in de Vlaamse regering, omdat de partij noodzakelijk is in de twee meest waarschijnlijke formules: paars-geel met Open Vld, sp.a en N-VA, of oranje-blauw met Open Vld, CD&V en N-VA, noodzakelijk zijn.

De Vlaamse liberalen zijn er wel niet mee opgezet dat ex-staatssecretaris Zuhal Demir (N-VA) de andere partijen de schuld gaf van de trage formatie. Niet N-VA sleept met de voeten, het ligt aan de interne verdeeldheid bij de mogelijke coalitiepartners, zei Demir gisteren op TV Limburg. Open Vld kaatst die bal nu terug. “Het is De Wever die worstelt met de interne verdeeldheid binnen zijn partij”, zegt een liberaal kopstuk. “Wie denkt dat die man alles in zijn eentje kan beslissen, dwaalt. Sommigen, en niet van de minsten, willen daar nog steeds zoete broodjes bakken met het Vlaams Belang.”

‘Gedaan met kibbelen’

Intussen houdt CD&V zich klaar, zodat er “op zeer korte termijn” een vergadering kan worden samengeroepen. Wanneer dat zou zijn, hangt af van een telefoontje van De Wever. Bij de socialisten viel te horen dat het nog wel enkele dagen kan duren en dat er nog niks beslist is. Bij N-VA wordt er druk over en weer getelefoneerd. Meerdere bronnen bij verschillende partijen geven aan dat De Wever eind deze week of dit weekend zijn keuze bekend zal maken. “Maar ja”, relativeert een CD&V-bron, “we zijn intussen al twee weken aan het landen.”

Zetten de politieke bookmakers vorige week vooral in op een paars-gele coalitie, dan lijken de kansen voor oranje-blauw nu weer gestegen. Zeker binnen CD&V lijkt bij de middenkaders het vertrouwen zoetjesaan te groeien dat De Wever hen aan boord zal hijsen. “Het kwijl komt niet uit onze mond gelopen om mee te doen, maar ons DNA is nu eenmaal dat wij een bestuurspartij zijn”, zegt een bron bij CD&V.

Voormalig premier Yves Leterme (CD&V) waarschuwde in De ochtend op Radio 1 dat zijn partij een andere houding zal moeten aannemen wanneer ze opnieuw zal meebesturen. Een analyse die bijval krijgt. “Als we meeregeren met N-VA, moet het gekibbel inderdaad gedaan zijn”, luidt het bij CD&V. “Dan moeten we een coherente coalitie vormen en ons niet meer als kleuters gedragen.”

‘Beter dan sp.a’

Sommige christendemocraten menen dat De Wever de andere partijen aan het lijntje houdt om meer binnen te halen bij de eigenlijke onderhandelingen. Ze rekenen echter op de ervaring van hun onderhandelaars Wouter Beke en Hilde Crevits om zich niet te laten rollen. “Het is een sterk duo”, zegt een partijtopper. De onderhandelaars zelf houden al wekenlang de lippen op elkaar.

Bij CD&V maken ze ook ongegeneerd reclame voor zichzelf als een betere regeringspartner dan sp.a. Ze wijzen er graag op dat een Zweedse coalitie een comfortabele meerderheid heeft van 70 zetels op 124, terwijl een Bourgondische maar amper één zetel op overschot heeft. En de betrouwbaarheid en kwaliteit van hun politiek personeel is stukken beter, valt nog te horen. “Sp.a heeft voluit ingezet op de verjonging in het parlement”, zegt een hoge partijbron. “Hoe moet De Wever een Conner Rousseau of een Maxim Veys inschatten? En dan zwijg ik nog over de anciens, zoals Bruno Tobback.”