Voor de transportsector is een uitbreiding van de kilometerheffing naar alle voertuigen de enige remedie voor de alsmaar langer wordende files.
De kilometerheffing bestaat sinds 1 april enkel voor vrachtwagens die meer dan 3,5 ton wegen. “We moeten een kilometerheffing invoeren voor iedereen, ook voor kleine vrachtwagens en personenwagens”, zegt Isabelle De Maegt van sectorfederatie Febetra woensdag in De Tijd. “Dat zal pas een impact hebben op de mobiliteit en de doorstroming verbeteren.”
“Van kwaad naar erger”
“Het gaat van kwaad naar erger”, zegt Bruno Velghe van transportfederatie UPTR. Uit cijfers van het Vlaams Verkeerscentrum blijkt dat de filezwaarte in Vlaanderen de afgelopen vijf jaar met 35 procent toenam, en het afgelopen jaar alleen al met 15 procent. Tot en met oktober stond dit jaar gemiddeld 141 km file op werkdagen, tegenover 136 km in 2015.
Door de vele files zijn vrachtwagens natuurlijk langer onderweg. Het ironische gevolg daarvan is dat transportfirma’s meer trucks inzetten. “Chauffeurs zijn verplicht de rij- en rusttijden te respecteren”, zegt De Maegt. “De combinatie van de files en de rij- en rusttijden brengt nog meer vrachtwagens op de weg.”
Cordontaks
Een uitbreiding van de kilometerheffing naar alle personenwagens is “totaal zinloos” en “zal geen effect hebben op de files”, reageert Maarten Matienko van VAB. De mobiliteitsorganisatie ziet echter wel heil in een zogenaamde “cordontaks”.
Een cordontaks is een soort van rekeningrijden “maar dan wel op enkel op die plaatsen waar het effectief nodig is én waar er goede alternatieven zijn”, zegt Matienko. “Aan beide voorwaarden moet worden voldaan, anders werkt het niet.”
Als er een kilometerheffing komt, moeten de andere belastingen van de baan, zodat enkel het gebruik wordt belast”
Het gewestelijk expresnet (GEN) rond Brussel biedt bijvoorbeeld een kans om daar een cordontaks in te voeren. “De grote zwakte van het GEN is dat als er niet wordt aangezet om alternatieven te gebruiken, het niet zal werken. Een cordontaks kan daar verandering in brengen”, zegt Matienko. “Wij hebben een bevraging uitgevoerd bij bedrijven in het centrum van Brussel waaruit blijkt dat 32 procent van de werknemers die met de auto komen, nu al een alternatief hebben. Een cordontaks gaat een aandeel van hen overtuigen, waardoor er meer ruimte komt op de weg.”
Groots proefproject
Touring blijft voorzichtig in zijn reactie. De mobiliteitsorganisatie vindt dat er eerst nog een groter proefproject moet worden georganiseerd om te achterhalen of een kilometerheffing daadwerkelijk een gedragsverandering kan teweegbrengen. “Drie jaar geleden was er al een proefproject met onze medewerking, maar dat bleek te beperkt om conclusies uit te trekken”, zegt woordvoerder Danny Smagghe.
“Wat voor ons vooral een voorwaarde is, is dat de factuur voor de automobilisten niet nog mag oplopen”, zegt Smagghe. “Als er een kilometerheffing komt, moeten de andere belastingen van de baan, zodat enkel het gebruik wordt belast.”
Smagghe pleit daarnaast ook voor een soort van omgekeerd rekeningrijden. “Bij dat systeem zouden automobilisten worden beloond als ze buiten de spits rijden, in plaats van dat ze zouden moeten betalen als ze dat wel doen.”
(Belga/NS)
