Economen: “Goed moment om de woonbonus af te schaffen, heeft toch vooral een pervers effect”
De woonbonus afschaffen of laten uitdoven, zoals de N-VA voorstelt, is een goed idee. Dat zeggen verschillende experten in een reactie op het idee uit de startnota van de N-VA, om te onderhandelen over een nieuwe Vlaamse regering. Doordat de woningmarkt op dit moment op volle toeren draait en de rente historisch laag is, verwachten economen geen al te grote gevolgen als het fiscale voordeel nu zou verdwijnen.
In de startnota van de N-VA staat een opvallende zin: de partij wil de woonbonus (de belastingvermindering die u krijgt als u een woonlening afsluit) afschaffen of minstens laten "uitdoven" vanaf januari 2020. Daartegenover stelt de partij een verlaging van de registratierechten, "zodat het goedkoper wordt om een enige eigen woning te verwerven". Voor alle duidelijkheid: het zou gaan om nieuwe leningen. Niet om leningen die al voordien zijn aangegaan.
Het idee wordt toegejuicht door verschillende experten terzake. Michel Maus, professor fiscaal recht aan de VUB, vindt het “logischer dan de huidige politiek van slaan en zalven". "Nu worden kopers eerst geconfronteerd met zware registratierechten om dan vervolgens in de jaren daarna een fiscaal cadeautje terug te krijgen. Dan is het beter om van bij de start iets te doen, ik denk dat dat logischer is", zegt Maus, die opmerkt dat Brussel al hetzelfde gedaan heeft.
Een goed idee...
Ook economen Geert Goeyvaerts en Erik Buyst (KU Leuven) vinden het een goed idee om de woonbonus af te schaffen. Sterker nog: ze pleiten er al een aantal jaren voor om een woonlening niet langer fiscaal aftrekbaar te maken.
“Nationaal en internationaal onderzoek heeft aangetoond dat dergelijke belastingsubsidies een pervers effect hebben”, zegt Geert Goeyvaerts. “De woonbonus veroorzaakt een stijging van de woningprijzen waardoor de mensen die de woonbonus krijgen eigenlijk geen voordeel genieten”. Ook zorgt het er volgens Goeyvaerts niet voor dat meer mensen een woning kopen, wat de bedoeling is van de woonbonus.
... op een goed moment
De economen vinden het ook een goed moment om de woonbonus af te schaffen of te laten uitdoven. Waarom? Omdat de Vlaamse bouw- en woningmarkt het zeer goed doet. Vorige week bleek nog dat er nog nooit zoveel woonleningen werden afgesloten als de afgelopen maanden, dankzij de historisch lage intrestvoeten.
De woningmarkt kan op dit moment dus tegen een stootje. “Het afschaffen of laten uitdoven van de woonbonus zal de vraag in eerste instantie even doen dalen”, voorspelt Goeyvaerts, maar omdat de vraag naar woningen groter is dan het aanbod, verwacht hij niet dat de woningmarkt op langere termijn grote klappen zal krijgen door de ingreep.