Actievoerend Hongkong wil nú doorzetten

Een gesloten politiepost op de weer soepel lopende luchthaven van Hongkong is nog altijd beplakt met papieren van demonstranten. Op één vel staat met grote letters gekrast: KGB. Vooralsnog heeft niemand de blaadjes weggehaald die herinneren aan de keiharde botsingen tussen politie en demonstranten eerder deze week op dit grote, moderne vliegveld. Nu is er rust, maar schijn bedriegt.

Hongkong wacht nieuwe demonstraties vandaag. Die moeten de geest van de massale, vreedzame marsen zien terug te brengen. Door een grote mars die gepland stond is echter een streep gezet door de politie, omdat de organisatoren de veiligheid van het publiek niet zouden kunnen garanderen. De groep mag wel een bijeenkomst houden in een park in Hongkong, waar 300.000 demonstranten worden verwacht. Daarvandaan mag echter niet worden opgetrokken naar het centrum van de stad.

Afgelopen dinsdag liep het uit de hand, na tien weken van protest in de Chinese stad met een Britse geschiedenis. Demonstranten mishandelden twee mannen die zij aanzagen voor Chinese agenten in burger. Ze wisten ook de wapenstok te ontfutselen aan een agent, die daarop zijn vuurwapen trok. Volgens ooggetuigen scheelde het weinig of er waren doden gevallen.

Uitleveringswet

De sfeer op het vliegveld was op dat moment ver verwijderd van die van de eerste protesten, waarbij meer dan een miljoen mensen vreedzaam de straat opgingen. Ze protesteerden tegen een wetsvoorstel dat uitlevering van verdachten aan China mogelijk moet maken. Voor de inwoners van Hongkong en ook voor het bedrijfsleven is de eigen, onafhankelijke rechtspraak van levensbelang; de stad heeft nog tot 2047 een zelfstandige positie binnen het communistische China.

De hoogste bestuurder van Hongkong, Carrie Lam, schortte na de massale protesten de uitleveringswet op. Een overwinning voor de demonstranten, maar zij eisten meer: het definitief schrappen van het voorstel en het vertrek van Lam. Velen eisen ook dat de huidige vorm van democratie die Hongkong kent, wordt verstevigd. Vijf jaar geleden werd hier ook al actie voor gevoerd, uiteindelijk zonder succes. En ook nu gaan garanties voor meer democratie Lam en zeker de leiders in Peking te ver.

Legertrucks

Veel van de mensen die meeliepen in de grote marsen zijn daarna thuisgebleven. Toch waren voor een stad met zeven miljoen inwoners de latere acties nog heel groot en de beslissing om het vliegveld te bezetten, was spectaculair. Maar de rechter heeft dat laatste inmiddels verboden. Peking sprak al van ‘terrorisme’, wat veel mensen doet vrezen dat militair ingrijpen op komst is. Aan de grens van Hongkong verzamelen zich Chinese militairen. Op sociale media zijn zelfs beelden te zien van trucks die van het Volksbevrijdingsleger zouden zijn, middenin de stad.

Ondertussen verslechtert de economie van Hongkong, dat het moet hebben van handel, financiën en toerisme. Volgens economische analisten is dit het gevolg van een verzwakking van de wereldeconomie, maar Lam waarschuwde eerder al voor de gevolgen van de protesten. Haar bestuur presenteerde gisteren een stimuleringspakket van circa 2,2 miljard euro, dat onder meer kleine ondernemers moet helpen met leningen.

Test

De organisatoren van de protesten staan nu voor de opgave om het vuur brandend te houden, zonder de steun van de gewone bevolking te verliezen én zonder militair ingrijpen uit te lokken. Dit weekeinde wordt de test voor het kanaliseren van de onvrede, die zeker niet weg is. Tegenover de demonstranten staat niet alleen de politie, maar ook propaganda uit Peking. Die zet vooral via sociale media het beeld neer dat het om onverantwoordelijke heethoofden gaat. Beelden van een agent die in het nauw wordt gedreven komen daarbij goed van pas.