De Woonzaak denkt na over juridische stappen na startnota: te weinig inspanningen voor (sociale) huurders

De Woonzaak werd opgestart in aanloop naar de verkiezingen, om de partijen te dwingen meer aandacht te besteden aan het woonbeleid en het verband met armoede. Naar het voorbeeld van de Klimaatzaak willen de initiatiefnemers hun eisen desnoods juridisch afdwingen. Als het regeerakkoord te weinig ambitie toont, starten ze een procedure bij de Raad van Europa.

Woordvoerder Hugo Beersmans, voormalige administrateur-generaal van het agentschap Wonen Vlaanderen,  ziet nagenoeg geen positieve elementen in de startnota. Zo vermeldt die nota dat de sociale huisvestingsmaatschappijen en de sociale verhuurkantoren in één actor worden samengevoegd. Alle woningen worden voortaan toegewezen volgens chronologische inschrijving, is te lezen. "Bij de sociale verhuurkantoren is de chronologie nu niet het leidende principe", zegt Beersmans. "Er wordt een puntensysteem gehanteerd, op basis van onder meer gezinslast en werkzaamheid. Dat laat toe bepaalde groepen een voorkeursbehandeling te geven." 

Verder staat in de startnota ook te lezen dat gemeenten die het objectief van 9 procent sociale woningen hebben bereikt, enkel nog financiering voor renovatie krijgen. “Een belangrijke breuk met het verleden”, volgens Beersmans. “Het Bindend Sociaal Objectief van 9 procent werd totnogtoe gezien als het minimum, waar elke gemeente over moet. In de startnota wordt het eerder beschouwd als een eindpunt.”

De nota wil ook voorrang geven aan mensen die een voldoende sterke band hebben met de gemeente of de streek. "Sommige huisvestingsmaatschappijen doen dat al langer, maar het principe wordt nu veralgemeend naar heel Vlaanderen", zegt Beersmans. "De inspiratie daarvan komt van Vlaams Belang, neem ik aan.”

De nota vermeldt voorts dat er een middelentoets wordt uitgevoerd voor iedereen op de wachtlijst voor een sociale woning. "Die middelentoets bestaat nu al voor de toekenning van bijvoorbeeld een leefloon," zegt Beersmans, "maar sociale huisvesting is altijd veel ruimer geweest. Als dit wordt ingevoerd, gaan we eerder naar armenhuisvesting in plaats van sociale huisvesting."

Dat de woonbonus wordt afgebouwd noemt hij wel de logica zelve. "Maar de opbrengst daarvan zou moeten gaan naar ondersteuning van de minder gegoeden, op de huurmarkt. In dit geval wordt de besparing gebruikt om de registratierechten te verlagen. Waarschijnlijk zal een deel van de opbrengst ook in de Vlaamse kas verdwijnen, omdat er een algemene besparing nodig is.”

Als de startnota wordt overgenomen in het Vlaams regeerakkoord ziet De Woonzaak dus voldoende reden om de procedure bij de Raad van Europa op te starten.