VS testen voor het eerst omstreden middellangeafstandsraket na opschorten INF-verdrag
De VS hebben zondag voor het eerst een raket getest die was verboden door het verdrag tegen middellangeafstandsraketten. De test met een kruisraket voor de kust van Californië komt twee weken nadat de regering-Trump zich terugtrok uit het meer dan dertig jaar oude INF-verdrag.
De test laat zien dat Washington het historische wapenbeheersingsverdrag definitief ten grave heeft gedragen. Trump kondigde bijna een jaar geleden aan dat de VS zich zouden terugtrekken uit het verdrag, na jarenlange beschuldigingen dat Rusland zich niet aan het akkoord hield.
De test voedt ook de vrees dat beide supermachten een wapenwedloop zullen beginnen met vanaf land gelanceerde middellangeafstandsraketten. Rusland veroordeelde dinsdag meteen de rakettest. Onderminister van Buitenlandse Zaken Sergei Ryabkov noemde de Amerikaanse actie “betreurenswaardig”.
Lees nu
Het INF-akkoord dat in 1987 het einde van de Koude Oorlog inluidde, is niet meer
Moskou schorste in februari het verdrag, dat drie decennia lang met succes een wapenwedloop had voorkomen met middellangeafstandsraketten. Al onder president Obama werden de Russen ervan beschuldigd dat ze het verdrag schonden met het testen en stationeren van hun kruisraket SSC-8. Maar Moskou heeft de Amerikaanse beschuldigingen altijd ontkend.
De nieuwe kruisraket zou volgens Amerikaanse inlichtingendiensten al op minstens twee bases operationeel zijn. Het INF-verdrag verbood de stationering op land van alle middellangeafstandsraketten met een bereik tussen de 500 en 5.500 kilometer. Beide supermachten mochten wel kruisraketten met zo’n bereik hebben die afgevuurd konden worden vanaf marineschepen en bommenwerpers. Het INF-verdrag werd in 1987, na lang onderhandelen, ondertekend door de toenmalige Amerikaanse president Ronald Reagan en de Russische leider Michail Gorbatsjov.
Bommenwerpers
De Amerikaanse raketlancering vond zondag plaats, zo maakte het Pentagon dinsdag bekend. De kruisraket werd afgevuurd vanaf het Californische eilandje San Nicolas en trof na een vlucht van meer dan 500 kilometer zijn doel. Om welke type kruisraket het ging, maakte het Pentagon niet bekend.
De VS beschikken over een ruim arsenaal aan Tomahawk-kruisraketten. Deze zijn bedoeld om te worden afgeschoten vanaf Arleigh Burke-torpedobootjagers, zoals de afgelopen jaren is gebeurd in Syrië, of vanaf zware strategische bommenwerpers zoals de B-52 en het B-2-stealth bommenwerpers.
Het ministerie van Defensie repte in het persbericht met geen woord over het opgezegde INF-verdrag. Wel hintte het Pentagon erop dat de VS verder zullen gaan met de ontwikkeling van middellangeafstandsraketten die vanaf land gelanceerd kunnen worden. ‘De informatie die is verzameld en de lessen van deze test zullen bijdragen aan de ontwikkeling van toekomstige middellange afstandsmogelijkheden’, aldus het departement.
Diepste geheim
De lancering komt niet onverwacht. Militaire functionarissen in Washington lieten de afgelopen maanden al doorschemeren dat deze maand een rakettest gepland stond. Het testen van de kruisraket moet aan het eind van dit jaar worden gevolgd door een proef met een ballistische raket.
Of de regering-Trump net zo ver zal gaan als de Russen door middellangeafstandsraketten op militaire bases te stationeren, is onduidelijk. Een eventuele stationering, aldus minister van Defensie Mark Esper, zal bovendien nog jaren in beslag nemen als het besluit is genomen.
De Russen hebben altijd ontkend dat hun SSC-8-kruisraket, waaraan jarenlang in het diepste geheim zou zijn gewerkt, een bereik heeft van meer dan 500 kilometer. De regering-Obama beschuldigde Moskou vijf jaar geleden voor het eerst ervan het INF-verdrag te schenden met de ontwikkeling van deze kruisraket.
De Russische raket is met name bedreigend voor Europa omdat volgens de VS alle Europese landen binnen het bereik van de SSC-8 liggen. Omdat de raket vanaf mobiele lanceerinstallaties kan worden afgevuurd, zou deze ook moeilijk ontdekt kunnen worden door Amerikaanse satellieten.