Direct naar artikelinhoud
Vervuiling

‘Uitstoot van stikstof schadelijker voor natuur dan gedacht’

De vervuilende stof stikstof wordt vooral veroorzaakt door het verkeer en de bemesting in de landbouw.Beeld Getty Images

In heel Vlaanderen vormt de neerslag van stikstof een ernstige bedreiging voor het voortbestaan van essentiële schimmels in graslanden. Daardoor komt de biodiversiteit onder druk te staan. Dat blijkt uit een Europese studie onder leiding van de KU Leuven.

Stikstof, uitgestoten door het verkeer en vooral de bemesting in de landbouw, tast talrijke schimmelsoorten aan wanneer het in de bodem terechtkomt. De schimmelsoorten vormen een belangrijke schakel in ecosystemen zoals bossen of graslanden. Ze zijn namelijk onmisbaar voor de groei van planten, die ze voorzien van voedingstoffen en water. 

Verdwijnen van schimmels

Britse onderzoekers onderzochten eerder al de schimmels in bossen, vertelt bioloog Tobias Ceulemans. “Dat zijn de schimmelsoorten die bovengronds zichtbaar zijn zoals bospaddenstoelen. Als er per hectare bos meer dan 5 à 6 kilogram stikstof per jaar neerslaat, dan sterven de paddenstoelen en zo kunnen bomen letterlijk sterven van de honger en dorst.”

Volgens de recente Europese studie blijken schimmels uit graslanden, die ondergronds zitten, iets bestendiger te zijn tegen stikstof dan bospaddenstoelen. Maar de resultaten blijven zorgwekkend. “De meeste graslandschimmels verdwijnen al uit de bodem bij een stikstofdepositie - bodemvervuiling - lager dan 7,7 kilogram per hectare per jaar.” 

‘Vlaanderen slechte leerling’

De resultaten blijken slecht nieuws voor Vlaanderen. “Wij zijn één van de slechtste leerlingen in de Europese klas, met een gemiddelde van 23,4 kilogram stikstof per hectare per jaar volgens de Vlaamse Milieumaatschappij. Plantensoorten die afhankelijk zijn van schimmels, maar ook dieren die van deze planten leven, zoals vlinders en bijen, verdwijnen dan.”

Voorbeeld van een bovengrondse schimmel.Beeld Shutterstock

‘Nood aan aanpassing Europese streefdoelen’

De studie toont aan dat de Europese streefdoelen voor stikstofdepositie aangepast zullen moeten worden, vervolgt Ceulemans. “Voorlopig liggen de Europese normen te hoog.”

“Beleidsverantwoordelijken zullen samen met de landbouw- en transportsector moeten bekijken welke ondersteunende maatregelen er nodig en mogelijk zijn om de uitstoot van stikstof te beperken”, vervolgt Ceulemans. “Gelukkig tonen voorbeelden uit buurlanden zoals het Verenigd Koninkrijk aan dat dat mogelijk is.”