Sardienen (archieffoto).

Eten we binnenkort sardienen of tonijn uit de Noordzee?

Door de opwarming van de aarde is het over afzienbare tijd mogelijk om commercieel op vissoorten als sardienen en tonijn te vissen in de Noordzee. Dat zegt een Duitse sectorfederatie. Wetenschappers bij ons nuanceren het bericht.

De Duitse visserijsector verzamelt in Magdeburg voor een top met als voornaamste onderwerp de gevolgen van de klimaatopwarming. Naast uitdagingen biedt die ook kansen voor de visserij, beweert Uwe Richter van de Deutschen Hochseefischerei. Doordat het Noordzeewater opwarmt, verschuiven soorten. Als voorbeelden gaf hij sardienen en tonijn. Als die bestanden verder zouden uitbreiden, zouden ze binnenkort commercieel kunnen worden bevist, luidt het.

Marien bioloog Jan Seys van het Vlaams Instituut voor de Zee bevestigt dat de klimaatopwarming effecten heeft op de visbestanden. "Dieren zoeken hun temperatuuroptimum. Het is logisch dat een aantal soorten noordwaarts opschuift", zegt hij. Maar de toestand is complex: zo zijn de kreeftjes die voedsel zijn voor jonge kabeljauwen al 1.000 km noordwaarts opgeschoven, en de kabeljauw nog niet. "Dan is er een synchronisatieprobleem", zegt Seys.

Diplomatieke problemen

Seys denkt niet dat op korte termijn op sardienen en tonijn gevist zal worden in onze contreien. "Sardienen verschijnen in warme periodes inderdaad al in de Noordzee, maar het is op vandaag zeker niet mogelijk om ze commercieel te bevissen. Mogelijk zal dat ooit wel het geval zijn", zegt de bioloog. "Wat tonijn betreft, speelt de klimaatverandering minder een rol. Atlantische blauwvintonijn is sterk overbevist. Ook al zijn er een aantal hoopgevende signalen, de soort blijft kwetsbaar. Er zijn zeker geen perspectieven voor bevissing."

Seys merkt nog op dat de verschuivingen ook tot diplomatieke problemen tussen landen kunnen leiden. De visserijrechten zijn immers gebonden aan bepaalde gebieden en die verhuizen niet mee met de soorten. "Er werd in het verleden bijvoorbeeld bijna oorlog gevoerd over de makreelvangst." Op dat vlak is de nakende brexit een belangrijke bron van zorgen voor de sector.

Verstandig vissen

Ook wetenschappelijk directeur Hans Polet van het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO) zegt dat vissen op tonijn en sardienen in de Noordzee nog niet voor morgen is. "Occasioneel wordt al eens een tonijn in de Noordzee gespot, maar eigenlijk gebeurt dat nog weinig", zegt hij in "De wereld vandaag" op Radio 1.

"Tonijn is in de Noordzee niet door klimaatopwarming verdwenen, maar wel door overbevissing", zegt hij op zijn beurt. "Als die vissoort nu terugkomt, dan is het vooral omdat het visbestand begint te hernemen. Men begint met een beetje meer verstand op die vis te vissen."

Historische paaigrond

"Sardienen in de Noordzee hebben wel met klimaatopwarming te maken", zegt Polet. "Die vis zien we nu geregeld opduiken. Hij komt uit het zuiden, uit Portugese en Spaanse wateren. Alles schuift een beetje op. Het mooiste voorbeeld is kabeljauw. Vroeger was onze kust een historische paaigrond voor die vis en kwam hij elk jaar in december en januari in grote hoeveelheden voor, maar dat doet hij nu al 20 tot 25 jaar niet meer."

Ook volgens Polet is het weinig realistisch dat vissers binnenkort in de Noordzee op tonijn en sardienen kunnen vissen. "Het zal nog een hele poos duren. Enerzijds komt dat door de dichtheid, er moet voldoende van die vissoorten in de Noordzee zitten en dat is momenteel nog niet zo. Anderzijds moeten onze vissersschepen aan de nieuwe soorten worden aangepast."

Zelfs al wordt vissen op tonijn en sardienen in de Noordzee ooit mogelijk, dan nog zal dat op een verantwoorde manier moeten gebeuren. "Dat zal onder wetenschappelijke begeleiding moeten gebeuren, zoals nu al het geval is met belangrijke commerciële vissoorten. Die worden opgevolgd en elk jaar worden quota ingesteld."

Beluister hieronder het volledige gesprek met Hans Polet in "De wereld vandaag":

Meest gelezen