Waarom Gent de duurste stad van Vlaanderen is (en wat we eraan kunnen doen)
Gent is de duurste Vlaamse stad om een appartement te kopen, en de huisprijzen stijgen nergens zo snel. Dat blijkt uit een analyse van De Tijd op basis van cijfers van Statbel. Hoe komt dat? En wat is eraan te doen? De Gentse stadsbouwmeester Peter Vanden Abeele antwoordt.
De duurste appartementen, zowel in het goedkope als in het duurdere segment. Hoe komt dat ?
Peter Vanden Abeele: “Je kunt er optimistisch naar kijken: Gent is in trek. Minder optimistisch: het aanbod is kleiner dan de vraag. Je kunt je daarbij afvragen of de stad te traag ontwikkeld wordt. Gent is zeer duur, niet enkel om te kopen, maar ook om te huren.
“Een op de twee Gentenaars is een huurder. Nieuwbouwappartementen zijn daardoor begeerd, maar zijn voor veel huurders niet betaalbaar. Al het nieuwe aanbod zit boven het betaalbare maximumplafond van 750 euro per maand. Een deel van de nieuwbouw mikt vooral op investeerders.
“En dan is er ook de grote studentenbevolking in Gent. Het tekort aan koten leidt ertoe dat die op andere plaatsen een woonplek zoeken.”
De huizenmarkt is het duurst in Leuven, maar nergens in Vlaanderen is het segment van de goedkoopste huizen zo sterk in prijs gestegen als in Gent. Hoe komt dat?
“Gent is net als Leuven een stad met een vrij groot aandeel blijvenhangers. Er is een nettomigratie naar de stad in de leeftijdscategorie 20 tot 30 jaar. Zij zoeken een starterswoning om op te knappen en te verkopen als ze naar een tweede woning doorschuiven. Wie wil kopen in Gent moet sneller dan zijn eigen schaduw zijn. Dat verhoogt de nervositeit.”
Waarom is dat in Gent meer dan elders? Heeft de stad de grip op de markt meer gelost?
“Nee, want sinds het grond-en-pandendecreet is geschrapt door de Grondwettelijk Hof, kun je daar niet veel actief beleid op voeren, tenzij via de stedelijke eigendommen.
“Om de grondprijs te doen zakken, moeten we voor onze eigen stadsprojecten nadenken of we de grond niet in erfpacht kunnen geven. Dan zakt de totaalprijs van het project. In ruil kun je dan eisen dat een deel van de appartementen via het sociaal verhuurkantoor gaan voor een vaste prijszetting, dus onder die grens van 750 euro per maand. Zoiets hebben we gedaan bij het S-gebouw dat achter het station komt.”
Welke maatregelen kunnen nog genomen worden?
“We zijn op zoek naar 5.000 extra studentenwoningen. Aan de promotoren om ze te bouwen, maar we voeren ook gesprekken met de onderwijsinstellingen. Extra campussen en studenten vragen om extra koten.
“Ik ga me ook actief inzetten voor collectieve, compactere woonvormen, die eventueel coöperatief zijn. Bij een coöperatief model richt je als een team van eigenaars een coöperatie op. Dat soort bouwgemeenschappen is populair in Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk. De tussenfiguur van de ontwikkelaar valt weg.”
Het adagium dat we dichter bij elkaar en in de stad moeten gaan wonen, zal de prijzen in Gent toch enkel verder doen stijgen?
“Verdichting hoeft zich niet te beperken tot steden, maar het staat vast dat we het aanbod in Gent moeten uitbreiden. We moeten onze blik verleggen van de klassieke stadsontwikkelingszones zoals achter het station naar het verkavelingsdeel van Gent. Ik denk aan randgemeentes zoals Wondelgem, Sint-Denijs-Westrem of Gentbrugge, waar er al veel voorzieningen zijn, zoals scholen, groen, fietsinfrastructuur en openbaar vervoer, maar waar ook nog open terrein ligt. Die visie werken we nu uit.”
