We vroegen de Groenlanders wat ze zélf vinden van Trumps poging om hun land te kopen
Denemarken wil Groenland niet verkopen aan de VS. Trumps ‘grote vastgoeddeal’ gaat niet door, maar wat vindt de Groenlander daar zelf van? Wordt die graag Amerikaan, of blijft die liever bij Denemarken? ‘Geen van beide, maar we zijn open for business.’
Donald Trump gaat begin september niet op officieel staatsbezoek naar Denemarken. Dat stond nochtans ingepland, maar werd te elfder ure geschrapt/uitgesteld. Trump blijft gewoon thuis, omdat de Deense premier Mette Frederiksen niet wil praten over een verkoop van Groenland aan de VS. Dat kondigde de Amerikaanse president doodleuk aan op zijn geliefde Twitter-pagina. Dat bleek meteen ook de enige kennisgeving aan de Deense regering. De ongeveer 2,1 miljoen vierkante kilometer – ruim vier keer Spanje – en haar 56.000 inwoners veranderen dus niet van ‘eigenaar.’ Al was daar nooit écht sprake van. Maar is de doorsnee Groenlander wel blij dat hij/zij onder de Deense vlag blijft varen? Niet bepaald, zegt Poul Krarup, al ruim 32 jaar hoofdredacteur van de Groenlandse krant Sermitsiaq.
Twitter bericht wordt geladen...
Donald Trump wil jullie graag kopen. Hoe voelt dat?
“Bijzonder. (lacht) Ik heb er goed mee gelachen, zoals de meeste mensen in Groenland. Het idee van zo’n gigantische Trump Tower in een of ander Groenlands dorp is volslagen belachelijk. Dat verhaal is moeilijk ernstig te nemen. Of Trump zélf geloofde dat hij ons kan kopen? Niemand weet wat er in zijn hoofd omgaat.”
Een goeie grap, dus?
“Dat nu ook weer niet. We vinden het niet zo leuk om als ‘vastgoeddeal’ te worden bestempeld, en al zeker niet dat hij daarover met Denemarken wil praten. Als hij iets van Groenland wil, moet hij dat met Groenland bespreken. We zijn niet te koop, maar wel open for business.”
Welke business dan precies?
“Groenland is behoorlijk rijk aan natuurlijke grondstoffen, zoals zeldzame aardmetalen die gebruikt worden om smartphones te maken. Daarvan heeft China nu het monopolie, maar de mijnbouw is een sector die verder kan worden ontwikkeld. In het verleden waren Canada en de Verenigde Staten al geïnteresseerd in de olie-ontginning, al zijn de strategische, geopolitieke factoren misschien belangrijker.”
“Als je op de wereldkaart kijkt, zie je dat Groenland in een interessante positie ligt. Enerzijds dicht bij de VS, anderzijds aan de Noord-Atlantische Oceaan. Als de Russische duikboten richting Verenigde Staten willen varen, liggen wij precies op hun route. Ik kan me voorstellen dat Trump daar beveiliging wil, om alle activiteit in dat gebied in de gaten te houden. De VS hebben hier nu al een luchtmachtbasis, radars en satellietinstallaties. Denemarken – verantwoordelijk voor defensie in Groenland – heeft amper of niet geïnvesteerd in dat soort defensie. Mogelijk wil Trump die beveiliging verhogen, omdat hij het strategische belang van Groenland inziet.”
Wat heeft Groenland daarbij te winnen?
“Dat is eenvoudig: investeringen. Daar hebben we grote nood aan, zeker op vlak van infrastructuur. We zijn een enorm groot land met weinig inwoners. Daardoor liggen er amper wegen, rijden er amper treinen. Wie van de ene naar de andere stad wil, moet de boot of het vliegtuig nemen. Als de Verenigde Staten zaken willen doen met Groenland, kunnen ze die investeringen helpen dragen.”
“Ik denk bijvoorbeeld aan luchtvaartroutes tussen Groenland en de VS. Omdat we zo’n kleine markt zijn, is dat ondenkbaar zonder subsidies. Als Trump bereid is om te investeren in Groenland, is hij zeer welkom. Een betere infrastructuur is van essentieel belang voor onze economische ontwikkeling. Zo kunnen we het toerisme en de mijnbouw verder ontwikkelen. Dat zou ons minder afhankelijk maken van Denemarken.”
In 2009 verwierf Groenland grote autonomie van Denemarken. Hoe verbonden zijn jullie nog?
“Er zijn nog altijd stevige banden. We hebben een eigen parlement en regering, maar zonder bevoegdheden als financiën, buitenlandse zaken en dus ook defensie. Die zitten in Denemarken. Daarnaast gebruiken ook wij de Deense kroon, net als het politie- en justitieapparaat in Denemarken. Ook economisch zijn we nog erg, waarschijnlijk té afhankelijk. Ongeveer de helft van ons bruto nationaal product komt daar tot stand. Investeringen uit de Verenigde Staten – of uit eender welke hoek – kunnen ons helpen om zelfstandiger te worden.”
Is de doorsnee Groenlander tevreden met die band met Denemarken?
“Niet echt, er is een grote drang naar volledige onafhankelijkheid. We willen af van de koloniale macht van weleer. En zodra we die onafhankelijkheid hebben, zullen we Denemarken echt niet inruilen voor de VS, of om het even wie. De uitspraken van Trump doen die discussie trouwens weer aanzwengelen, bij ons en in Denemarken. Daarom staan we allesbehalve weigerachtig tegenover Amerikaanse interesse. We geloven dat die kan bijdragen aan onze toenemende soevereiniteit.”
Trumps bijzondere tweets kunnen eigenlijk van grote waarde blijken voor Groenland?
“Dat denk ik wel, ja. Plots staat het bescheiden Groenland wereldwijd op alle voorpagina’s. Dat soort marketingcampagne zouden we nooit kunnen betalen. Nu krijgen we het gewoon gratis. Vandaag weet iedereen véél meer over Groenland dan gisteren. Bovendien kan het ook strategisch handig zijn. Denemarken heeft hier de voorbije jaren wat minder geïnvesteerd, de Amerikaanse interesse kan dat misschien weer doen opflakkeren. Want niet enkel de Verenigde Staten zijn welkom, ook Denemarken, Europa en China ontvangen we met open armen.”