Videospeler inladen...

Macron, Merkel en Johnson: "Branden in Amazonewoud zijn internationale crisis", Bolsonaro: "Kolonialistisch"

De Franse president Emmanuel Macron noemt de branden in het Amazonewoud in Brazilië "een internationale crisis" en wil er een thema van maken op de G7-top in Biarritz dit weekend. Ook de Duitse bondskanselier Angela Merkel en de Britse premier Boris Johnson vinden dat. Dat komt Macron op scherpe kritiek te staan van de Braziliaanse president Jair Bolsonaro: die verwijt Macron "een kolonialistische mentaliteit".

In Brazilië woeden de hevigste bosbranden in jaren. Het Braziliaanse Instituut voor Ruimte-onderzoek INPE heeft sinds januari 83 procent meer branden opgetekend in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. Er zouden in het hele land meer dan 70.000 branden zijn geregistreerd. In de meeste gevallen gaat het om privéterreinen, maar ook natuurgebieden blijven niet gespaard. Bijna 40.000 daarvan liggen in de Amazone.

De opmerkelijke stijging wordt in verband gebracht met het aantreden van de uiterst rechtse Jair Bolsonaro als president, in januari van dit jaar. Een van de punten in zijn campagne was de belofte om meer land vrij te maken voor de land- en de mijnbouw. Experts zeggen dat de regering niets onderneemt tegen bedrijven en landbouwers die branden aansteken, om meer grond vrij te maken.

Zelf zei Bolsonaro eerder van de week dat ngo's wel eens achter de bosbranden zouden kunnen zitten, maar hij heeft intussen toegegeven dat hij daar geen bewijs voor heeft.

Steeds meer landen, instellingen én beroemdheden voeren de druk op Bolsonaro op om iets te doen. VN-secretaris-generaal Antonio Guterres, bijvoorbeeld, is diep ongerust. "We kunnen ons niet nog meer schade veroorloven aan een grote bron van zuurstof en biodiversiteit. De Amazone moet beschermd worden", tweette hij. En ook klimaatactiviste Greta Thunberg, momenteel met een zeilboot onderweg naar New York, sprak zich erover uit ."Zelfs hier in het midden van de Atlantische Oceaan hoor ik over het recordaantal verwoestende branden. Ik denk aan hen die getroffen zijn. Onze oorlog tegen de natuur moet stoppen."

Bekijk hieronder de NASA-beelden van de bosbranden en de reacties van Bolsonaro en Greenpeace (lees verder onder de beelden en de tweets:)

Videospeler inladen...

Macron: "Ons huis staat in brand", Bolsonaro: "Voorbijgestreefd kolonialisme"

De Franse president Emmanuel Macron noemt de branden een internationale crisis. Hij wil dat de G7, de belangrijkste industrielanden (het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Duitsland, Italië, Japan, de Verenigde Staten en Canada), het thema met spoed behandelen op de top dit weekend in de Zuid-Franse stad Biarritz. "Ons huis staat in brand. Letterlijk. Het Amazonegebied, dat de longen vormt van onze planeet en 20 procent van onze zuurstof levert, staat in brand. Dat is een internationale crisis. Leden van de G7, afspraak over twee dagen om hier met spoed over te spreken."

Enkele uren later sloot de Duitse bondskanselier Angela Merkel zich aan bij de uitspraken van Macron. Ook zij vindt dat de bosbranden in het Amazonewoud "een noodsituatie zijn die besproken moet worden op de G-7-top in Biarritz". Vanavond heeft ook de Britse premier Boris Johnson zich daarbij aangesloten. "Wij zijn bereid om alle hulp te leveren om de branden onder controle te krijgen om deze prachtige plek (Amazone) te vrijwaren", aldus Johnson.

(lees verder onder de tweet)

Die opmerking is in het verkeerde keelgat geschoten bij de Braziliaanse president Bolsonaro. Hij beschuldigt Macron ervan een intern probleem van Brazilië en andere landen in het Amazonegebied te gebruiken voor persoonlijk politiek gewin. "En dat op sensationele wijze, wat niets bijdraagt aan de oplossing van het probleem. De suggestie van de Franse president om op de G7 de aangelegenheden van het Amazonegebied te bespreken zonder daarbij de regio zelf te betrekken, getuigt van een in de 21e eeuw voorbijgestreefde kolonialistische mentaliteit."

Bolsonaro blijft openstaan voor dialoog, maar wel gebaseerd op objectieve feiten en met wederzijds respect. Hij verwijt Macron bovendien een valse foto te hebben gebruikt bij zijn bericht op Twitter. En dat blijkt te kloppen: het is een foto van een brand die genomen is door een fotografe die in 2003 overleden is. De foto die Macron getweet heeft, is de voorbije dagen door tienduizenden andere mensen wereldwijd getweet en geliket, ook door beroemdheden. Op sociale media circuleren overigens veel foto's die de huidige bosbranden zouden tonen, maar die eigenlijk van (veel) langer geleden zijn, of van branden in andere regio's.

Frankrijk en andere landen dreigen intussen ook met maatregelen tegen Brazilië als dat land niet optreedt tegen de bosbranden. Zo overweegt Frankrijk om het geplande vrijhandelsakkoord tussen de EU en het Latijns-Amerikaanse handelsblok Mercosur niet goed te keuren als Brazilië geen actie onderneemt in de Amazone. Ook Ierland steunt dat idee. Finland stelt voor om geen vlees meer te importeren uit Brazilië.

Herbekijk hieronder de reportage in "Het Journaal": (lees verder onder de tweets)

Videospeler inladen...

Eerder had Bolsonaro in een rechtstreeks uitgezonden video op Facebook en YouTube al commentaar geleverd op de internationale kritiek. Volgens hem profiteren sommige landen van de huidige situatie om kritiek te leveren op zijn land. Macron werd niet genoemd, maar, zo zei Bolsonaro, "een land had wel de onbeschaamdheid om het te hebben over onze Amazone. Ze willen een deel van onze Amazone voor zichzelf en gebruiken hun kritiek om onze landbouw en economie te beschadigen."

(video in het Portugees, zonder ondertitels, tekst gaat verder onder de video)

Onderzoek

Het Braziliaanse gerecht is intussen met een onderzoek gestart naar de bosbranden. Dat moet proberen te achterhalen of het toezicht op de milieuwetgeving minder streng is, wat de stijging van het aantal bosbranden in de hand gewerkt kan hebben.

Bolsonaro heeft intussen ook gezegd dat Brazilië te weinig middelen heeft om de branden te bestrijden. "Iedereen geeft ons de schuld, maar de Amazone is groter dan Europa: hoe wil je criminele branden in zo'n gebied bestrijden? We hebben daar simpelweg de middelen niet voor."

De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft beelden verspreid die de impact van de recente bosbranden tonen. De beelden, gemaakt op 20 en 13 augustus door de Suomi NPP-satelliet, tonen de rook boven verschillende Braziliaanse deelstaten, waaronder Amazonas, Mato Grosso en Rondonia. Volgens NASA-wetenschappers komt door de branden veel koolstofdioxide vrij in de atmosfeer, en dat draagt bij tot de klimaatverandering.  

Herbekijk hieronder de analyse van Kris Verheyen, professor Bosecologie en Bosbeheer aan de UGent, in "Het Journaal" :

Videospeler inladen...

Meest gelezen