Actieve brandhaarden, gedetecteerd door MODIS-instrumenten op de Terra en Aqua-satellieten van de NASA tussen 15 en 22 augustus.
NASA - Biospheric Sciences Laboratory

NASA bevestigt: "Hoogste aantal en meest intense branden in Braziliaanse Amazone sinds 2010"

Het aantal bosbranden in het Braziliaanse Amazonewoud ligt dit jaar veel hoger dan anders. Bovendien zijn de branden ook veel intenser. Dat zegt nu ook de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA, die zo de satellietgegevens van het Braziliaanse agentschap INPE bevestigt. En nog opvallend: "Hoewel droogte in het verleden de activiteit in het brandseizoen aanwakkerde, wijzen de timing en de locatie van de branden dit jaar meer op het platbranden van bossen dan op droogte."

Het Braziliaanse Instituut voor Ruimte-onderzoek (INPE) kwam woensdag met cijfers waaruit bleek dat het aantal branden in heel Brazilië dit jaar het hoogst is sinds het instituut ze in 2013 begon te tellen.

De satellieten hebben volgens de meest recente data (bijgewerkt tot en met zondag 25 augustus, red) zeker 80.000 zogenoemde fire counts in heel Brazilië geregistreerd, 85 procent meer dan in dezelfde periode vorig jaar. Iets meer dan 42.000 daarvan zijn gedetecteerd in het Amazonewoud.

De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA bevestigde die cijfers toen niet. "Het is niet uitzonderlijk om in deze tijd van het jaar branden in Brazilië te zien, het gevolg van hoge temperaturen en lage vochtigheid. De totale brandactiviteit dit jaar ligt op dit moment rond het gemiddelde. Alleen de tijd zal uitwijzen of er sprake is van een record of van normale hoeveelheden", schreef de NASA toen.

Op deze kaart is het Amazonewoud in het groen aangeduid. Het ligt niet alleen in Brazilië maar ook in een aantal buurlanden.

Hoewel droogte in het verleden branden heeft aangewakkerd, liggen de timing en de locatie van de branden dit seizoen meer in lijn met het platbranden van bossen dan met droogte.

Douglas Morton, NASA

NASA: "Het meest actieve brandjaar in de Amazone"

Nu zien wetenschappers van de NASA dat er inderdaad sprake is van een toename. "Nu we in de helft van het brandseizoen komen, kunnen we een toename bevestigen in het aantal en de intensiteit van de branden in het Braziliaanse Amazonewoud in 2019. Dat maakt van dit jaar het meest actieve brandjaar in die regio sinds 2010", zegt Douglas Morton, het hoofd van het Biospheric Sciences Laboratory van NASA's Goddard Space Flight Center.

"De brandactiviteit in de Amazone varieert aanzienlijk van jaar tot jaar en maand tot maand, gedreven door economische en klimatologische omstandigheden. Augustus 2019 springt eruit omdat er een opmerkelijke toename is van grote, intense en aanhoudende branden langs grote wegen in het centrale Amazonegebied in Brazilië", zegt Morton. "Hoewel droogte in het verleden branden nog heeft aangewakkerd, liggen de timing en de locatie van de branden dit seizoen meer in lijn met het platbranden van bossen dan met regionale droogte."

De Braziliaanse president Jair Bolsonaro krijgt veel kritiek omdat hij weinig doet voor de bescherming van het Amazonewoud. Veel branden worden aangestoken om plaats te maken voor landbouw en andere activiteiten. En hoewel dat illegaal is, lijkt het bestraffen ervan geen prioriteit voor hem. Volgens een analyse van de BBC loopt het record aan bosbranden gelijk met een scherpe daling in het aantal straffen dat wordt uitgedeeld voor milieumisdrijven in Brazilië.

Afgelopen weekend vaardigde Bolsonaro wel een decreet uit waarmee de gouverneurs van de getroffen deelstaten het leger kunnen inzetten.

(lees verder onder de foto)

Branden in de buurt van Novo Progresso, in deelstaat Pará, gedetecteerd door MODIS-instrument op de Terra-satelliet van de NASA.
NASA - Biospheric Sciences Laboratory

"Gegevens van NASA en INPE komen overeen"

Belangrijk: de cijfers van het Braziliaanse INPE en de NASA komen overeen, benadrukt Morton. INPE maakt namelijk ook gebruik van de zogenoemde MODIS-instrumenten van de NASA.

Het belangrijkste instrument van de NASA om branden te detecteren zijn de Moderate Resolution Imaging Spectroradiometer (MODIS)-instrumenten op de satellieten Terra en Aqua. "Op dit moment registreert MODIS meer brandhaarden in het Braziliaanse Amazonewoud dan in eender welk jaar sinds 2010. In alle zeven deelstaten waar het Amazonewoud ligt, zijn er op dit moment meer brandhaarden dan in dezelfde periode vorig jaar. De deelstaat Amazonas is zelfs op weg naar een record", zegt Morton.

Gecombineerde gegevens van MODIS en van het Visible Infrared Imaging Radiometer Suite (VIIRS)-instrumenten op de Suomi NPP-satelliet van de NASA bevestigen dat 2019 het jaar met de meeste branden is sinds 2012 (de start van VIIRS) over alle zeven staten. Daarenboven zijn de branden dit jaar meer intens dan de voorbije jaren, vertellen de satellietmetingen over de stralingskracht.

Meer lezen over de metingen van de branden in Brazilië door MODIS en VIIRS? Dat kan via deze link op de website van de NASA: "Uptick in Amazon Fire Activity in 2019".

Onderstaande kaart toont actieve brandhaarden, gedetecteerd door MODIS-instrumenten op de Terra en Aqua-satellieten van de NASA tussen 15 en 22 augustus. Op die brandhaarden zijn nachtbeelden gelegd, verzameld door het VIIRS-instrument op de Suomi NPP-satelliet. De witte puntjes zijn steden, zwart is bebost gebied, grijs is tropische savanne en bos (cerrado). Opvallend is dat de brandhaarden in de deelstaten Pará en Amazonas geconcentreerd zijn langs de snelwegen BR-163 en BR-230.

Op de bewegende timelapse-beelden, helemaal onderaan, zijn de plekken te zien waar de aarde verschroeid is achtergebleven.

NASA - Biospheric Sciences Laboratory
Videospeler inladen...

Meest gelezen