Emmanuel Macron, van Frans president tot het geweten van de wereld?
De Franse president Emmanuel Macron heeft zich tijdens de top van de G7 in Biarritz van zijn beste kant getoond. Hij kwam doortastend en verrassend uit de hoek, of het nu om Iran ging of om het Amazonewoud. Maakt "Jupiter" Macron zijn rol van oppergod waar?
Nog voor de top van de G7 in Biarritz ontving Emmanuel Macron zijn Russische collega Vladimir Poetin. In het fort van Brégançon, het buitenverblijf van de Franse president aan de Middellandse Zee. Gebruind en ontspannen kwam Macron met de boodschap "Rusland gaat met Oekraïne praten over vrede". Succes nummer één voor Macron.
In Biarritz zelf volgden nog meer successen. Het was Macron die de branden in het Amazonegebied hoog op de wereldagenda plaatste met zijn tweet "ons huis staat in brand". Hij was het die een begin van oplossing voor de Iraanse crisis mogelijk maakte, door Amerikanen én Iraniërs te laten zeggen dat ze een rechtstreeks gesprek zagen zitten, onder voorwaarden weliswaar. En bovendien werd er ernstig gepraat over vrije wereldhandel, biodiversiteit en de oorlog in Libië. Gelijkgestemde zielen als Guy Verhofstadt werden er lyrisch van. Goed bezig Macron!
Groeit Macron stilaan uit tot de wereldleider die hij altijd al had willen zijn? In elk geval biedt de internationale context hem een uitgelezen kans. In Europa is de tijd van kanselier Angela Merkel stilaan voorbij, de Britten worstelen met de brexit en de Italianen met hun regering.
En ook op wereldvlak lijkt er een vacuüm te ontstaan, nu president Donald Trump weigert om de rol van wereldleider op zich te nemen. "Als dit nog jarenlang zo doorgaat, zouden de Verenigde Staten het mondiale leiderschap wel eens definitief kunnen verliezen", zei professor Internationaal Beleid David Criekemans van de Universiteit Antwerpen daarover in De Ochtend op Radio 1.
Macron mag dan "maar" Frans president zijn, hij is wel één van de weinige staatshoofden van betekenis die vrijhandel en internationale samenwerking hoog in het vaandel voeren. In die zin kan hij uitgroeien tot "het geweten van de wereld".
De VS dreigt het mondiale leiderschap definitief te verliezen
De Franse diplomatie speelt weer volop mee, en Macron slaagt erin een flink stuk hoger op de ladder te staan dan het soortelijke gewicht van Frankrijk op zich toelaat. Dat heeft dus in de eerste plaats met die complexe internationale toestand te maken. Maar ook de persoonlijkheid en ambitie van Macron spelen een belangrijke rol.
Macron is naar presidentiële normen ongewoon jong en dynamisch, hij communiceert goed en is ambitieus. Maar vooral: hij stelt zich hoge doelen en slaagt er soms in het onmogelijke waar te maken. Hij is tenslotte president van Frankrijk geworden zonder een politieke partij achter zich te hebben. Met de (financiële) steun van welstellende Fransen weliswaar, maar het blijft een onwaarschijnlijk straf verhaal. Kan hij het onmogelijke nu ook internationaal waarmaken?
Dat valt nog te bezien. Ten eerste is er in Biarritz heel veel in het vooruitzicht gesteld, maar of er ook echt iets van gaat komen? Komt er rust in de verhouding VS-Iran? Zullen de vredesgesprekken over Oekraïne of Libië tot iets leiden? Doen die Zuid-Amerikaanse landen ook echt iets om het Amazonewoud te beschermen? Niemand die het weet. De sfeer zat goed en Trump heeft geen cavalier seul gespeeld, veel meer heeft de G7-top voorlopig niet opgeleverd.
"Ik zie Biarritz als een tussenstap", zei David Criekemans van de UA daarover. Bovendien kan Macron niet meer in de weegschaal gooien dan zijn overtuigingskracht. Hoe het verder gaat met de wereld zal vanzelfsprekend niet afhangen van Macron, maar wel van de Amerikanen en Chinezen.
Na afloop van de G7 zat Emmanuel Macron maandag een half uur lang live in het journaal van France 2. Om uit te leggen hoe goed hij het allemaal had gedaan. Een goede manier om zijn internationale uitstraling om te zetten in wat extra krediet bij de Fransen.
Want al lijkt hij de hele wereld te charmeren, zijn populariteit in la France profonde blijft ondermaats. Volgens de laatste peiling voor Le Journal du Dimanche is maar één op de drie Fransen tevreden over hun president. Dat is toch minnetjes, al is het al tien procent beter dan eind vorig jaar, op het hoogtepunt van de gele hesjes. Voor het rurale en achtergestelde Frankrijk blijft Macron de president van de rijken, de man van "luister naar mijn woorden maar kijk niet naar mijn daden".
Macron zelf heeft ooit gezegd dat hij "un président Jupéterien" wilde zijn, geen "normale" president zoals zijn voorganger Hollande. Macron, die hemel en aarde bestiert als Romeinse oppergod Jupiter, verheven boven het strijdgewoel. In Biarritz mag hij aardig in de buurt zijn gekomen, dit najaar is het weer met de voetjes op de grond. Want er staan lastige binnenlandse dossiers te wachten.
Zoals de opstand in de ziekenhuizen en vooral de pensioenhervorming, waarover al meer Franse leiders zijn gestruikeld. Eén grote troef heeft Macron, over binnenlandse oppositie hoeft hij zich weinig zorgen te maken. Pas in 2022 zijn er weer verkiezingen, en zoals het er nu naar uitziet kan hij die nog winnen ook. Want wat is er Franser dan een president met de uitstraling van een zonnekoning?
