Econoom ziet 3 schokken die in 2020 wereldwijde recessie kunnen veroorzaken

Wereldwijd heerst bij beleggers angst voor een nieuwe recessie. Ze herinneren zich nog de kredietcrisis uit 2008. Sinds professor Nouriel Roubini - bijnaam Dr. Doom - in de aanloop naar 2008 de kredietcrisis juist voorspelde, heeft de man aanzien als iemand met veel inzicht in macro-economische trends. Deze keer uit hij zijn bezorgdheid in het opiniestuk ‘The Anatomy of the Coming Recession’.

Volgens Roubini is er momenteel sprake van drie negatieve schokken. Aan de aanbodzijde deze keer, en dat is een verschil met de crisis van 2008. Toen waren het overmatige schulden die zorgden voor het wegvallen van de vraag van consumenten naar goederen en diensten. Deze keer gaat het dus om aanbodschokken, en daarbij staan telkens de VS centraal. Ook China is twee keer betrokken partij.

Een eerste schok is de escalerende handelsoorlog tussen de VS en China. Het voortdurende opbod van nieuwe invoerheffingen en de beschuldigingen van valutamanipulatie hebben wereldwijd negatieve gevolgen, onder meer omdat producten overal duurder worden.

De tweede schok hangt daar nauw mee samen: de koude oorlog op vlak van technologie, ook tussen de VS en China. Volgens Roubini vertoont die alle kenmerken van ‘de valstrik van Thucydides’. Dat is de vermeende wetmatigheid dat het tussen een opkomende en een gevestigde supermacht altijd tot oorlog komt. Zo ging het in de geschiedenis immers altijd.

In deze techoorlog gaat het om de strijd over toekomstige industrieën, zoals artificiële intelligentie, robotica en 5G. Hij verwijst naar hoe de VS het Chinese bedrijf Huawei op een zwarte lijst zetten, omdat het bedrijf een bedreiging voor de nationale veiligheid zou zijn. Uit politieke overwegingen zouden blokken voor eigen technologische oplossingen kunnen kiezen, zelfs als die duurder zijn.

De derde negatieve schok is volgens Dr. Doom een nieuwe oliecrisis. “De prijzen zijn de voorbije weken wel gedaald”, zegt hij. “Hoewel een recessie de prijzen verder zou kunnen drukken, kan de toenemende spanning tussen de VS en Iran een tegenovergesteld effect hebben.” Met andere woorden: als die escaleert tot een militair conflict, veroorzaken juist de stijgende olieprijzen een recessie.

Door het risico op ‘stagflatie’ benadrukt Roubini dat een crisis door schokken aan de aanbodzijde moeilijk kan aangepakt worden door centrale banken. Van stagflatie is sprake wanneer sterke prijsstijgingen gepaard gaan met een zwakke groei. Omdat producten duurder worden, valt de vraag weg. Maar dat is lastig te bestrijden door bijvoorbeeld rentes, die al laag zijn, nog verder te verlagen.