Ja, Groen boekte winst op 26 mei, maar de ‘groene golf’ waar voorzitster Meyrem Almaci vurig op hoopte, bleef uit. De partij klom wel 1,4 procentpunt naar 10,1 procent, maar door de maandenlange aandacht voor het klimaatthema en de hogere pieken in de peilingen voelde die 10 procent toch wat aan als een gemiste kans.

De 46-jarige Björn Rzoska liet na de verkiezingen al doorschemeren dat hij overwoog om zich kandidaat te stellen voor het voorzitterschap van de partij. Nu heeft hij de knoop doorgehakt.

‘Vandaag denken velen dat Groen een partij is voor de happy few. Daardoor zijn we de afgelopen campagne veel kiezers verloren. Onze overtuiging is dat we mensen breed kunnen mobiliseren. Maar dan we moeten we het anders aanpakken’, aldus Rzoska.

‘Vertrouwen zullen we pas verdienen als we de kalmte bewaren. We moeten goed luisteren en een parler vrai hanteren. Ook in de eigen partij trouwens. Het wordt de enige manier om te groeien en meer nationale impact te krijgen’, aldus Rzoska.

Vlaams fractieleider

De 46-jarige Rzoska is historicus van opleiding. Hij is sinds 2007 gemeenteraadslid voor Groen in Lokeren, was tussen 2009 en 2013 ondervoorzitter van de partij onder toenmalig voorzitter Wouter Van Besien, en belandde in 2013 in het Vlaams Parlement. Na de verkiezingen van 2014 werd Rzoska aangeduid als fractieleider in het Vlaams Parlement. Bij de verkiezingen van 26 mei was hij lijsttrekker in Oost-Vlaanderen en haalde Rzoska meer dan 16.000 voorkeurstemmen. Hij gaat ook in het nieuwe Vlaams Parlement normaal fractieleider blijven.

Groen verkiest na elke federale verkiezingscampagne een nieuwe voorzitter. Die verkiezingen zouden plaatsvinden in het najaar. De deadline voor de kandidaatstelling ligt op 7 september. Of Meyrem Almaci kandidaat is om zichzelf op te volgen, is nog niet officieel bekend. 'Ik heb beslist, u zal er snel van horen, maar eerst de militanten. Ik wens onze partij en al degenen die kandideren een goede race en een sportief traject toe', zegt ze.

In de race voor het voorzitterschap vormt Rzoska een tandem met de 35-jarige Rina Rabau. Rabau is gemeenteraadslid in Mechelen en stond op 26 mei vierde op de Antwerpse Kamerlijst. Ze is ook kabinetschef voor Ecolo-Groen in Elsene en werkte in het verleden onder andere als kabinetsmedewerker bij het Minderhedenforum. Rabau heeft ook een verleden bij SP.A.

Geen zekere race

Het is lang niet zeker dat Rzoska de strijd tegen Almaci kan winnen, als Almaci kandidaat zou zijn. De huidige voorzitster heeft nog veel steun bij de basis van de partij. Anderzijds moet Rzoska, die staat voor meer zakelijkheid in de partij, bij de basis gevoeld hebben dat hij een kans heeft. Anders had hij als fractieleider nooit de sprong gewaagd.

Wat staat de nieuwe voorzitter te wachten?

Wie ook voorzitter wordt, de uitdaging is niet min. Groen moet verder op zoek naar nieuwe kopstukken en een verbreding van de top. De partij moet ook bepalen hoe prin­cipieel ze zich de komende jaren zal ­opstellen, in het licht van beleidsdeel­name.

In Antwerpen en op Vlaams niveau viel Groen uit de boot. Ondanks de alomtegenwoordigheid van de ecologische discussies slaagt de partij er niet in om zich prominent in het debat te knokken. ‘Blijkbaar ligt er rond onze ideeën een cordon’, zei Vlaams fractieleider Björn ­Rzoska eerder deze maand veelzeggend in Terzake.

De partij schippert momenteel tussen samenwerken met partijen van verschillende strekkingen, zoals in Mechelen, en een meer orthodox-linkse koers, zoals in Leuven. In dat opzicht moet de – mogelijk nieuwe – voorzitter de autoriteit hebben om de befaamde basis­democratie, waarbij de leden veel beslissingsmacht hebben, de baas te kunnen.