Björn Rzoska stelt zich kandidaat als voorzitter bij Groen

Ja, Groen boekte winst op 26 mei, maar de 'groene golf' waar voorzitster Meyrem Almaci vurig op hoopte, bleef uit. De partij klom wel 1,4 procentpunt naar 10,1 procent, maar door de maandenlange aandacht voor het klimaatthema en de hogere pieken in de peilingen voelde die 10 procent toch wat aan als een gemiste kans. Geen hoera-stemming dus. De partij nam de campagne onder de loep genomen en er borrelde kritiek op. Zo kreeg de groene verkiezingswinst snel een bittere nasmaak. 

De 46-jarige Björn Rzoska liet na de verkiezingen al doorschemeren dat hij overwoog om zich kandidaat te stellen voor het voorzitterschap van de partij. Nu heeft hij de knoop doorgehakt. “Vandaag denken velen dat Groen een partij is voor de happy few. Daardoor zijn we de afgelopen campagne veel kiezers verloren. Onze overtuiging is dat we mensen breed kunnen mobiliseren. Maar dan we moeten we het anders aanpakken", aldus Rzoska. 

 Een andere aanpak, een andere stijl ook. "Vertrouwen zullen we pas verdienen als we de kalmte bewaren. We moeten goed luisteren en een parler vrai hanteren. Ook in de eigen partij trouwens. Het wordt de enige manier om te groeien en meer nationale impact te krijgen", aldus Rzoska. Het is geen geheim dat de toon en stijl van Rzoska verschillen van die van huidig voorzitster Almaci.

Rzoska is er ook van overtuigd dat een goed klimaatbeleid niet haaks hoeft te staan op een sociaal beleid. “Populisten en economische krachten doen er alles aan om mensen te doen geloven dat economie en milieu tegengesteld zijn aan elkaar, en dat sociale ongelijkheid noodzakelijk is voor vooruitgang. De komende jaren gaan wij groenen een ideeënstrijd en machtsstrijd moeten voeren. We hebben er de mensen voor. Maar de partij moet àl ons talent breed inzetten, overal op het terrein”, klinkt het.

De 46-jarige Rzoska is historicus van opleiding. Hij is sinds 2007 gemeenteraadslid voor Groen in Lokeren, was tussen 2009 en 2013 ondervoorzitter van de partij, onder toenmalig voorzitter Wouter Van Besien, en belandde in 2013 in het Vlaams Parlement. Na de verkiezingen van 2014 werd hij aangeduid als fractieleider in het Vlaams Parlement. Bij de verkiezingen van 26 mei was hij lijsttrekker in Oost-Vlaanderen en haalde hij meer dan 16.000 voorkeurstemmen.

In de race voor het voorzitterschap vormt Rzoska een tandem met de 35-jarige Rina Rabau. Rabau is gemeenteraadslid in Mechelen en stond op 26 mei vierde op de Antwerpse Kamerlijst. Zij is ook kabinetschef voor Ecolo-Groen in Elsene. Ze heeft ervaring in het middenveld. Zo was ze onder meer kabinetsmedewerker bij het Minderhedenforum. Rabau heeft ook een verleden bij sp.a. Zo zat ze ooit een tijdje voor sp.a in de gemeenteraad van Lubbeek en werkte ze meer dan tien jaar geleden als adviseur van toenmalig Leuvens sp.a-schepen Mohammed Ridouani.

Nu gooit Rabau zich dus mee in de strijd om het (onder)voorzitterschap bij Groen. “Het zijn woelige tijden”, zegt Rabau. “Roepers grijpen de macht. Terwijl mensen nood hebben aan zekerheid en perspectief. Ze verwachten integer leiderschap en sociale rechtvaardigheid. Onze partij moet dat uitdragen. Er is bovendien een stille meerderheid die onze aandacht verdient. Ook hen moeten we een stem geven en oplossingen die hun leven beter maken”, aldus Rabau.

Groen kiest zijn nieuwe voorzitter tijdens een nationaal Toekomstcongres in oktober. Voorlopig zijn Rzoska en Rabau de enige kandidaten. Het is onder meer afwachten of huidig voorzitster Meyrem Almaci zichzelf wil opvolgen. Voorlopig laat ze nog niet in haar kaarten kijken. Wel wenst ze alle kandidaten succes toe. 

“Vijf jaar geleden hebben we als partij een sportieve race gelopen richting voorzitterscongres. De deadline voor alle kandidaturen ligt op 7 september. Dan zal duidelijk worden wie er allemaal kandidaat is. Dat is goed voor het debat en het inhoudelijk project. Ik heb beslist, u zal er snel van horen, maar eerst de militanten. Ik wens onze partij en alle degenen die kandideren een goede race en een sportief traject toe.”

Kamerlid Wouter De Vriendt noemt de kandidatuur van Rzoska en Rabau “interessant”. Hij erkent dat er een duidelijk stijlverschil is tussen Rzoska en Almaci. “Het is juist dat de persoonlijkheid en stijl van Meyrem Almaci en Björn Rzoska verschillen. Maar zowel voor de ene als de andere stijl valt veel te zeggen. Het zal aan de leden zijn om daarin een keuze te maken”, klinkt het.

Is De Vriendt zelf geen kandidaat? “Op dit moment heb ik helemaal geen ambitie in die zin. Ik ben wel benieuwd of onze huidige voorzitter zich opnieuw kandidaat zal stellen en of er nog mensen zijn die opduiken om hun kandidatuur in te dienen. Ik ga dat zeer nabij volgen en veel gesprekken hebben met mensen de komende weken”, aldus De Vriendt. “Belangrijk is dat we de blik op de buitenwereld houden, op de samenleving. We moeten een partij zijn die niet met zichzelf bezig is, maar met de samenleving en de problemen van de mensen.”

Intern wordt de kandidatuur van Rzoska en Rabau overwegend positief onthaald. “Björn is een fijn mens, rustig en helder in het uitleggen van zijn standpunten. Hij is heel geloofwaardig, breed gewaardeerd in politieke en middenveldkringen, de ideale figuur om het electoraat van Groen te verruimen”, zegt een ex-parlementslid, die Rzoska ook bestempelt als een “goede teamcoach”. “Hoe meer kandidaten, hoe beter voor het debat. Hoe beter het debat, hoe sterker de doorstart na 19 oktober”, zegt een ander parlementslid.