Nieuw op 1 september: opslag voor bedienden, HPV-prik voor jongens en nieuwe aanpak voor jonge criminelen 

1. Ecocheques nu ook voor steps en consorten

Vanaf 1 september kunnen werknemers ook steps, eenwielers en hoverboards kopen met hun ecocheques, als die tenminste geen verbrandingsmotor of dieselelektrische motor hebben. 

Aanleiding is de invoering van het mobiliteitsbudget eerder dit jaar. Dat laat toe dat werknemers een geldsom kunnen verdelen over verschillende vervoersmiddelen zodat ze vlotter en milieubewuster op het werk raken.

2. Enkele diensten bij KBC fors duurder

KBC trekt de tarieven voor enkele bankdiensten fors op. Zo wordt de maandelijkse bijdrage voor het populairste rekeningpakket van de bank, de KBC-Plusrekening, een vierde duurder. Die kost voortaan 2,5 euro per maand.

De bijdrage voor de KBC-Zichtrekening gaat van 1,25 euro naar 1,75 euro. Bij die rekening blijven de manuele verrichtingen gratis voor 65-plussers en mindervaliden.

De KBC-Basisrekening blijft een gratis alternatief, maar enkele niet-inbegrepen verrichtingen worden in die formule een pak duurder. Geld afhalen aan een automaat van een andere bank wordt bijvoorbeeld meer dan dubbel zo duur: van 0,20 euro naar 0,50 euro.

De bank verhoogt daarnaast enkele tarieven voor diensten waar een gratis digitaal alternatief voor bestaat. Elke maand de rekeningafschriften van de zichtrekening via de post ontvangen, zal voortaan bijvoorbeeld 1,7 euro in plaats van 0,85 euro per maand kosten.

3. Rechtsbijstandsverzekering fiscaal aftrekbaar

Wie een rechtsbijstandsverzekering heeft, kan bij de volgende belastingaangifte een belastingvermindering van 40 procent claimen. Die krijg je voor een geïndexeerd bedrag van maximaal 310 euro per jaar. De maximale belastingvermindering voor het aanslagjaar 2020 zal dus 124 euro bedragen. 

Bedoeling is om rechtsbijstand toegankelijker te maken en de verzekering te promoten. Zo'n verzekering dekt namelijk de kosten voor een advocaat wanneer u in een juridisch conflict verzeild geraakt. 

Maar de maatregel oogst kritiek, omdat intussen al is gebleken dat sommige verzekeraars gewoon hun prijzen optrekken. Daardoor lijkt het belastingvoordeel in de zak van de verzekeraar terecht te komen.

4. Opslag voor half miljoen bedienden

De lonen en barema's van bijna een half miljoen bedienden gaan vanaf 1 september met 1,1 procent omhoog. Binnen het Paritair Comité voor Bedienden (PC 200), dat geldt voor zowat 55.000 bedrijven en ruim 440.000 bedienden, is daarover eerder dit jaar een sectorakkoord gesloten.

Naast die loonsverhoging is er ook de optie van een omzetting in een evenwaardig voordeel, zoals (extra) maaltijdcheques. Vóór eind september moet daarover dan wel een bedrijfsakkoord afgesloten worden. In bedrijven zonder syndicale afvaardiging moeten de werkgevers vóór eind september geïnformeerd worden over een eventuele omzetting.

(Lees verder onder de foto)

5. Vaarwel Betaald Educatief Verlof, hallo Vlaams Opleidingsverlof

Het Vlaams opleidingsverlof komt in de plaats van het Betaald Educatief Verlof. Concreet zal elke werknemer in de private sector vanaf het schooljaar 2019-2020 125 uur opleidingsverlof kunnen opnemen zonder loonverlies. De Vlaamse overheid betaalt de loonkosten dan terug aan de werkgever. Nieuw is dat ook werkplekleren daarvoor in aanmerking komt.

Verder komen er ook Vlaamse opleidingscheques. Daarmee kunnen werknemers de helft van de kosten van arbeidsmarktgerichte opleidingen terugbetaald krijgen, met een maximum van 250 euro (de werknemer betaalt dan 125 euro uit eigen zak). Wanneer het gaat om basisvaardigheden als Nederlands, rekenvaardigheid of ICT of een knelpuntopleiding, dan valt de eigen bijdrage zelfs volledig weg. Wie voor een diploma hoger onderwijs gaat, heeft een maximumbedrag van 500 euro in plaats van 250.

En dan is er nog het Vlaams opleidingskrediet, dat gericht is op de grootste knelpunten op de arbeidsmarkt. Werknemers die zich grondig willen herscholen en daarvoor een intensieve opleiding moeten volgen, kunnen hun loopbaan daarvoor volledig, halftijds of voor één vijfde onderbreken. Ze krijgen daarvoor dan een premie van de Vlaamse overheid, bovenop de federale ondersteuning.

1. Commissie van Toezicht in elke gevangenis

In elke gevangenis moet er een Commissie van Toezicht zijn. De leden van die commissies zullen onder meer de werking van de gevangenis controleren: hoe worden gedetineerden behandeld, worden alle voorschriften nageleefd? Vanaf volgend jaar moeten ze ook de klachten van gedetineerden tegen de directie behandelen.

Zulke commissies bestonden al, maar hun werking was niet altijd uniform. En ook niet elke gevangenis had een volwaardige commissie.

Elke maand zullen leden samenkomen om de klachten, opmerkingen en vaststellingen van de voorbije maand te bespreken, en elk jaar moeten ze een overzicht geven van hun activiteiten.

2. Gemeenten krijgen meer macht over hun wegen

De gemeenteraad heeft voortaan de exclusieve bevoegdheid voor de aanleg, wijziging, verplaatsing en opheffing van alle gemeentewegen. Dat is het resultaat van het nieuwe gemeentewegendecreet dat in werking treedt.

Daarnaast bevat het decreet regels over de aanleg van gemeentewegen, de afpaling en het beheer ervan, de verjaring en de voorwaarden voor een vergoeding voor waardevermindering of waardevermeerdering van de gronden waarop de gemeenteweg gelegen is.

(Lees verder onder de foto)

3. Nieuwe aanpak van jonge criminelen

Jongeren die in de criminaliteit zijn beland, zullen voortaan wat anders worden aangepakt. Dat is het gevolg van het nieuwe jeugddelinquentierecht. Dat heeft als rode draad een "herstelgerichte benadering". Jongeren zullen meer aangesproken worden op hun verantwoordelijkheid en tegelijk meer kansen krijgen om hun schade te herstellen.

De ultieme ingreep is en blijft de plaatsing in een gesloten instelling. Om niet meteen naar dat laatste redmiddel te grijpen zijn er nog andere opties mogelijk, zoals huisarrest met begeleiding.

Wanneer er toch een plaatsing nodig is, komt de jongere terecht in een gemeenschapsinstelling. Daar komen twee gescheiden sporen voor jonge daders en slachtoffers van geweld en zedenfeiten, die vandaag soms nog samen in een instelling zitten.

Het decreet behoudt overigens wel de uithandengeving, waarbij jongeren vanaf hun 16 jaar in uitzonderlijke omstandigheden berecht kunnen worden als volwassenen. De voorwaarden worden wel aangepast en het systeem wordt ook strikter toegepast.

1. Ook jongens ingeënt tegen HPV

Vanaf dit schooljaar worden vaccins tegen het Humaan Papillomavirus (HPV) ook gratis ter beschikking gesteld voor jongens in het eerste jaar secundair onderwijs. Het vaccin werd eerder al gratis aangeboden aan meisjes, maar ook bij jongens kan het een aanzienlijke gezondheidswinst betekenen.

De ouders en de kinderen worden hierover op de hoogte gebracht via het centrum voor leerlingenbegeleiding (CLB) aan het begin van het schooljaar en zullen, zoals bij elke vaccinatie, hun toestemming moeten verlenen voor de vaccinatie.

HPV is een van de meest besmettelijke seksueel overdraagbare aandoeningen. Het virus, waarvan meer dan 100 types bestaan, wordt meestal al vanaf de eerste seksuele contacten doorgegeven. 

Een besmetting met HPV kan leiden tot het ontstaan van huidaandoeningen en (genitale) wratten, maar bepaalde varianten kunnen ook kanker veroorzaken. Bij meisjes gaat het dan vooral om baarmoederhalskanker, bij jongens om keel-, anus- en peniskanker.

2. Vaste en afgeronde remgelden bij kinesist

Kinesitherapiepatiënten zullen vanaf 1 september een vast remgeld betalen voor hun behandeling, en niet langer een percentage van het honorarium. Remgeld is het bedrag dat je zelf betaalt aan de kinesist en dat dus niet wordt terugbetaald door het ziekenfonds.

Door de vaste remgelden wordt het systeem eenvoudiger, met afgeronde bedragen die niet verhogen bij een volgende indexering of opwaardering van de honoraria.

Verder zullen volwassenen bij wie al voor hun zevende verjaardag hersenverlamming is opgetreden specifieke kinesessies van een uur terugbetaald krijgen. Tot nu toe lag de leeftijdsgrens daarvoor op 21 jaar. Daardoor worden 700 patiënten extra geholpen.

(Lees verder onder de foto)

3. Meer zorgtaken voor zorgkundigen

Zorgkundigen mogen nu extra taken uitvoeren bij een patiënt, zoals oogdruppels toedienen of de suikerspiegel en bloeddruk meten. Wie zich voor 1 september als zorgkundige registreerde, zal wel een vorming van 150 uur moeten volgen om die nieuwe taken te mogen uitvoeren.

Door het takenpakket van zorgkundigen te verruimen, krijgen verpleegkundigen (die een langere en meer gespecialiseerde opleiding gevolgd hebben, red.) meer tijd om hun kennis en kunde in te zetten voor de patiënt. Ook moet zo het beroep van zorgkundige aantrekkelijker worden.

Er zijn momenteel 127.513 zorgkundigen actief in ons land. Ze zijn aan het werk bij patiënten thuis, in rusthuizen, ziekenhuizen en andere zorginstellingen.

4. Extra opleiding nodig voor ambulanciers niet-dringend patiëntenvervoer

Ambulanciers die instaan voor het niet-dringend vervoer van patiënten van, naar of tussen zorginstellingen of zorgverstrekkers moeten voortaan eerst een opleiding van 160 uur gevolgd hebben. Bovenop de opleiding vooraf zullen ze ook een bijscholing moeten volgen van minstens 8 uren per jaar.

Het beroep van ambulancier voor niet-dringend patiëntenvervoer bestaat al langer, maar de beroepstitel, minimale kwalificaties en bevoegdheden waren tot dusver nog niet vastgelegd. Zo mogen zulke ambulanciers onder meer een behandeling met zuurstof verderzetten, patiënten heffen, tillen en correct positioneren en hen verplaatsen. 

1. Britten weg uit meeste EU-vergaderingen

Het Verenigd Koninkrijk stuurt vanaf 1 september geen vertegenwoordiger meer naar de meeste EU-vergaderingen. Britse ministers en ambtenaren die zich met Europese zaken bezighouden, zullen vanaf 1 september enkel nog aanwezig zijn op vergaderingen rond veiligheid, internationale relaties, financiën, of andere thema's waar het Verenigd Koninkrijk een nationaal belang bij heeft.

Het Verenigd Koninkrijk heeft tot de brexit nog altijd stemrecht in de Raad van de EU, maar de stem zal op een andere manier worden doorgegeven zodat de lopende zaken van de 27 EU-lidstaten niet in het gedrang komen.

2. Onverdoofd slachten ook verboden in Wallonië

Ook in Wallonië is het voortaan verboden om dieren onverdoofd te slachten. In Vlaanderen bestond een verbod al langer, in het Brussels gewest is de praktijk nog altijd toegelaten.

Tegen het algemeen verbod lopen nog verschillende procedures, van zowel joodse als islamitische organisaties, bij het Grondwettelijk Hof.

Het aantal dieren dat in België geslacht wordt voor het Offerfeest, zit intussen al enkele jaren in dalende lijn. Die trend zette zich dit jaar voort: in Vlaanderen werden de helft minder dieren geslacht met voorafgaande verdoving.