Videospeler inladen...

Stem vóór radicaal-rechtse AfD is proteststem: 30 jaar na val van Berlijnse Muur heerst er ontgoocheling

Met 98 procent van de stemmen geteld mag de radicaal-rechtse partij Alternative für Deutschland zich dé grote winnaar van de Duitse deelstaatverkiezingen noemen. "Een stem vóór AfD is een stem tegen het beleid van de voorbije jaren", vertelt VRT-journalist Jeroen Reygaert vanuit Dresden. "De mensen zijn hier bijzonder ontgoocheld hoe sommige zaken hier 30 jaar na de val van de Berlijnse Muur lopen." 

analyse
Jeroen Reygaert
Jeroen Reygaert volgt als buitenlandjournalist bij VRT NWS Duitsland en Nederland op de voet.

27,5 procent in Saksen, 23,5 procent in Brandenburg. De AfD (Alternative für Deutschland) heeft bijzonder hoge scores behaald bij de deelstaatverkiezingen.

De radicaal-rechtse partij wordt er zo nét niet de grootste partij. "Bij AfD klinkt het dat dit historische resultaten zijn", zegt Jeroen Reygaert in Dresden. "De grote kopstukken van de andere partijen hebben nog niet gereageerd. Maar bij de lokale politici overheerst vooral ontgoocheling, ze hebben zwaar verloren. Toch zijn zowel de christendemocratische CDU als de socialistische SPD ook opgelucht dat ze (nipt) de grootste blijven."

Stem voor AfD is een stem tegen het beleid van de afgelopen jaren

Maar vanwaar komt dat verkiezingsresultaat nu? "Het is een waarschuwing aan de klassieke partijen, want het zijn in de eerste plaats proteststemmen. Een pak meer mensen zijn komen stemmen, en die kozen bijna allemaal voor AfD. Een stem voor AfD is eigenlijk een stem tegen het beleid van de afgelopen jaren."

"De mensen zijn hier bijzonder ontgoocheld hoe de zaken 30 jaar na de val van de Muur nog steeds lopen", vervolgt Reygaert. "Er is achterstelling, er zijn lagere lonen, bepaalde infrastructuur werkt niet zo goed, het westen kijkt neer... Dat zijn dingen die je heel vaak hoort en dat is een ideale mobilisatiekracht. In combinatie met de forse antimigratiestandpunten is het succes voor de AfD in het oosten wel te verklaren."

Er is achterstelling, er zijn lagere lonen, bepaalde infrastructuur werkt niet zo goed, het westen kijkt neer

Ondanks succes, geen regeringsdeelname

Een regeringsdeelname zit er ondanks het verkiezings­succes niet meteen in voor de AfD. "Er bestaat een feitelijk cordon sanitaire. Dat is niet ondertekend zoals bij ons, maar in de praktijk gebeurt dat wel. De linkse partijen zien een samenwerking sowieso niet zitten en de CDU-kandidaten hebben al laten weten dat ze niet zullen samenwerken. Ze zullen hun overwinning dus niet verzilveren met een regeringsdeelname."

En wat met de nationale politiek?

Zal de verkiezingsuitslag de nationale politiek beïnvloeden? Voorlopig niet, zo blijkt. "Vandaag, morgen of de komende dagen alvast niet. De twee partijen CDU en SPD blijven de grootste en kunnen zich momenteel geen nieuwe verkiezingen permitteren. De opvolger van Merkel is helemaal nog niet klaar en er is geen voorzitter bij SPD, simpelweg omdat niemand dat wil doen."

Vandaag, morgen of de komende dagen zal de verkiezinguitslag geen gevolgen hebben voor de nationale politiek

December wordt een cruciale maand, denkt Reygaert. "Dan is er een congres bij SPD. Stel dat die zeggen: "We hebben genoeg verloren, we trekken de stekker eruit", dan is het een ander verhaal. Maar voor december zijn er geen nationale gevolgen."

Herbeluister hier het gesprek met Jeroen Reygaert in "De ochtend" op Radio 1:

Herbekijk de reportage van Jeroen Reygaert in "Het Journaal":

Videospeler inladen...

Meest gelezen