Bijna 200 demonstranten opgepakt bij rellen in Zuid-Afrika tegen migranten "die banen afpakken"

Zondag zijn de eerste rellen uitgebroken tegen migranten in de regio rond de stad Johannesburg, daarbij vielen vijf doden. De winkels van de migranten werden geplunderd en in brand gestoken. Het geweld tegen de buitenlanders heeft zich snel uitgebreid naar de hoofdstad Pretoria. De politie heeft rubberkogels afgevuurd, traangas en flitsgranaten ingezet om het plunderen tegen te gaan en de demonstranten uit elkaar te drijven. Maar intussen is het al vier dagen onrustig in het land.

De Zuid-Afrikaanse president Cyril Ramaphosa heeft intussen gereageerd. Hij schreef op sociaalnetwerksite Twitter dat er "geen rechtvaardiging kan zijn voor een Zuid-Afrikaan om mensen uit andere landen aan te vallen".

Ook Moussa Faki Mahamat, commissievoorzitter van de Afrikaanse Unie, en de Nigeriaanse president Muhammadu Buhari hebben het geweld veroordeeld. Buhari reageerde op Twitter dat hij "een speciale gezant naar president Ramaphosa" zal sturen "om de diepe bezorgdheid over de veiligheid van Nigeriaanse levens en eigendommen in Zuid-Afrika te delen en om ervoor te zorgen dat de Zuid-Afrikaanse regering in dit opzicht alles doet wat in haar macht ligt".

Daarnaast hebben veel Nigeriaanse persoonlijkheden opgeroepen voor een "totale boycot" van Zuid-Afrikaanse bedrijven, zoals tv-provider DSTV of telecomgigant MTN.

Verschillende Afrikaanse landen waarschuwen hun landgenoten ook voor het geweld. Zo heeft de Ethiopische ambassade in Zuid-Afrika Ethiopiërs geadviseerd om hun winkels dicht te houden tot de onrusten voorbij zijn. Zambia waarschuwt zijn vrachtwagenbestuurders om niet door Zuid-Afrika te rijden. 

Volgens sommigen is de aanleiding van deze xenofobe rellen een protestmars afgelopen zondag in Johannesburg tegen het dealen van drugs. Volgens de demonstranten zijn het vooral de migranten die zich met deze praktijken bezighouden. Andere media berichten dan weer dat een protestmars zondag, in de provincie KwaZoeloe-Natal, de aanleiding was. Daar kwamen vrachtwagenbestuurders op straat om te demonstreren tegen buitenlandse bestuurders die hun banen inpikken. 

De rellen komen op het moment dat de werkloosheid in Zuid-Afrika bijna 28 procent bedraagt, het hoogste cijfer sinds de meting van de werkloosheid 11 jaar geleden werd ingevoerd. Anderen menen dat de dealende buitenlanders de rellen hebben uitgelokt.  

Zuid-Afrika krijgt regelmatig te maken met xenofoob geweld tegen vaak zwarte migranten uit andere Afrikaanse landen. Zo kwamen in maart dit jaar nog drie mensen om het leven, toen tientallen Zuid-Afrikanen winkels van buitenlanders aanvielen in de stad Durban. De ergste uitbraak van geweld tegen migranten gebeurde in 2008, daarbij vielen meer dan 60 doden. Zuid-Afrika is het meest geïndustrialiseerde land van Sub-Saharisch Afrika, maar er heerst ook een hoge werkloosheid en armoede