Dinsdag al raakte Boris Johnson zijn parlementaire meerderheid kwijt en zag hij met lede ogen hoe 21 van zijn partijgenoten deserteerden. Zij zorgden ervoor dat er toch een stemming kwam over een voorstel van de oppositie om een harde Brexit uit te sluiten en de regering te dwingen Europa nog eens uitstel te vragen, deze keer tot eind januari 2020. Bij die stemming gisteren leed Johnson tot twee keer toe een smadelijke nederlaag. Met steun van diezelfde Conservatieven wordt de weg naar een no deal dus geblokkeerd.

Race tegen de tijd

Of misschien toch niet. Want de wet moet ook nog naar de House of Lords en dat wordt een race tegen de tijd. Boris Johnson heeft de werking van het parlement immers voor vijf weken opgeschort en die schorsing gaat vanaf maandag in. Aangezien de parlementsleden in het Hogerhuis onbeperkte spreektijd hebben, gaan Johnsons medestanders er daar een uitputtings- en dito filibusterslag van maken. Er werden al 92 amendementen ingediend om de zaak te rekken. En indien de wet er komt, heeft de oppositie haar slag nog altijd niet thuisgehaald, want dan moet de Queen haar kriebel nog onder de tekst zetten, iets wat volgens sommigen ook nog helemaal niet zeker is.

Het zorgt ervoor dat Labour, de Liberal Democrats en alle andere tegenstanders van een harde Brexit voorlopig nog niet van vervroegde verkiezingen willen weten. Eerst de wet en dan mag de kiezer naar de stembus, klinkt het. Aangezien er in het parlement een tweederdemeerderheid nodig is om verkiezingen uit te roepen, beet Johnson ook daarover in het zand gisterenavond. Hij had 434 stemmen nodig om te winnen maar kon er slechts 298 verzilveren.

De appel van de heks in Sneeuwwitje

Boris Johnson weigert in elk geval om Brussel nog eens om uitstel te smeken. “Met mij als premier zal Groot-Brittannië op 31 oktober uit de EU stappen. Met Jeremy Corbyn (de oppositieleider van Labour, red) als premier zal het nog jaren duren”, verklaarde de eerste minister. Hij wil dus dat de kiezer zich uitspreekt over de Brexit, en dat op 15 oktober, vlak voor de Europese top van 17 oktober, waar de kwestie op tafel komt. Corbyn vergeleek het voorstel van Johnson met de appel van de heks in Sneeuwwitje. “Er zit het gif van een no deal in”, zei hij.

Wie het uiteindelijk gaat halen - de harde Brexiteers of de rest - is dus nog altijd niet duidelijk. Wel duidelijk is dat de Conservatives nog nooit zo verdeeld zijn geweest. Johnson gooide de dissidenten gisteren zelfs zonder boe of ba gewoon buiten. Onder hen zwaargewichten zoals Kenneth Clarke - 23 jaar minister -, gewezen minister Financiën Philip Hammond of de kleinzoon van Winston Churchill, Nicholas Soares. Op een interne vergadering kreeg Johnson daarover gisteren felle tegenwind.

Ondertussen valt bij de EU te horen dat de Britten nog altijd geen nieuwe voorstellen op tafel hebben gelegd. Johnson verklaarde eerder op de week nochtans dat er vooruitgang wordt geboekt in de onderhandelingen. Maar ook in het Britse parlement weigerde Johnson te zeggen wat zijn plannen precies inhouden. Europa heeft ondertussen al laten weten 780 miljoen euro te willen vrijmaken voor de landen die het meest getroffen zullen worden door een harde Brexit. België is daar onder meer bij, naast Ierland en Nederland.