Saskia De Coster over #MeToo: "Ook in de academische wereld is grensoverschrijdend gedrag een probleem"

De schrijfster Saskia De Coster heeft deze week in Knack een essay gepubliceerd over haar eigen ervaring en de ervaringen van anderen met grensoverschrijdend gedrag in de academische wereld. De Coster zegt in "De afspraak" dat ze als student te kampen heeft gehad met grensoverschrijdend gedrag.

"Ik heb dat essay geschreven op basis van mijn eigen ervaringen en de ervaringen van anderen. Anders zou het vrijblijvend zijn om bij de start van het academiejaar te schrijven over grensoverschrijdend gedrag. Ik heb een ervaring gehad, waarvan ik vind dat het een beetje te gênant zou zijn om de details op tafel te gooien. Daar had ik geen zin in", zegt De Coster.

"Er is nog een andere kant aan. Dat is een juridische. Dat heeft te maken met de Belgische wetgeving. Iemand die een beschuldiging uit, die draagt de bewijslast. Dan moet je kunnen aantonen met getuigen of opnames dat die feiten gebeurd zijn. Dat is om veel valse beschuldigingen te vermijden, maar in het geval van #MeToo is dat een manco in de wetgeving. De meeste gevallen van grensoverschrijdend gedrag vinden plaats met twee mensen. Er zijn geen getuigen en er zijn bijna nooit opnames. Als dat naar de rechtbank gaat, is dat heel afhankelijk van wat de rechter denkt."

Het essay van Saskia De Coster gaat over de herkenbaarheid van de ervaring van grensoverschrijdend gedrag. "In het academische milieu mag grensoverschrijdend gedrag ook eens belicht worden. In de sport- of theaterwereld lijkt #MeToo heel snel op de loer te liggen. In de academische wereld is dat ook zo, ook al denkt men van niet.", zegt De Coster.

"De hele #MeToo-beweging heeft iets bij me teweeggebracht. Eerst denk je, ik ben een naïef wicht. Hoe ben ik daar zo ver in een scenario kunnen meegaan, dan leg je de schuld bij jezelf. Ik ben een vrouw met ambitie en ik dacht dat ik sterk moet zijn, onafhankelijk zijn. Dan denk je, laat me dat toch maar vergeten. Dan door andere verhalen is het iets louterends en een oproep om dingen te gaan veranderen", verduidelijk De Coster.

De schrijfster heeft van de professor die haar enkele decennia geleden grensoverschrijdend heeft benaderd een mail gekregen waarin de man dreigt met een rechtszaak tegen de schrijfster. "#MeToo is een erkenning van iets wat al heel lang bestaat. Opeens wordt daar een stem aan gegeven. Ik heb op een agressieve manier te horen gekregen dat ik juridisch klem zit. Ik heb geen bewijsmateriaal. Maar mij gaat het om het bredere #MeToo-verhaal."

De Coster vindt dat de grote verdienste van #MeToo is dat het machtevenwicht aan het veranderen is en ook de verhouding man-vrouw. "Je moet het ook in zijn context kunnen zien. Het gaat ook maar over sommige proffen of academici. Ik denk dat het bewustzijn veel groter is geworden. Er zijn meldpunten en er wordt ruchtbaarheid gegeven aan grensoverschrijdend gedrag. Maar het is heel ruim. Het kan gaan van verkrachting, tot een soort banalisering van seksisme. Dat is iets dat nog steeds erg leeft. Dat gaat er niet helemaal uit. Je hoort dingen als vrouwen zijn van nature geen leider. Dat soort dingen."

"Door grensoverschrijdend gedrag te behandelen als fictie, werkt dat bevrijdend. Het gaat niet enkel om de slachtoffers. We moeten een volgende stap kunnen zetten. Dat is daar creatief mee omgaan en dat heb ik geprobeerd. Ik denk dat veel vrouwen dat doen", besluit De Coster.