Bankier die rijk werd door kredietcrisis: “Passief beleggen is nieuwe bubbel”

Wat de crisis van 2008 betreft, wordt Michael Burry beschouwd als een van de wortels van het kwaad. Als een van de weinige investeerders kwam hij al in 2007 tot de conclusie dat Amerikaanse banken hypotheken verleenden aan huizenbezitters die dat nooit zouden kunnen afbetalen, en dat ze die in pakketten wereldwijd doorverkochten. “Het is gewoon wachten tot het systeem instort”, voorspelde hij. 

Daarom sloot Burry op die ‘subprimes’ kredietverzekeringen af. Toen de crisis effectief uitbrak, explodeerden die in waarde. Hij verdiende er miljoenen mee. Burry werd daardoor een van de centrale figuren in de film ‘The Big Short’ uit 2015, over de financiële crisis en de kredietzeepbel.

In een interview met Bloomberg waarschuwt de befaamde belegger nu voor een nieuwe zeepbel. Sinds de vorige crisis vloeit immers steeds meer geld van beleggers naar trackers of ETF’s (exchange traded funds). Dat zijn beleggingsfondsen die verhandeld kunnen worden zoals individuele aandelen of obligaties, terwijl de beurs open is. Een klassiek beleggingsfonds kan je maar één keer per dag kopen of verkopen: aan het einde van de dag.

Bijna al deze instrumenten volgen de beweging van een bepaalde index, zoals bijvoorbeeld de Dow Jones-index op Wall Street of ook de Brusselse Bel20, met daarin telkens de belangrijkste aandelen van het land. Je koopt dus geen afzonderlijke aandelen, maar een hele korf aandelen. Dat zorgt voor een spreiding van het risico, en maakt het in die zin ‘veiliger’. 

Steeds meer mensen beleggen in zo’n producten. De Tijd schreef onlangs dat wereldwijd ruim 5.000 miljard dollar aan beleggersgeld in trackers zit. Het gaat om een vervijfvoudiging in amper tien jaar. Er is een groot aanbod, tot en met trackers om in goud te beleggen of die wietaandelen volgen.

Het probleem is echter dat er in de onderliggende aandelen veel minder handel is, terwijl er miljarden omgaan in de afgeleide, passieve producten. Naast fysieke fondsen, die echt de onderliggende aandelen bezitten, bestaan er ook synthetische trackers. 

Via contracten met een tegenpartij wordt het rendement van een index nagemaakt. De index die gevolgd wordt bepaalt welke van de twee beleggers erop vooruitgaat, maar zijn rendement moet dan vergoed worden door de andere. “Het theater wordt steeds groter, maar de uitgang blijft dezelfde”, zegt Burry. “Hoe langer dit duurt, des te groter de crash zal zijn.”

Want er komt een moment waarop beleggers van die producten af willen. Dan gaat de koers dalen, en willen er nog meer naar de uitgang. Volgens Burry’s voorspelling zal de onderliggende markt die beweging niet aankunnen. 

Burry is overigens niet de enige die vraagtekens heeft bij de exploderende markt van ETF’s. Ook de European Systemic Risk Board (ESRB), na de crisis van 2008 opgericht om gevaren voor het Europese financieel systeem op te sporen, uit haar bezorgdheid. In juni brachten ze een rapport uit met als titel ‘Kunnen ETF’s bijdragen aan het systeemrisico?’. Ja, was de conclusie, maar er is nog meer onderzoek nodig.

Tot slot: Burry ziet ook mogelijkheden om te profiteren van de nieuwe zeepbel. Hij zegt in te zetten op kleine Japanse aandelen, waarin hij ook belegt met zijn eigen fonds. Een aandeel komt pas in een index terecht als er genoeg vraag voor bestaat. De grote namen - denk aan Apple, Facebook, Coca-Cola of het Belgische AB InBev - horen er allemaal bij, maar ook bijvoorbeeld kleine namen uit populaire niches als goud of cannabis.

De kleine Japanse namen zouden volgens de beursgoeroe minder blootgesteld zijn aan de gevaren waar hij voor vreest. Nu dus alleen nog wachten tot het fout gaat. “Maar wanneer het zal gebeuren, daar kan ik geen tijdlijn voor geven”, zegt hij nog.