Buurtwinkel boert goed

In de jaren 70 en 80 leek het erop dat de kleine zelfstandige buurtwinkels gedoemd waren om te verdwijnen. Ze moesten spartelen om het hoofd boven water te houden, want de concurrentie van de hypermarkten aan de rand van de stad was moordend. “Onder het motto if you can’t beat them, join them, zijn steeds meer zelfstandigen onder de vlag van grote retailgroepen, zoals Delhaize en Carrefour, gaan varen”, zegt Luc Ardies van Buurtsuper.be, een beroepsvereniging die is aangesloten bij Unizo. “Voor de zelfstandigen heeft dit als voordeel dat ze goedkoper producten kunnen inkopen én profiteren van het imago van de groep. Delhaize en Carrefour zijn ook tevreden, want zij kunnen uitbreiden zonder investeringen te doen en risico te nemen.”

Gevolg: waar 30 jaar terug nog 70% van de winkels de naam van de eigenaar droeg en 30% franchise was, genre Unic en Nopri, is nu 95% franchise.

Daarnaast is onze manier van winkelen de voorbije jaren geleidelijk veranderd, en dat heeft alles te maken met de demografische evolutie. “Grote gezinnen met drie of vier kinderen spendeerden veertig, vijftig jaar geleden uren in een grote supermarkt, zoals Makro, om inkopen te doen voor de hele week. Nu zijn er veel kleine gezinnen, alleenstaanden en tweeverdieners, die na het werk gauw even binnenspringen in de buurtsuper. Daar is het assortiment aangepast, met veel kant-en-klaarmaaltijden, en is er persoonlijk contact.”

Het aantal zelfstandige supermarkten in België is in tien jaar tijd met liefst 30% toegenomen: van 1.191 in 2009 tot 1.552 vandaag. Ook het aantal werknemers steeg, zij het iets minder fel: van 15.528 winkelbedienden tien jaar geleden tot 18.587 nu, een toename met bijna 20%.

Veruit de meeste personeelsleden (72%) zijn vrouwen. Door de band genomen zijn ze laaggeschoold en komen ze uit de buurt. Het gaat vaak om werknemers die het moeilijk hebben om een job te vinden. “Als het maar doeners zijn, gemotiveerde mensen die graag klanten helpen. Wie solliciteert bij een buurtsupermarkt, heeft graag sociaal contact. Dat merk je in hun omgang met klanten en aan het feit dat ze graag in team werken. Uit ons onderzoek blijkt dat 68% de job leuk vindt vanwege de teamgeest en dat 45% zijn of haar collega’s zelfs vrienden noemt.”

“Ik heb heel toffe collega’s”, zegt Oona Van Stevens (26), die aan de slag is in een Carrefour Express in Mechelen. “Ze staan voor je klaar als je hen nodig hebt, je kan met hen lachen en onnozel doen. Wat mijn bazen hier eigenlijk willen, is een echte familie.” Werner Verhoeven, die de winkel met zijn vrouw Caroline Fransen uitbaat, bevestigt dat er eigenlijk maar één reden is waarom hij mensen ontslaat: “Als het niet klikt met de rest van de groep, al gebeurt dat nooit zonder waarschuwing. Mijn personeelsleden - zes vrouwen en één man - schieten goed met elkaar op, het werkt fantastisch.”

Unizo lanceert een wedstrijd om het beste buurtsuperteam te vinden. Wie zijn stem wil uitbrengen, kan dat via www.superbuurt.be.