Direct naar artikelinhoud
MH17

MH17-verdachte Tsemach overgedragen aan Rusland, ondanks Nederlandse bezwaren

Oekraïense activisten protesteren tegen de vrijlating van Tsemach.Beeld EPA

Ondanks bezwaren van Nederland heeft Oekraïne MH17-verdachte Vladimir Tsemach overgedragen aan Rusland. Hij maakt onderdeel uit van een grote gevangenenruil tussen beide landen. Nederland heeft Moskou nu gevraagd om zijn uitlevering, heeft het Openbaar Ministerie aan nabestaanden laten weten.   

De uitlevering van Tsemach is buitengewoon, omdat hij geen Rus is, maar een Oekraïener. Het is hoogst ongebruikelijk om een eigen staatsburger over te dragen aan een ander land. Rusland lijkt maar één belang bij de overdracht van Tsemach te hebben: voorkomen dat hij in een Nederlandse rechtbank getuigt over MH17.

Nederlandse onderzoekers hebben Tsemach voor zijn uitreis naar Rusland wel kunnen ondervragen. Dat schrijft het ministerie van Buitenlandse Zaken in een brief aan de Tweede Kamer. Het is onduidelijk wat dit gesprek heeft opgeleverd. Minister Stef Blok schrijft het vertrek van Tsemach naar Rusland “te betreuren”.

Lees ook:

MH17-verdachte Igor Girkin ‘vindt zichzelf groter dan Poetin’.

Nederland had er bij Oekraïne meermaals op aangedrongen Tsemach, oud-commandant van de pro-Russische separatisten, niet aan Rusland uit te leveren. Vandaag maakte hij desondanks onderdeel uit van een grote gevangenenruil tussen Oekraïne en Rusland, waarin beide landen elk 35 gevangenen aan elkaar overdroegen. Dit om de relatie tussen de landen te verbeteren.

Tsemach werd eerder deze week al vrijgelaten door de Oekraïense autoriteiten. Dat was een flinke tegenvaller voor het Nederlandse Openbaar Ministerie. Hoofdofficier Fred Westerbeke had er vorige week op aangedrongen Tsemach niet te laten gaan, zodat hij kon worden verhoord over het neerhalen van vlucht MH17. In juli 2014 was hij commandant van de luchtverdediging in Snizjne, dicht bij de plaats van waaruit het Maleisische toestel werd neergeschoten met een door Rusland geleverde Buk-raket. Daarbij kwamen alle 298 inzittenden om het leven. De meeste slachtoffers waren Nederlanders.

Vladimir Tsemach afgelopen vrijdag in de rechtbank in Kiev.Beeld EPA

Tsemach werd eerder dit jaar bij een gewaagde operatie van de Oekraïense veiligheidsdienst uit rebellengebied ontvoerd. Mogelijk weet hij meer over de vliegtuigramp, bijvoorbeeld wie de trekker overhaalde. Nu hij naar Rusland is gereisd, wordt de kans klein dat hij daarover zal getuigen. Rusland levert geen burgers uit. Poetin heeft altijd ontkend dat het land ook maar iets met het neerhalen van MH17 te maken heeft gehad.

De oud-commandant was een belangrijke speler in de huidige gevangenenruil tussen Oekraïne en Rusland. Naar verluidt was zijn vrijlating een harde eis van Poetin om de ruil te laten doorgaan. De nieuwe president van Oekraïne, Volodymyr Zelsnki, stond daarmee onder de grote druk. 

Onder de overige gevangenen van de ruil zijn onder meer 24 Oekraïense zeelieden die vorig jaar zijn opgepakt toen ze met hun schepen in de straat van Kertsj bij de Krim voeren. Daarnaast kan een verbeterde relatie tussen de landen mogelijk het geweld tussen het Oekraïense leger en pro-Russische separatisten in het oosten van Oekraïne verminderen.