‘Liegen dat je naar een vriendin gaat terwijl je op weg bent naar je minnaar, is niet het leukste deel van een buitenechtelijke relatie’

Toen ik mijn eerste kind kreeg in 2000, waren er mensen die me vroegen of ik een tweede wilde en ik dacht: nee, want hoe kan je van een tweede kind evenveel houden als van een eerste. Maar toen dat tweede kind er toch was, bleek dat liefde zich moeiteloos laat vermenigvuldigen. Dat geldt, anders dan vaak wordt aangenomen, ook voor de liefde voor een man. Ik ondervind het dagelijks. Hoewel seks en vertrouwen nog steeds onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn en iedereen ervan uit lijkt te gaan dat iemand die met een ander vrijt dan haar man niet te vertrouwen is, pleit ik voor een herkwalificatie van het begrip monogamie. Niet om goedkoop mijn eigen straatje schoon te vegen, want, ja, ik heb sinds acht jaar een geheime verhouding. Maar omdat ik de indruk heb dat mannen en vrouwen elkaar onnodig voor het blok zetten op het moment dat de een verliefd wordt op een ander. Je hoeft elkaar niet te dwingen om een radicale keuze te maken. De juiste beslissing kan ook zijn: bij je gezin blijven, en tegelijk die ander zo eens in de zoveel tijd blijven zien. Dat is niet slap of berekenend, het is vooral veel minder pijnlijk. Ik heb gemerkt dat ik heel goed in mijn dromen prioriteit kan geven aan mijn minnaar, zonder in de praktijk tekort te schieten in mijn gezin.

“Deze andere man van mij, is het soort man van wie ik altijd had gedacht dat ik hem zou trouwen. Intellectueel, mooi, brede belangstelling, grote vriendenkring. Maar mijn leven liep anders en ik trouwde een man die voor rust zorgt in mijn drukke brein. Iemand die de administratie doet, die ordelijk is, iemand kortom die zorgt voor continuïteit, iets wat onmisbaar is als je kinderen wilt. Iemand ook, van wie ik nog elke dag heel veel houd. Ik heb niet het gevoel dat mijn affaire ten koste gaat van hem. Evenmin heb ik ook maar één keer echt gedacht: ik ga bij mijn man weg om verder te gaan met mijn minnaar. Natuurlijk, zullen anderen zeggen, zij heeft makkelijk praten, maar die bedrogen echtgenoot dan. En wat als hij erachter komt. Dat is inderdaad een risico dat ik met open ogen neem. Wie vervuilt, betaalt.

“Ik voel me vaak schuldig. Liegen dat je naar een vriendin gaat terwijl je op weg bent naar je minnaar, is niet het leukste deel van een buitenechtelijke relatie. Maar het feit dat ik bij die andere man andere eigenschappen van mezelf belicht zie, maakt eenvoudig dat ik bij mijn echtgenoot minder mis en tevreden kan zijn. Bij die andere man ben ik weer de snel ontvlambare studente van vroeger die met een glas wijn eindeloos discussieert over politieke en maatschappelijke vraagstukken. Die behoefte heeft mijn man niet, waarom zou ik de kloof tussen hem en mij groter maken door hem dat te verwijten.”

Polyamorie

“Marilyn French had gelijk toen ze zei: het drama van ieder huwelijk is dat de vrouw altijd maar bezig is haar man te veranderen en dat de man zich daartegen halsstarrig verzet. Iedereen met kinderen weet dat, zolang ze klein zijn, je als echtpaar een bedrijf runt. Ik was constant aan het onderhandelen. Wie doet de boodschappen, wie blijft thuis bij het zieke kind. Mijn man deed en doet zelden de was, en als hij dat deed, stopte hij mijn wollen vestjes in de droger.

“Wat ik wil zeggen: er zijn periodes in een huwelijk waarin de mate waarin je kunt samenwerken misschien nog belangrijker is dan hoeveel je van elkaar houdt. Maar nu ik die andere man erbij heb, word ik toch wel gezien. Waarom zou ik thuis nog zeuren. Daar komt nog bij: seks speelde acht jaar geleden een ongelukkige rol in ons huwelijk. Wij zaten op slot. Achteraf is het of ik bang was mijn onderhandelingspositie in de firma Gezin te verzwakken als ik me in bed kwetsbaar zou tonen. Ik had het verwrongen idee dat, als ik het mijn man in bed naar de zin zou maken, ik hem buiten het bed ook in alles ter wille wilde zijn. En voor ik het wist zou ik geen carrière meer hebben. Gelijkwaardig­heid is prachtig, maar dodelijk voor erotiek. En het is pas nu, nu de kinderen het huis uit gaan, dat we ook wat intimiteit betreft weer dichter tot elkaar komen. Ik houd meer van mijn man dan ­vroeger. Mijn minnaar speelt daarin natuurlijk een rol. Ik voel me leuker, meer sexy, gevat, en ik merk aan mijn man dat het veel beter met hem gaat omdat we minder gedoe hebben. Ook al kent hij de oorzaak niet. Die andere man blijf ik gewoon eens in de zoveel weken zien. Omdat liefde zich duidelijk laat ­vermenigvuldigen.

“Niet dat ik ineens wil beweren dat iedereen die getrouwd is er nu een liefje bij moet zoeken. Goddank bestaat liefde voor het grootste deel nog steeds uit magie, iets volkomen onbenoembaars en irreëels: wat voor de een werkt is geen garantie op geluk voor de ander. Wel denk ik dat het goed zou zijn als we allemaal iets vrijer zouden denken, minder elkaar beknotten met geboden en elkaar meer gunnen. Het was allemaal nog fijner en sterker geweest als ik dit ook met mijn man had kunnen bespreken. Ik heb dat weleens geprobeerd. Maar hij sluit zich af. ‘Als ik een therapeut nodig heb, maak ik wel een afspraak.’ Dus dat laat ik rusten. Ook hiervoor geldt: ik kan teleurgesteld zijn dat hij die open mind mist, maar wat schiet ik daarmee op. Door openlijk polyamorie te bespreken, zou ik weer de nadruk leggen op ons verschillende denken. Dan maar een geheim dragen, liefde is nu ­eenmaal niet alleen maar roze.”