Wallonië kleurt paars-groen: dit zijn de plannen

106 dagen na de verkiezingen heeft ook Wallonië een regering. Zoals verwacht vormen PS, MR en Ecolo er samen een paars-groene ploeg. Mathematisch gezien is Ecolo overbodig om een meerderheid te halen, maar de groenen zijn ervan overtuigd dat ze kunnen wegen op de coalitie. PTB, cdH en Défi bezetten de oppositiebanken van het Waals Parlement.

Elio Di Rupo zal wellicht de nieuwe regering leiden. Hij wordt dan voor de derde keer in zijn carrière Waals minister-president (eerder 1999-2000 en 2005-2007). “Deze regering heeft grote ambities. We willen de armoede fors verlagen, uitblinken in de strijd tegen de klimaatopwarming en deze regio ombouwen tot een van de economisch meest performante van Europa”, zegt Di Rupo. De verdeling van de ministerposten wordt vrijdag officieel bekend gemaakt.

Geen taksen

De nieuwe regering zegt 4 miljard euro aan investeringen toe – naar eigen zeggen zonder extra taksen te heffen. Een aanzienlijk deel van deze pot gaat naar mobiliteit. Het geld dient onder meer voor de aanleg van fietspaden en busstroken, de uitbreiding van het openbaar vervoer en de uitbouw van de luchthavens in Charleroi en Luik. De bus nemen wordt gratis voor al wie jonger is dan 25 of ouder dan 65. Voor deze maatregel wordt 29 miljoen euro vrijgemaakt. Er wordt een moratorium ingesteld op de aanleg van nieuwe weginfrastructuur. Al zijn er uitzonderingen mogelijk, bijvoorbeeld rond ziekenhuizen.

De paars-groene coalitie belooft ook de strijd tegen de klimaatopwarming op te voeren. De regering wil zich houden aan de Europese klimaatdoelen. Tegen 2030 moet de uitstoot van schadelijke broeikasgassen daarom met 55 procent dalen in vergelijking met 1990. “Wallonië gaat resoluut voor een groene transformatie, zonder af te wachten wat andere regio’s of landen doen”, benadrukt Jean-Marc Nollet, de co-voorzitter van Ecolo die het regeerakkoord mee heeft onderhandeld.

Als het over werk gaat, stelt de regering een verhoging van de werkzaamheidsgraad voorop. Die moet met 5 procentpunten stijgen: van 63,7 procent nu naar 68,7 procent tegen 2024. Een zware inspanning. Om meer mensen aan het werk te krijgen, rekenen PS, MR en Ecolo op een intensieve begeleiding van jonge werkzoekenden. Er zullen ook ‘zones’ afgebakend worden waar het de bedoeling is om alle mensen die er langdurig werkloos zijn aan een job te helpen.

Om de armoede en ongelijkheid in Wallonië te bestrijden, belooft de regering 12.000 extra sociale woningen de volgende jaren. Het bestaande belastingvoordeel bij de aankoop van een eerste woning wordt verhoogd tot 25.000 euro, zodat meer mensen toegang krijgen tot de private woonmarkt. Om dezelfde reden wordt de onroerende voorheffing verlaagd. Deze ingreep kost goed 70 miljoen euro aan de schatkist en moet een gemiddelde Waal 100 euro winst opleveren.

Delicate balans

In de Franstalige media wordt het regeerakkoord gelezen als een doorsnede van de rode, blauwe en groene programma’s. Zo ondersteunt de regering de uitbouw van de regionale luchthavens, maar belooft ze zich tegelijk in te spannen om de luchthavens minder vervuilend te maken. Ook de overlast voor omwonenden moet beperkt blijven. Op die manier wordt een – delicate – balans gezocht tussen de sociale eisen van PS, de economische van MR en de groene van Ecolo.

“Het gaat om een evenwichtig akkoord”, oordeelt uittredend Waals minister-president Willy Borsus (MR). “We zijn voluntaristisch en ambitieus.” De liberaal is vooral tevreden met het feit dat de nieuwe coalitie geen extra belastingen zal heffen “terwijl we tegen 2024 de legislatuur willen afsluiten met een begrotingsevenwicht” Of dit haalbaar is, zal moeten blijken. Net als Vlaanderen is ook Wallonië kwetsbaar voor de brexit en de oplopende spanningen tussen de VS en China.

In het licht van de lopende Vlaamse onderhandelingen neemt de Waalse regering nog een paar opvallende beslissingen. Zo blijft de veelbesproken onderwijshervorming (Pact d’excellence), met de gemeenschappelijke sokkel tot in het derde jaar secundair, grotendeels behouden. Er wordt geld opzijgezet om het lerarentekort aan te pakken. En de provincies – die in Vlaanderen op de schopstoel zitten – krijgen een aantal nieuwe bevoegdheden, waaronder de brandweer. 

Nog dit, in de categorie ‘speciallekes’: om de biodiversiteit te bevorderen, wil de nieuwe Waalse regering liefst 4.000 kilometer haag aanplanten. Dat komt overeen met goed 2 kilometer nieuwe haag per dag, voor de komende vijf jaar.