Na de valse advertenties met Philippe Geubels: 9 tips die u wapenen tegen internetfraude 

Als u wachtwoorden, telefoon-, rekening- of rijksregisternummers op het internet plaatst (bijvoorbeeld op Facebook), maakt u uzelf kwetsbaar voor oplichting. Mensen met slechte bedoelingen kunnen ze gebruiken om een valse account aan te maken, en onder uw naam andere mensen of uzelf op te lichten. 

Waarom zou een wildvreemde u plots contacteren? Meestal gaat het om mails die verstuurd zijn met slechte bedoelingen. Ze kunnen virussen bevatten die ongemerkt uw computer infecteren, of u aansporen om persoonlijke gegevens kenbaar te maken.  (zie tip 1) 
Open om virussen te vermijden ook nooit bijlagen met extensies als .pif, .com, .bat, .exe, .vbs of .Ink.

Want meestal zijn ze ook niet waar.  Een webwinkel die een dure camera aanbiedt tegen de helft van de prijs die concurrenten ervoor vragen, of een verkoper van cryptomunten die uitzonderlijk hoge rendementen belooft: de kans dat u uw geld kwijt bent zonder ooit een camera of cryptomunt te ontvangen, is groot. Gebruik dus uw gezond verstand als u een dergelijk aanbod krijgt.   

Geloof ook nooit dat u een erfenis hebt gekregen van een persoon uit het buitenland die u nooit hebt ontmoet. Of een prijs hebt gewonnen in een loterij waaraan u niet hebt deelgenomen. Ook deze boodschappen zijn te mooi om waar te zijn. Oplichters versturen ze om persoonlijke gegevens te ontfutselen. Of vragen u met een smoes om eerst zelf geld over te maken, dat u uiteraard nooit meer terugziet. 

Een vriend die dringend een bedrag wil lenen omdat hij in het buitenland is bestolen en geld nodig heeft om zijn terugreis te betalen? De kans is groot dat die "vriend" gewoon thuis zit en dat een oplichter via hacking zijn mailaccount heeft overgenomen.  Cybercriminelen weten maar al te goed hoe ze goedgelovigen om de tuin kunnen leiden. Ze geven zich uit als bekenden en spelen in op emoties.   

Wees om dezelfde reden ook voorzichtig met vragen van onbekende hulporganisaties die een beroep proberen te doen op uw barmhartigheid. Of met mails van uw bank of een overheidsdienst die beweren dat ze uw  persoonlijke gegevens nodig hebben. Ook hier is de kans groot dat de afzender een oplichter is. Een bank of overheidsdienst zal nooit via mail om persoonlijke gegevens vragen. 

Deze tip vloeit voort uit de vorige.  Als u een mail krijgt die u niet vertrouwt, probeer dan de afzender te bereiken via de telefoon. Uw vriend zal onmiddellijk kunnen bevestigen dat hij niet in het buitenland zit.    

Als u een aanbod tegenkomt op een website waaraan u twijfelt, probeer dan uit te zoeken wie er achter de website zit.  En of de webwinkel die het product aanbiedt wel bestaat. Dat kan u eenvoudig doen door de naam in te geven in een zoekprogramma als whois.net of whois.com.

U kan op het internet ook op zoek gaan naar (bijkomende) informatie over de webwinkel of de persoon die iets te koop aanbiedt.  Of naar ervaringen van andere klanten. Klachten zijn meestal snel terug te vinden. Als u geen betrouwbare gegevens vindt, ga dan niet op het aanbod in. 

Om te voorkomen dat u tijdens het surfen op het internet storende (nep)advertenties moet wegklikken, kan u een zogenoemde adblocker in uw browser installeren. (De browser is een programma waarmee digitale bestanden kunnen worden opgezocht en geraadpleegd.) Nepadvertenties zijn vaak bedoeld om u op te lichten, zoals VRT NWS heeft aangetoond.  Met een adblocker worden ze automatisch geblokkeerd en kan u niet meer in de val trappen. 

Bij meer en meer websites begint het internetadres met "https://" in plaats van "http://".  Die ene letter extra ( "s") betekent dat het om een beveiligde website gaat. De informatie die via de website wordt verstuurd  is versleuteld en kan door een hacker niet gelezen worden. 

Let wel: een beveiligde website garandeert alleen maar dat de gegevens die u verstuurt, niet gelezen kunnen worden door buitenstaanders.  Ook mensen met slechte bedoelingen kunnen helaas een beveiligde website opzetten. Daarom is het raadzaam om na te gaan of de webwinkel ook een kwaliteitslabel heeft (bijvoorbeeld safeshops).  

Zo'n kwaliteitslabel betekent dat de winkel is aangesloten bij een vereniging van erkende webwinkels.  Oplichters kunnen zo'n label in principe namaken. Maar op de website van het kwaliteitslabel kan u altijd nagaan of de webwinkel die het label draagt, effectief bij de vereniging is aangesloten.   

Probeer websites te vermijden waarop u met uw betaalkaart kan betalen zonder dat u wordt omgeleid naar uw bank. Niet dat die per definitie onbetrouwbaar zouden zijn. Maar uw bank zal u altijd vragen om uw betaling te bevestigen met een cijfercode die u via uw kaartlezer kan opvragen. Zo is de betaling beveiligd, en bent u zeker dat het bedrag dat u overschrijft niet in verkeerde handen terechtkomt.  

Als u gewoon maar uw kredietkaartnummer en cvc-code moet ingeven om te betalen, dan bestaat de kans dat hackers die gegevens achterhalen. En uw kaart gebruiken om zelf aankopen te doen.

Ook betaalmethoden als paypal, iDEAL en ingenico gelden als veilig.

Als u toch het slachtoffer bent van internetfraude, dien dan een klacht in bij de politie en het onlineplatform (bijvoorbeeld Amazon) waarop u met de fraudeur in contact gekomen bent. Die kunnen de fraudeur opsporen en de toegang tot het platform voor hem blokkeren. Zo kan hij geen nieuwe slachtoffers maken.  

Bekijk hieronder de reportage van ons volledige onderzoek: wat gebeurt er als je op een advertentie klikt en kijk hoe we de oplichters op het spoor komen: