Kunst- en muziekfestival Horst moet Vilvoorde hip maken
Een jaar geleden zette het kunst- en muziekfestival Horst er een punt achter in het gelijknamige kasteel. Dit weekend plaatst de organisatie een nieuw hoofdstuk in de steigers. De naam en het concept zijn gebleven, alleen de locatie is anders. Welkom op Horst in Vilvoorde.
“We willen een verhaal schrijven dat een impact heeft op de stad”, klonk het vorig jaar bij Onkruid, de organisatie achter Horst. Daarvoor keek het naar steden als Brussel of Leuven. Uiteindelijk viel het oog van de organisatie op de voormalige Asiat-legerkazerne, gelegen tussen de Zenne en de Mechelsesteenweg in Vilvoorde, die onlangs werd opgekocht door de stad.
“In de zoektocht naar een nieuwe locatie hebben we als organisatie ook nieuwe ambities geformuleerd”, zegt Mattias Staelens van Onkruid. “Met het format van een festival en een tentoonstelling willen we nog verder springen en iets meer zijn dan louter een jaarlijks evenement. Op deze site kunnen we een nieuwe plek mee vormgeven en activeren voor de stad.”
Die plek kon wel wat vernieuwing gebruiken. Sinds ze in onbruik raakte is de 5,75 hectare grote site met haar twintig magazijnen en een doolhof van gangen overgenomen door de natuur. Een groot deel is zo behouden, wat het geheel doet aanvoelen als een groene oase tussen de industrie en de stad. Een deel werd de voorbije zomer wel opnieuw in gebruik genomen, als een stadsmakerstraject met tijdelijke gebruikers en Horst als katalysator voor de nieuwe activering.
Paradoxaal
Toch wil dat niet zeggen dat Horst volgend jaar op zoek moet naar een nieuwe locatie. De organisatie heeft een afspraak voor drie jaar met Vilvoorde. “En als het van ons afhangt, maken we er vijf van, net als in Horst”, zegt Staelens. “Dat is de juiste periode om een plek te leren kennen, én om iets met impact achter te laten. Die zouden we graag definiëren in hoofdstukken van vijf jaar dat we ergens neerstrijken.”
Hoe succesvoller ze de plek invullen, hoe sneller misschien gegadigden opduiken die hun organisatie op de Asiat-site willen huisvesten, waardoor er minder ruimte overblijft om een festival te organiseren. Staelens: “Dat klinkt paradoxaal, maar we zijn erop voorbereid. Zo hebben we ook een samenwerking met de gascentrale aan de overkant van de Zenne, die drie jaar op non-actief staat voor renovatie. Daarachter is een ruw, groen terrein waar we volgend jaar mogelijk uitbreiden of op termijn zelfs naar uitwijken.”
Bezoekers kunnen dit weekend al naar de koeltorens aan de overkant lopen, waar een werk van Emeka Ogboh uit het kunstentraject staat opgesteld. Het parcours is wat dat betreft te vergelijken met de kunstenwandeling die festivalgangers bij de vorige edities konden maken rond de vijver van het kasteel van Horst.
Die bleef ook na het festival beschikbaar voor wandelaars, maar in Vilvoorde zijn de rollen omgedraaid. “Hier is het festival de afsluiter van de expo die eind juni al opende”, zegt Staelens. “De tentoonstelling brengt een publiek mee, maar ook het stadsmakerstraject brengt de buurt al in contact met zowel de vernieuwde site als het kunstenproject.”
Hipheidsfactor
Verder blijft het format van Horst dit weekend hetzelfde, en laat het elektronische muziek en kunst spannend in elkaar overlopen. Misschien mag het hier iets breder, maar tegelijk ook diepgaander, met meer lezingen en performances.
De vaste curatoren – het architectenduo Gijs Van Vaerenbergh – krijgen bij deze editie navolging van Evelyn Simons, die haar job meer in de richting van de beeldende kunst heeft ingevuld. Het grootste verschil is evenwel dat deze site in beweging is. En daar wil Horst zijn stempel op drukken, met dezelfde naam als voorheen.
Staelens: “We groeien uit tot een nomadisch festival dat verschillende plekken kan aangrijpen, maar tegelijk is Horst een eigen merk geworden. Dan zou het niet zinvol zijn elke vijf jaar van naam te veranderen. In de aanloop naar deze editie hebben we naar verschillende steden en gemeenten een hengel uitgeworpen om onszelf voor te stellen. De naderende gemeenteraadsverkiezingen maakten het niet eenvoudig. Maar we hebben hier een prachtige plek gevonden.”
Omgekeerd geldt hetzelfde. Onkruid wordt de laatste jaren steeds vaker ingeschakeld om mee na te denken over stadsvernieuwing. Denk maar aan de Vaartkom of Stelplaats in Leuven, de vernieuwde Slachthuissite in Antwerpen en zelfs The Slope op Rock Werchter. Alsof de organisatie stedelijke projecten op die manier met een zekere hipheidsfactor injecteert. Precies daarnaar was ook Vilvoorde op zoek.
“Begin dit jaar zijn we erin geslaagd Horst naar Vilvoorde te halen”, klinkt het bij Moad El Boudaati (sp.a), schepen voor Jeugd, Sport en Cultuur. “De ambities voor deze plek zijn groot en kaderen in de beleidsbeslissingen om tegemoet te komen aan de noden van een snel groeiende stad. De ontwikkeling van dit project, ‘Vilvoorde nOord’, moet mee gestalte geven aan Vilvoorde als hippe, bruisende ontmoetingsplaats aan het water. Wat dat betreft heeft het culturele leven in de stad er sinds deze zomer een extra troef bij.”
Behalve het festival zal Horst, samen met de KU Leuven, een Horst Lab creëren, dat de werelden van wetenschap, creativiteit en kunst verbindt.
13-15/9 op de Asiat-site, Vilvoorde. Tickets op horstartsandmusic.com