‘Nu kennen we het echte verhaal’: hoe een DNA-databank twee lustmoorden uit de jaren 90 lijkt op te lossen

“Ik ben zo ontzettend gelukkig, ik weet er gewoon geen blijf mee. Tweeëntwintig jaar heb ik zitten piekeren, zelf pistes zitten onderzoeken. Nu hebben we eindelijk een naam, een gezicht. Ga ik de moordenaar van mijn zus recht in de ogen kunnen kijken. Want dat ga ik doen. Zodra hij ergens in het openbaar voor zijn rechters moet verschijnen, zal ik er staan. Waarom ons Eve? Ja, het was een lustmoord, dat weet ik ook wel. Toch wil ik antwoorden.”

Sarah Poppe zegt dat ze de hoop nooit heeft laten schieten, ook al werd die met de jaren alleen theoretischer. Begin dit jaar schreef ze nog een brief aan het Antwerpse parket, en kreeg tot haar verrassing bijna onmiddellijk antwoord. Ja, het dossier was onlangs heropend.

Luchtbalmoord

Eve Poppe was 38, moeder van drie dochters en een zoontje. Twee van hen waren geplaatst door de jeugdrechter, en groeiden op in een adoptiegezin. Als kind was Eve getroffen door hersenvliesontsteking, waardoor ze een licht mentale achterstand had opgelopen. Ze bewoonde een haar in 1996 toegewezen sociaal appartementje op de tweede verdieping aan de Argentiniëlaan in de Antwerpse wijk Luchtbal.

Haar buurvrouw verwittigde op dinsdag 9 september 1997 de hulpdiensten omdat ze vanuit het appartement van Eve de poes onophoudelijk hoorde miauwen. De deur werd opengeboord. Het lichaam van Eve Poppe lag halfnaakt op het bed met een kapot gescheurd en in bloed gedrenkt hemd over zich. Ze had twaalf messteken in haar bovenlichaam. Ze was gewurgd met een koord om haar hals. Voor de speurders was het een mysterie hoe de dader kon zijn binnen gekomen.

“Men heeft lang gedacht dat de dader een sleutel van het appartement moest hebben gehad”, zegt zus Sarah. “Nu kennen we het echte verhaal. Het was de glazenwasser.”

DNA-match

Een poos geleden werd Stephaan D.L. (55) ontslagen bij een glazenwassersbedrijf in Olen. Glazenwasser Stef is een wat volkse figuur, actief als vogelpikker en in het tafelvoetbal. Hij vond z’n ontslag onrechtvaardig, zon op wraak, probeerde iets te stelen bij z’n ex-werkgever en werd betrapt. Hij zag zich veroordeeld wegens “poging tot braak”. Wat hij wellicht niet kon vermoeden was dat hij hierdoor zou worden verplicht een DNA-staal af te staan.

“Sinds de DNA-wet die op 1 januari 2014 inging, wordt voor een hele reeks nieuwe, kleinere delicten afstaan van DNA verplicht”, zegt Bieke Van Hooydonck van de DNA-databank bij het Nationaal Instituut voor Criminaliteit en Criminalistiek (NICC). “Vroeger werd enkel DNA ingezameld in zaken als moord en zedenfeiten. Nu kwamen daar ook drugs bij en mensensmokkel. En diefstal met braak, of poging daartoe. Dat is nu wel het lichtste vergrijp in de lijst.”

Bij het NICC nam de 17 jaar geleden gestarte nationale DNA-gegevensbank onlangs de kaap van de 57.000 sporenprofielen. Dat zijn allemaal vanuit alle hoeken van het land aangeleverde DNA-sporen van onopgehelderde misdrijven. Eén ervan was aangetroffen op het elektriciteitssnoer van de zonnebank van Ariane Mazijn. De 30-jarige conciërge werd op 17 juni 1992 gewurgd teruggevonden in haar appartement aan de Mechelsesteenweg in Antwerpen. Een match.

Eerder veroordeeld

Drie weken na zijn arrestatie, en overweldigd door verpletterend bewijsmateriaal, bekende Stephaan D.L. in oktober van vorig jaar de moord op Mazijn.

De gelijkenissen met de moord op Eve Poppe zijn treffend. Beide vrouwen werden verkracht, gewurgd, met messteken bewerkt en halfnaakt achtergelaten. Net als in de zaak van Eve Poppe was Stephaan D.L. de glazenwasser met dienst op de dag van de moord. Ook bij Ariane Mazijn kwam hij via het raam.

De komende dagen zal onvermijdelijk de vraag rijzen waar er op de werkplekken van Stephaan D.L. in het verleden ooit soortgelijke feiten hebben plaatsgevonden. Stephaan D.L. werd in 1985 en 1987 al eens veroordeeld voor aanranding van de eerbaarheid en liep toen straffen op van twaalf en acht maanden, telkens voor de helft met uitstel.

Zwijgrecht

Het Antwerpse parket beperkt de communicatie over de nieuwe wending in de zaak-Poppe tot een bondig persbericht: “Het dossier van deze cold case werd voorgelegd aan de forensisch adviseur van het NICC om te kijken of nieuwe technieken voor een doorbraak konden zorgen. In dat verdere onderzoek is de 55-jarige man in beeld gekomen. Vandaag verscheen hij voor de onderzoeksrechter waar hij zich heeft beroepen op zijn zwijgrecht. De onderzoeksrechter heeft de vijftiger aangehouden. Volgende week dinsdag verschijnt hij voor de raadkamer.”

Volgens Christian Clement, de advocaat van Stephaan D.L., kwam de voorleiding en inbeschuldigingstelling als een complete verrassing. “Het was even slikken, ook voor onze cliënt. Op dit moment weten wij zo goed als niks over de gronden voor de inbeschuldigingstelling. Wij worden nu opeens geconfronteerd met een bijkomend dossier. Wij hopen tegen dinsdag een beter zicht te hebben.”

Voor zus Sarah Poppe komt met dat ene woord, zwijgrecht, een einde aan 22 jaar piekeren: “Als ge wordt beschuldigd van een moord die ge niet hebt gepleegd, dan gaat ge toch vooral alles doen behalve zwijgen?”