Mocromaffia driester dan ooit: advocaat kroongetuige geliquideerd op straat in Amsterdam

De schietpartij vond vanmorgen om 7.30 uur plaats bij Wiersums eigen huis. Op een foto van een getuige was een wit laken en een afzetlint te zien.  De neergekogelde raadsman was de advocaat van Nabil B., een kroongetuige in de grote liquidatiezaak tegen de criminele organisatie en gevreesde moordbende van de voortvluchtige Ridouan Taghi (41). 

De schutter is volgens de woordvoerder te voet gevlucht. Het zou gaan om een man van tussen de 16 en 20 jaar oud. Hij heeft een slank postuur, is zo’n 1 meter 75 lang, was in het zwart gekleed en had een trui met een kap aan. De volledige bevolking wordt gevraagd naar de dader uit te kijken. De politie heeft diverse tips gekregen, maar de verdachte is nog niet aangetroffen, staat in een melding op samenwerkingsverband Burgernet. Volgens een buurtbewoner vuurde de dader twee schoten af en stond de echtgenote van Wiersum bij haar man toen hij werd neergeschoten. Zij raakte niet gewond. Een andere buurtbewoner heeft het over drie schoten.

Bronnen bij onze collega's van het Algemeen Dagblad (AD) zeggen dat Wiersum al eerder bedreigd werd en met collega’s over de noodzaak van beveiliging buiten de rechtbank sprak.  Aanvankelijk wilde hij geen bescherming omdat hij gewoon door Amsterdam wilde kunnen blijven fietsen, maar hij had signalen ontvangen dat hij als advocaat van de kroongetuige het doelwit zou worden. In dat kader is er ook gesproken over zijn beveiliging. Tot vorige week had hij die in elk geval nog niet. Wel surveilleerde de politie vaker dan gebruikelijk in zijn buurt in Buitenveldert, in het zuiden van Amsterdam.

Wiersums cliënt Nabil B. is  kroongetuige in de strafzaak tegen de voortvluchtige Ridouan Taghi wordt beschouwd als meest gezochte crimineel van Nederland: hij wordt gezien als een van de kopstukken van de zogenaamde Mocromaffia, en zou verantwoordelijk zijn voor zeker elf moorden. 

Die Mocromaffia is een criminele groep, voornamelijk bestaande uit criminelen van Marokkaanse en Antilliaanse afkomst. De drugsbende werd groot door cocaïnehandel via de haven van Antwerpen. Maar in 2012 liep het grondig mis en ging er een lading cocaïne van maar liefst 200 kilogram verloren. Er ontstond hevige ruzie waarna de groep uit elkaar viel. 

Sindsdien zijn er meer dan dertig liquidaties gepleegd in de Amsterdamse en Utrechtse onderwereld. Inmiddels bestaat deze oorlog niet meer uit deze twee kampen en is het strijdveld diffuser geworden.

De Utrechter Nabil B. (32) werd vorig jaar in maart door het Nederlandse gerecht als een belangrijke kroongetuige gepresenteerd in het liquidatieproces-Marengo, met Ridouan Taghi als een van de opdrachtgevers. B. was betrokken bij meerdere liquidaties en kent de organisatie van binnenuit. Omdat hij zelf klem kwam te zitten in het criminele milieu, besloot hij in maart 2018 over te lopen naar justitie. Een week nadat hij als kroongetuige werd gepresenteerd, werd zijn volstrekt onschuldige broer als vergelding al vermoord in Amsterdam-Noord. 

Direct daarna werden zijn andere familieleden in allerijl in onderduikadressen ondergebracht. Zij worden nog steeds intensief beschermd.

Recent werd bekend dat Nabil B. zo ontevreden is over de bescherming die de politiedienst Team Getuigen Bescherming (TGB) biedt, dat hij een deel van zijn beschermingsdeal met het Nederlandse Openbaar Ministerie (OM)heeft opgezegd. Daarmee verklaarde hij zichzelf als het ware vogelvrij en zette hij het OM onder druk om zijn veiligheidssituatie te verbeteren.

De rechtszaak tegen de bende van de voortvluchtige Ridouan Taghi en medeverdachte Saïd Razzouki, die ook voortvluchtig is, is een van de grootste strafprocessen in de Nederlandse misdaadgeschiedenis. Met ruim 16 verdachten die in totaal worden gelinkt aan vijf moorden, drie moordpogingen en het voorbereiden van nog eens drie moorden is het gerust een monsterproces te noemen.  In wisselende samenstelling worden de verdachten van tal van misdrijven beschuldigd. De motieven voor de al dan niet voltooide moorden lopen uiteen van wraak voor verraad tot woede over niet-betaalde schulden.

Midden juli werd B. voor het eerst ondervraagd als kroongetuige op het proces. Geschminkt en vermomd nam hij plaats in een speciale cabine in de bunker van  de extra beveiligde rechtbank nabij luchthaven Schiphol.

Een inhoudelijke behandeling van het proces was op zijn vroegst pas voor 2020 voorzien. Nabil B. zou in ruil voor zijn 41 belastende verklaringen korting krijgen op de strafeis van 12 jaar. Het Openbaar Ministerie heeft een bedrag van 100.000 euro uitgeloofd voor de gouden tip die leidt naar Taghi en Razzouki.

De Nederlandse justitieminister Ferd Grapperhaus heeft de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) op het moordonderzoek gezet.  Er wordt een team opgezet met vertegenwoordigers van de politie en het OM, dat onder regie van de NCTV staat. “Dit raakt dan aan het fundament van onze rechtsstaat en is een enorme klap, in het bijzonder ook voor de beroepsgroep van advocaten, het OM, de politie en de rechterlijke macht”, schrijft Grapperhaus aan de Tweede Kamer.  Het team neemt ook de beveiliging van advocaten onder de loep.  “Dit team heeft de bevoegdheden om de beveiliging en bewaking te activeren respectievelijk te intensiveren op een wijze die bescherming biedt tegen deze dreiging”, schrijft Grapperhaus.   “In dit team wordt ook nadrukkelijk bekeken wat voor de betrokken beroepsgroepen nodig is om veilig en ongestoord te kunnen functioneren.”   

De justitieminister noemt de moord een “aanslag op de rechtsstaat. De georganiseerde misdaad is wéér een grens overgegaan. Ik begrijp de schok en emoties bij officieren en rechters heel goed.” Of de overheid tekort is geschoten in deze zaak, na de eerdere moord op de broer van de kroongetuige, wil Grapperhaus nog niet zeggen. “We moeten één ding niet vergeten, dit is een georganiseerde misdaad die we als samenleving - en daar was ik ook bij, als lid van de samenleving - hebben laten woekeren. Hier is nu weer een grens over gegaan. Ik zal dat ook in het kabinet heel duidelijk aan de orde stellen, hier moeten we heel hard tegenaan.”

De liquidatie  zorgt voor een schokgolf in Nederland. “Zeer verontrustend”,  zegt premier Mark Rutte (VVD). Regeringspartij CDA en oppositiepartij PvdA spreken net als Grapperhaus van “een regelrechte aanslag op onze rechtsstaat”. Ook Amsterdams burgemeester Femke Halsema zegt dat “de afschuwelijke moord op een advocaat het wezen van de rechtsstaat aantast”.

Het debat in het Nederlandse over de Prinsjesdag-plannen (de traditionele opening van het parlementaire jaar, red.) van de regering begon vandaag met een condoleance aan de nabestaanden en collega’s van Wiersum. PVV-leider Geert Wilders, die de zogeheten Algemene Beschouwingen aftrapte, kreeg bijval uit alle hoeken van de Kamer. Wilders sprak de hoop uit dat andere familieleden van kroongetuigen als B. en collega-advocaten “de bescherming krijgen die ze nodig hebben in dit moeilijke vak”. Hij “wil dit niet politiek maken”, maar bracht daarmee wel de vraag onder woorden of de liquidatie niet voorkomen had kunnen worden. Meer partijen in de Kamer hebben twijfels over de beveiliging van de raadsman en de familie van B.

De Nederlandse orde van advocaten (NOvA) is “zeer geschokt” dat een advocaat in de uitoefening van zijn functie is geliquideerd. “We leven mee met de nabestaanden en volgen het onderzoek op de voet”, zegt een woordvoerder.

Collega’s beschrijven Wiersum als “aimabel, sympathiek, gedreven, integer en een uitstekend advocaat”. Op de Amsterdamse rechtbank wordt louter in lovende termen over hem gesproken. Rechters, procureurs, collega-advocaten, gerechtsbodes, iedereen mocht Wiersum. In tijdschrift Advocatenblad wordt Wiersum aangehaald uit een interview in 2017. “Ik sta altijd de underdog bij. De verdachte is nu eenmaal een underdog die vecht tegen het systeem. Die heeft een advocaat verschrikkelijk hard nodig.” Wiersum was in maart voor zichzelf begonnen met Advocatenkantoor Wiersum. Daarvoor werkte hij bij andere kantoren.

Verschillende Nederlandse strafrechtadvocaten hebben op sociale media een foto van Wiersum geplaatst met de tekst “Ik ben Derk Wiersum, strafrechtadvocaat”. De actie is een echo van de uitlatingen die volgden op de terreuraanslag op het Franse satirische weekblad Charlie Hebdo in 2015. Toen plaatsten veel mensen de tekst #jesuisCharlie. 

De moord schokt ook advocaten in ons land. “De Orde van Vlaamse Balies is verbouwereerd door de moord die gepleegd werd op een advocaat in Amsterdam. Het feit dat een advocaat wegens de uitoefening van zijn beroep wordt doodgeschoten is onaanvaardbaar en is verontrustend”, meldt de organisatie in een verklaring op haar website. De Orde van Vlaamse Balies (OVB) vertegenwoordigt alle ruim 10.500 Vlaamse advocaten. “De OVB biedt zijn deelneming aan de familieleden en vrienden van mr. Derk Wiersum en wenst zijn solidariteit te betuigen aan de Nederlandse advocaten.”