Direct naar artikelinhoud
Wetenschap

Geheimzinnige oermens herrijst op sciencefictionachtige manier uit DNA-monster

De Denisovamens moet vanaf een half miljoen jaar geleden hebben geleefd in Azië.Beeld EPA

Een volk van stevige, gedrongen mensen met lage voorhoofden, een grote ronde hersenpan en opvallende brede monden. Zó ongeveer moet het geheimzinnige, verdwenen oervolk van de Denisovamensen eruit hebben gezien. Aldus hun DNA.

Hoewel archeologen nog nooit een skelet van een Denisovamens hebben opgegraven, wisten Israëlische onderzoekers hun uiterlijk op sciencefictionachtige manier te bepalen, door het af te lezen uit hun DNA.

De Denisovamens moet vanaf ongeveer een half miljoen jaar geleden hebben geleefd in Azië, lang voordat de moderne mens er zijn intrede deed. Maar hoe ze eruitzagen weet niemand. Archeologen hebben van de mysterieuze menssoort alleen een vingerkootje, wat kiezen en tanden en een onderkaak teruggevonden – met als bonus dat men daaruit wel het DNA van de oermens heeft kunnen halen.

DNA waarmee bio-informaticus Lian Carmel en collega’s van de Hebreeuwse universiteit van Jeruzalem nu een ruw profiel van de Denisovamens hebben opgesteld, schrijven ze in vakblad Cell. Het team voorspelde hoe hun skelet er op 32 punten ongeveer moeten hebben uitgezien – uiteenlopend van subtiliteiten zoals de dikte van hun tandglazuur tot opvallender zaken zoals de breedte van de ribbenkast.

Al met al levert dat een menssoort op die van een afstandje nog het meeste lijkt op een neanderthaler: gespierde bonken met een plat voorhoofd, een brede borstkas, wijde heupen en dikke vingers. Tot je hem beter bekijkt: vooral opvallend is dat de Denisovamens een ongewoon hoofd heeft, veel breder dan dat van hedendaagse mensen.

Helemaal verdwenen is de Denisovamens overigens niet. Nog altijd lopen modern Aziaten en Polynesiërs rond met in hun systeem zo’n 6 procent Denisova-DNA. Onder meer een genetische aanpassing waardoor Tibetanen in de Himalaya op grote hoogte kunnen overleven, lijken we te hebben overgeërfd van de enigmatische voorouder.

Reconstructie van een Denisovameisje.Beeld Maayan Harel