Donald Trump is zijn boekje te buiten gegaan tijdens recente communicatie met een buitenlandse leider, zo vond een voormalige medewerker van de inlichtingendienst. De inhoud van het telefoongesprek op 25 juli zou zelfs zo verontrustend geweest zijn, dat de man op 12 augustus besloot een klacht in te dienen tegen de president. Dat gebeurde nog nooit eerder in de geschiedenis van het land.

De voorbije weken konden de Amerikaanse kranten The Washington Post en The Wall Street Journal al achterhalen dat de klacht te maken heeft met een “problematische belofte” die president Trump zou hebben gedaan aan zijn Oekraïense collega Volodymyr Zelensky.

Nu raken steeds meer details bekend over het telefoongesprek en dat doet politiek Amerika steigeren. Zelfs onder de eigen troepen klinkt de roep om een afzettingsprocedure in gang te zetten steeds luider.

250 miljoen dollar

Met wie de president het bewuste gesprek heeft gevoerd, was eerst niet duidelijk. Trump hangt nu eenmaal vaker aan de lijn met andere regeringsleiders. Zo belde hij eind juli nog met de Russische president Poetin, over de handel tussen beide continenten maar ook over de bosbranden in de Siberische regio. Begin juli kreeg de Nederlandse premier Rutte de eer met de president te spreken en ook met de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un had Trump de voorbije maanden meermaals contact. Ook was er communicatie met de Pakistaanse premier en de emir van Qatar.

Maar volgens de Amerikaanse kranten is geen van hen de betrokken leider. Wel zou het dus gaan om de nieuwbakken president van Oekraïne. Volgens The Washington Post zou Trump financiële hulp aan het land geweigerd hebben, terwijl er eigenlijk 250 miljoen dollar (omgerekend zo’n 220 miljoen euro) moest overgemaakt worden. Pas wanneer Zelensky een onderzoek zou openen naar voormalig vicepresident Joe Biden en diens zoon Hunter, zou het geld effectief volgen. Democraat Biden – een politieke concurrent van Trump voor het presidentschap – zou volgens Trump zijn macht gebruikt hebben om een corruptieschandaal in het Oekraïense gasbedrijf waar zijn zoon tewerkgesteld is, onder de mat te vegen.

Slinkse zet

De klacht sijpelde binnen op het bureau van Michael Atkinson, de inspecteur-generaal van de Amerikaanse inlichtingendienst. Die nam het dossier van de anonieme klokkenluider serieus en gaf het zelfs gewicht door het “dringend” en “betrouwbaar” te noemen. Daarop werd het Huis van Afgevaardigden ingelicht en Atkinson mocht, weliswaar achter gesloten deuren, gaan uitleggen wat er precies aan de hand is.

Wie niet van plan is klaarheid te scheppen, is Joseph Maguire, nog maar net door Trump benoemd als Director of National Intelligence. De hoogste baas van ’s lands spionagediensten kreeg de klacht ook doorgespeeld, maar weigerde verder onderzoek in te stellen omdat de president “niet onder zijn bevoegdheid” valt. Maguire hoeft zich namelijk enkel in te laten met medewerkers van de inlichtingendienst, en dat is de president hoegenaamd niet.

Een slinkse manier om Trump in bescherming te nemen, aldus critici. En dat de klacht niet meteen werd doorgegeven aan het Congres, doet de Democraten vermoeden dat de president wel degelijk een grove vergissing heeft begaan. Zij willen inzage in het dossier, een eis die voorlopig nog niet wordt ingewilligd.

“Fake news” te veel?

Trump zelf heeft lak aan de speculaties en doet ze af als nepnieuws. “Fake news”, schreef de president naar goede gewoonte op Twitter. “Is er zelfs iemand dom genoeg om te geloven dat ik iets ongepast zou zeggen tijdens een telefoongesprek? Dit is duidelijk een partijdige klokkenluider, het is een politiek opzetje.”

Maar intussen houdt de polemiek rond de feiten het land wel degelijk in de ban. Vanuit verschillende hoeken uit het parlement gaan stemmen op om de zogenaamde impeachmentprocedure op te starten, dat is de afzettingsprocedure. Of het echt zo ver komt, valt te betwijfelen. Niet alleen is het ministerie van Justitie van mening dat een zittende president niet vervolgd kan worden, ook Oekraïne ontkent dat de Amerikaanse president druk heeft uitgeoefend.