Direct naar artikelinhoud
Trump

Ultimatum voor Trump: Democraten dreigen met ‘ernstige escalatie’

De president moet uitleg geven over een mogelijke beschadigingsoperatie tegen uitdager Joe Biden, vinden de Democraten.Beeld AP

Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden stelt een ultimatum aan het Witte Huis: maak ten laatste donderdag een geheime aanklacht van een klokkenluider tegen president Trump openbaar of er volgt een ‘ernstige escalatie’. Een afzettingsprocedure behoort dan tot de opties.

Omdat VS-president Donald Trump eind juli met de Oekraïense president Volodimir Zelenski gesproken zou hebben over het openen van een corruptieonderzoek naar de zoon van voormalig vicepresident Joe Biden, die grote kans maakt om zijn uitdager te worden in 2020, stelt de Democratische meerderheid in het Huis van Afgevaardigden een ultimatum aan het Witte Huis.

Huis-voorzitter Nancy Pelosi verzoekt in een brandbrief aan de presidentiële administratie volledige opheldering tegen donderdag. Tegen dan moet een geheime klacht van een klokkenluider, waarin het omstreden telefoongesprek ter sprake kwam, worden overgemaakt. Zo niet dreigt Pelosi met “een ernstige escalatie” vanuit het Congres. Hoewel de Democrate nooit het woord ‘impeachment’ (afzetting) schrijft, valt tussen de regels wel te lezen dat ze met de procedure dreigt.

“Als het Witte Huis volhardt in het blokkeren van een klokkenluider om het Congres inzage te geven in een mogelijk ernstige schending van grondwettelijke verplichtingen door de president”, waarschuwt Pelosi, “opent het een zwaarwegend nieuw hoofdstuk van wetteloosheid dat ons onderzoek naar een nieuw niveau zal tillen.”

Militaire steun als drukkingsmiddel

De druk op Trump nam maandag toe door nieuwe onthullingen. Zo raakte bekend dat de president ook 250 miljoen dollar geblokkeerde militaire steun van de VS voor Oekraïne ter sprake bracht in het gesprek, en dit dus mogelijk als drukkingsmiddel gebruikte.

Nadat eerst enkel progressieve Congresleden, zoals Alexandria Ocasio-Cortez, voor een afzettingsprocedure pleitten, overweegt ook een groeiende groep gematigde Democratische afgevaardigden nu om de zwaarst mogelijke politieke munitie boven te halen. Zelfs de invloedrijke voorzitter van de Commissie Inlichtingen in het Huis, Adam B. Schiff, zegt dat het Huis nu “een Rubicon oversteekt”. Schiff was de eerste die bijna een week geleden de geheime aanklacht van de klokkenluider openbaar ter sprake bracht en inzage eiste. De directeur voor Nationale Inlichtingen weigerde tot dusver het dossier over te maken.

President Trump zelf zegt dat de Democraten “hun hand overspelen over een kwestie die kiezers zouden verwerpen”. Tegelijk erkende hij wel dat hij met president Zelenski sprak over corruptie en de zakenactiviteiten van Bidens zoon Hunter, die in Oekraïne in het bestuur van een gasbedrijf zit. “We willen niet dat onze mensen zoals vicepresident Biden en zijn zoon bijdragen aan de corruptie die er al in Oekraïne is”, zei Trump, die ook het ‘patriottisme’ van de klokkenluider in vraag stelt.

Biden leidt nu de opiniepeilingen in de wedloop om in 2020 de Democratische presidentskandidaat te worden, die Trump zal uitdagen. De klokkenluider, afkomstig uit de inlichtingendiensten, zou zijn geheime klacht hebben ingediend omdat hij het ongeoorloofd vond dat de president een buitenlands staatshoofd probeerde te betrekken bij het beschadigen van een politieke rivaal.

De Commissie Justitie van het Huis onderzoekt ook al in andere dossiers of er grond is voor een afzettingsprocedure tegen Trump, omdat hij mogelijk justitie zou hebben tegengewerkt in het onderzoek naar Russische inmenging in de vorige presidentsverkiezingen. Toch werd de impeachmentprocedure tot nu niet opgestart vanuit het besef dat elke procedure zou botsen op vrijspraak in de Senaat. Daar hebben Trumps Republikeinen de meerderheid.

Het Witte Huis zegt dat het overweegt de transcriptie van de bewuste gesprekken vrij te geven.