Wat als Trump wordt afgezet? Zo werkt de impeachment-procedure

Voor een impeachment-procedure in gang kan worden gezet, moet er voldoende grond zijn. De grondwet van de Verenigde Staten stelt dat de president zich schuldig moet hebben gemaakt aan "high crimes and misdemeanors" - zware misdrijven dus. Een precieze omschrijving van wat die 'high crimes en misdemeanors' dan kunnen zijn, staat niet in de grondwet. Maar machtsmisbruik of meineed zijn voldoende om een procedure te starten.

Tegen drie presidenten werd al een impeachment-procedure gestart. Andrew Johnson had in 1868 zijn minister van Oorlog ontslagen en dat bleek ongrondwettelijk. Nixon kreeg een procedure aan zijn broek na het Watergate-schandaal in 1974 en Bill Clinton werd in 1998 beschuldigd van meineed en machtsmisbruik bij zijn affaire met Monica Lewinsky.

Zo werkt het

Voor een procedure in gang kan worden gezet, moet het Huis van Afgevaardigden bepalen of er voldoende grond is. Een normale meerderheid (de helft plus één) is voldoende. Nixon besloot in 1974 af te treden nog voor de stemming in het Huis van Afgevaardigden was gebeurd. Bij Johnson en Clinton stemden de toen Republikeinse Huizen voor een procedure tegen de Democratische presidenten.

Omdat de Democraten nu een ruime meerderheid hebben in het Huis van Afgevaardigden, 235 van de 435 zetels worden bezet door een Democraat, lijkt een impeachment-procedure wel door het Huis te kunnen geraken.

Senaat

Als het Huis van Afgevaardigden voor een procedure heeft gestemd, wordt de president berecht in de Senaat. De zaak wordt geleid door de opperrechter van het Amerikaanse Hooggerechtshof en de senatoren stemmen voor een afzetting. Er is een twee derde meerderheid nodig om de president af te zetten. Probleem is dat in de Senaat de Republikeinen in de meerderheid zijn, 53 tegenover 45 Democraten. Dat betekent dus dat er in de Senaat minstens 22 Republikeinen zouden moeten meestemmen met de Democraten.

In 1868 overleefde Johnson met slechts één stem overschot de stemming. Ook Clinton werd niet afgezet, hij had een grotere marge bij de stemming.

Wat als Trump wordt afgezet?

Mocht het ooit zover komen en Donald Trump wordt afgezet, dan neemt vicepresident Mike Pence de fakkel van hem over. Pence, een oerconservatieve en diepgelovige Republikein, zou bij veel partijgenoten in de bovenste schuif liggen.

De toekomst zal uitwijzen of Donald Trump de vierde president wordt die een impeachment-procedure aan zijn broek krijgt en of hij de eerste wordt die daadwerkelijk wordt afgezet.