Britse premier Johnson daagt oppositie in “verlamd” parlement uit regering weg te stemmen

Johnson was vanmorgen vroeg vanuit New York terug naar Londen gevlogen, nadat het Hooggerechtshof gisteren oordeelde dat hij het parlement in strijd met de wet had opgeschort. Johnson, die in New York was voor de VN-top, maakt nu zijn opwachting in een getergd House of Commons. Het Lagerhuis kwam vandaag voor het eerst weer bijeen, zonder dat er zicht is op een einde aan de diepe politieke crisis in het Verenigd Koninkrijk over de brexit. 

Het Lagerhuis werd kort na 12.30 uur officieel voor geopend verklaard door voorzitter John Bercow.

Johnson noemde het parlement onder luid geroep en chaos “verlamd”, ondanks de uitspraak van het Hooggerechtshof gisteren. “Deze regering heeft alles geprobeerd om ons uit de EU te krijgen. De mensen willen dat we uit de EU stappen op 31 oktober. Met een nieuwe deal, of zonder deal als het moet.” De premier beklemtoonde dat de Britse onderhandelaars het echtscheidingsakkoord aan het heronderhandelen zijn met de Europese Unie, ook al wordt dat in Europa ontkend.

“Het volk ziet wat er gebeurt. Ze zien dat het parlement zijn beloftes niet wil houden, wil blijven vertragen en saboteren. De oppositie leeft in een fantasiewereld. Ze denken dat ze het referendum kunnen annuleren en een tweede referendum bij elkaar kunnen roepen. Ze denken dat het volk dan ‘Remain’ zal stemmen. Dat is een illusie en zal niet gebeuren. Het volk wil geen tweede referendum.”

Johnson toonde geen spijt van de lange opschorting van het parlement. Hij beschuldigde de oppositiepartijen “te vluchten voor verkiezingen en naar de rechters te trekken”. “Volgens mij was het Hof fout om te oordelen over een politieke kwestie”, bekritiseerde hij het Hooggerechtshof.

“Wij (de Conservatieven, red.) willen voorwaarts, zij (Labour, red.) trekken de handrem aan. Wij zullen de burgers die ons hier gestemd hebben, niet verraden. Wij zullen de oppositie blijven uitdagen de democratie te respecteren. Ze hadden een heel simpele remedie: ze konden voor verkiezingen stemmen!” De oppositiepartijen weigerden enkele weken geleden twee keer Johnson nieuwe verkiezingen te gunnen.

Daarom daagde Johnson Labour-leider Jeremy Corbyn vanavond uit een motie van wantrouwen tegen de regering in te dienen: “Gaat hij een motie van wantrouwen ontwijken? Wil hij eigenlijk wel premier worden? (…) Als de oppositie geen vertrouwen heeft in de regering, dan hebben ze de kans het te bewijzen. Ze hebben de hele avond om een motie van wantrouwen in te dienen tegen de regering.”

Corbyn antwoordde dat Johnson na het oordeel van het Hooggerechtshof gisteren ontslag had moeten nemen en sprak over een “grondwettelijke staatsgreep”, waarop Labour-leden massaal “Neem ontslag!” begonnen te roepen.

De belangrijkste oppositiepartij is zelf diep verdeeld over de brexit en aarzelt om een motie van wantrouwen te lanceren om te proberen Johnson af te zetten. Corbyn wil in ieder geval pas een motie van wantrouwen tegen Johnson “als een no-dealbrexit volledig is afgewend”, zo zei hij vanmorgen in een radio-interview met de BBC. “Als u verkiezingen wilt, vraag eerst uitstel en u krijgt verkiezingen!”, beet hij Johnson vanavond dan ook opnieuw toe.

Ter herinnering: de Britse regering heeft geen meerderheid meer in het parlement sinds een twintigtal Conservatieven uit de partij werd gezet. Daardoor kan de oppositie nu in principe de regering laten vallen, maar partijen als Labour, de Liberal Democrats en de Schotse nationalisten willen eerst en vooral uitstel voor de brexit.

“Onze grootste prioriteit is om een vertrek zonder deal uit de EU te voorkomen”, aldus de voorman van de Labour-partij. Pas als het volledig zeker is dat een akkoordloze brexit met wetgeving is voorkomen, wil hij overgaan tot het lozen van de premier. “Dan is het gepast een motie van wantrouwen in te dienen.”

Ook de Schotse nationalisten van SNP willen de premier pas weg nadat er uitstel is verleend voor de brexit. Fractieleider Ian Blackford Smith pakte Johnson hard aan een noemde hem een “dictator”. Volgens hem is de positie van de premier door zijn “schandalige uitspraken” niet meer houdbaar. “De premier heeft gevochten met de wet, maar de wet heeft gewonnen.”.

Johnson heeft herhaaldelijk gezegd dat zijn voorkeur voor de brexituitkomst zou zijn om vóór de deadline van 31 oktober een deal met de 27 andere EU-leden overeen te komen en dat hij hoopt en verwacht die te bereiken. 

EU-onderhandelaars zeggen echter dat hij geen nieuwe voorstellen heeft gedaan die de impasse kunnen doorbreken voor de ‘backstop’. Dat is de kwestie van het beheer van de grens tussen Ierland, een EU-lid en Noord-Ierland, dat deel uitmaakt van het Verenigd Koninkrijk, na de brexit.

Vóór het reces had het parlement een wet aangenomen die Johnson verplicht de EU te vragen de deadline voor de brexit te verlengen als er op 19 oktober geen akkoord is. Corbyn zei dat hij en andere parlementariërs van de oppositie erop zullen toezien dat Johnson zich aan die wet houdt.

Oppositiepartij LDP wil zelfs proberen de dreiging van een no-dealbrexit nog voor 19 oktober uit de weg te ruimen. De partij vertrouwt er niet op dat Johnson zal gehoorzamen aan de wet. “We kunnen het ons eenvoudigweg niet veroorloven om tot 19 oktober te wachten om te zien of de premier opnieuw zal weigeren zich aan de wet te houden,” zei partijleider Jo Swinson vanmiddag. Ze zei dat ze zou samenwerken met andere partijen “om een manier te vinden om die dreiging van een no-dealbrexit sneller te verwijderen”.

Gevraagd door journalisten in New York hoe de premier van plan was om dat juridische obstakel te overwinnen, negeerde Johnson eenvoudigweg de vraag en benadrukte hij dat de brexit op 31 oktober een feit is, wat er ook mocht gebeuren.