Tekort in sociale zekerheid loopt op tot 3,1 miljard euro. Vakbonden spreken van “ramp”

Uit het rapport blijkt dat het tekort in de sociale zekerheid op 3,055 miljard wordt geraamd. In 2020 loopt dat tekort op tot 3,5 miljard. Tegen het einde van de legislatuur, in 2024, zal dat bedrag - zoals eerder al berekend - nog verder aangroeien tot 6 miljard euro.

De oorzaak ligt vooral bij de groeiende uitgaven voor de vergrijzing, die zich laat voelen in een fors hogere factuur voor pensioenen en gezondheidszorg. Bovendien valt de voorspelde groei dit jaar terug van 1,3 naar 1,1 procent van het BBP.

In een open brief in De Standaard luidt de top van de vakbonden - ACLVB-voorzitter Mario Coppens, ACV-voorzitter Marc Leemans en algemeen secretaris van het ABVV Miranda Ulens - de alarmklok. Ze vragen dat in plaats van te besparen dringend wordt gekeken naar nieuwe inkomsten om de sociale zekerheid te financieren.

De nodige maatregelen om het tekort in de sociale zekerheid aan te pakken zullen door de volgende federale regering genomen moeten worden. Dat heeft minister van Sociale Zaken Maggie De Block (Open Vld) in de Kamer gezegd. Ze zal wel antwoorden op de open brief die de vakbonden over het tekort schreven.

“Om de problemen structureel aan te pakken, moeten we een regering in volheid van bevoegdheid hebben”, zei De Block, die minister in de regering van lopende zaken is. Ze wees er wel op dat het cijfer van 3,1 miljard euro al sinds begin juli bekend is. Minister De Block zei het ermee eens te zijn dat blind snijden in de uitgaven niet de oplossing is. Ze wees erop dat de inkomsten van de sociale zekerheid de jongste jaren zijn gestegen, maar dat die stijging lager ligt dan de toename van de uitgaven.

ABVV-voorzitter Robert Vertenueil geeft de politieke partijen zelfs een schot voor de boeg. “Als u een regering vormt en geen structurele oplossing uitwerkt voor de financiering van de sociale zekerheid, zal dat voor ons een casus belli zijn. U moet in dat geval niet verbaasd zijn als we de straat op trekken en voor de bedrijfspoorten plaatsvatten. We gaan deze kathedraal van de sociale bescherming niet laten verwoesten”, zegt hij in een interview met Le Soir, een boodschap die hij later herhaalde op Bel-RTL. Zelf pleit Vertenueil voor de invoering van een “progressieve” algemene sociale bijdrage.

De bonden wijzen onder meer naar de vele statuten - zoals flexijobs - waarbij geen sociale zekerheidsbijdragen worden betaald. “Dat ondergraaft de inkomsten van de sociale zekerheid”, vinden ze. Ze pleiten voor meer volwaardige jobs, met meer sociale bijdragen als gevolg. In hetzelfde bedje ziek zijn de vele loonvoordelen die werkgevers aanbieden onder de vorm van cafetariaplannen, wat ook leidt tot minder bijdragen.

ACV, ABVV en ACLVB willen dat iedereen bijdraagt aan de sociale zekerheid. Nu gebeurt dat alleen op basis van de inkomens uit arbeid. Ook de inkomens uit kapitaal moeten de sociale zekerheid financieren, argumenteren ze. De regering moet bovendien meer investeren in een strijd tegen loon- en bijdragefraude.