Jobkorting, Vlaamse canon, strenger integratiebeleid: wat weten we al in afwachting van het Vlaamse regeerakkoord?

De Vlaamse onderhandelaars zitten in de laatste rechte lijn. Wellicht landen ze vannacht of morgenochtend (maar helemaal zeker is dat niet). Dan komen we te weten wat de nieuwe Vlaamse regering de komende vijf jaar plant te realiseren. Wat moet er nog beslist worden? En wat weten we al over het regeerakkoord? Wetstraatjournalist Johny Vansevenant vat het samen.

analyse
Johny Vansevenant
Johny Vansevenant is politiek journalist bij VRT NWS.

Vanmiddag komen de Vlaamse onderhandelaars opnieuw samen. Eerst zit de N-VA afzonderlijk bijeen met de delegaties van Open VLD en CD&V. Pas in de loop van de namiddag begint de mogelijke eindsprint tussen de drie partijen. Voorlopig is het dus nog even wachten op witte rook. "Ze moeten het moeilijkste nog doen: de begroting", zegt Vansevenant. "Een onderhandelaar zei me: daar midden in de nacht mee beginnen, dat is geen goed idee."

Volgens de Wetstraatjournalist is er stilaan consensus aan het groeien bij de onderhandelaars om pas in 2024, op het einde van de regeerperiode, naar een begrotingsevenwicht te gaan. "Maar ook dan moeten er keuzes gemaakt worden. Want de eindknelpunten staan allemaal tussen haakjes, net omdat ze geld kosten." 

Lees voort onder de audio.

Werk en begroting

Wat ligt er nu concreet op tafel? Volgens Vansevenant komt er wellicht een jobkorting, een belastingverlaging voor de laagste lonen om werken te stimuleren en de activiteitsgraad naar 80 procent te brengen. "Maar hoeveel wil de Vlaamse regering daarin investeren? Dat is begroting. Het wegwerken van de wachtlijsten in de zorg, ook dat is begroting."

"Er wordt ook gedacht aan lagere erfenisrechten, de zogenoemde "vriendenerfenis" (een verlaging van de belastingen op erfenissen aan vrienden). Hoe laag moet die zijn? Ook dat is begroting", zegt Vansevenant.

"De gemeenschapsdienst voor werklozen zou er komen. De woonbonus (het fiscaal voordeel dat u krijgt als u een lening afsluit) zal wellicht verdwijnen. Maar zullen de registratierechten worden geschrapt als compensatie, in welke mate is daar ruimte voor? Dat is opnieuw een begrotingskwestie. We horen ook dat er volop geïnvesteerd zal worden in digitalisering bij de overheid."

De provincies zouden blijven bestaan en gemeenten zouden niet verplicht worden om te fuseren. "Dat lag heel moeilijk voor CD&V."

Inburgering en integratie

Inburgering en integratie wordt een belangrijk hoofdstuk. "Het betalend maken van inburgeringscursussen, met mogelijk een boete voor wie niet slaagt, daarover lijkt geen discussie meer te zijn", zegt Vansevenant. "Daarnaast gaat de drempel voor sociale voordelen voor nieuwkomers omhoog. Het gaat dan bijvoorbeeld over sociale woningen, de kinderbijslag en de zorgverzekering. Onder het motto: als je lid wil zijn van de club moet je eerst bijdragen."

"Je hoort wel dat er inzake migratie een discussie zal zijn over de toon. CD&V en Open VLD willen dat er in de teksten duidelijk staat dat migratie ook een meerwaarde heeft. Je zou kunnen zeggen dat de toon de maatregelen moet verzachten."

Ook symboliek is van belang, benadrukt Vansevenant. "Wellicht wordt de tricolore burgemeesterssjerp vervangen door een geel-zwarte. We horen ook dat de Vlaamse canon (een lijst van ankerpunten uit onze Vlaamse cultuur en geschiedenis) er zou komen."

Onderwijs

Verschillende partijen hebben zich geprofileerd op onderwijs. "Daar wordt kwaliteit het sleutelwoord", zegt Vansevenant. "Het is een ambitieuze tekst, zeggen onderhandelaars. De kwaliteit die scholen bieden, zal gemonitord worden. Leerkrachten krijgen extra ondersteuning en de focus zal liggen op kennisoverdracht."

Hoe zal de regering eruitzien? En hoe verlopen de komende dagen?

Wat mogen we verwachten de komende dagen? "Morgenochtend moeten ze wel landen als minister-president Jan Jambon (N-VA) zijn Septemberverklaring nog in september wil voorstellen. Want maandag is dan de laatste dag. Zondagvoormiddag kunnen de partijcongressen gehouden worden waarop het regeerakkoord wordt goedgekeurd."

Morgenochtend moeten ze wel landen als Jambon zijn Septemberverklaring nog in september wil voorstellen

Johny Vansevenant

"Zondag zullen de partijen ook hun ministers voorstellen. Je hoort dat de N-VA de minister-president krijgt en 4 ministers. CD&V krijgt 2 ministers en de parlementsvoorzitter, voor Open VLD zijn er eveneens 2 ministers. Maandagmorgen kan Jambon dan de eed afleggen bij de koning. Daarna leggen de ministers de eed af in het Vlaams Parlement, en leest Jambon de Septemberverklaring voor. Ten slotte krijgen we de volgende dagen de debatten en de vertrouwensstemming."

Meest gelezen