Direct naar artikelinhoud
Vlaamse regering

Waarom de laatste loodjes in de Vlaamse onderhandelingen zo zwaar wegen

Jan Jambon en zijn medeonderhandelaars zaten ook zondag nog rond de tafel.Beeld BELGA

We werden deze ochtend nog niet wakker met een nieuwe Vlaamse regering. Tot zondagavond werd het spel hard gespeeld, met als ultieme vraag hoe ‘rechts’ het inburgeringsbeleid mag worden. Ook de gesprekken over de begroting raakten afgelopen nacht niet rond.

Het is in de eindsprint dat het gelaat van de regering-Jambon I bepaald wordt. Onderwijs, welzijn en inburgering waren de drie domeinen die dit weekend de onderhandelingen domineerden - tot bij het ter perse gaan van deze krant. Onderwijs en welzijn, de twee budgettaire mastodonten in Vlaanderen, hebben extra middelen nodig. Maar N-VA, CD&V en Open Vld bleven discussiëren over de juiste noden. Dat vorderde duidelijk trager dan enkele dagen geleden nog werd aangenomen.

Behalve over de inhoud ging het ook over de centen. De toekomstige regeringspartijen tobben over een mogelijk uitstel van het begrotingsevenwicht tot 2021 of later. Dat zou meer ademruimte creëren voor nieuwe investeringen. Tegelijk zijn de centrumrechtse partijen ervoor bevreesd om als budgettaire zwartrijders weggezet te worden. Vooral in de rangen van N-VA en Open Vld speelt dat mee.

Lees nu:

Meer jobs, beter onderwijs en de bouwshift: dit zijn de plannen van Jambon I

Het standpunt: ‘De afschaffing van de opkomstplicht riekt naar vals spel van slechte verliezers

Integratie

Ook over inburgering hing er een weekend lang spanning in  de centrumrechtse lucht. Onder druk van Vlaams Belang wil N-VA het integratiebeleid aanscherpen, bijvoorbeeld door integratiecursussen betalend te maken. De partij van toekomstig ‘MP’ Jan Jambon wil ook de toegang tot sociale rechten bemoeilijken voor nieuwkomers. Die moeten eerst bijdragen aan het systeem voordat ze ervan kunnen genieten. Bij CD&V en Open Vld is er twijfel over de juridische haalbaarheid hiervan.

De Vlaamse regeringsformatie draait zo uit op een marathon. Uiteindelijk zal het toch ruim vier maanden geduurd hebben eer een deelregering gevormd raakt met dezelfde partners als voordien. De duur van de onderhandelingen hangt nauw samen met de detailzucht die Jambon aan de dag legde de afgelopen weken. De problemen binnen de uittredende regering-Bourgeois indachtig wilde hij ervoor zorgen dat heel het nieuwe regeerprogramma van naaldje tot draadje werd doorgepraat. 

“Ik vind het heel goed dat we proberen om de inhoud nu volledig uit te discussiëren. Zo zullen we de komende jaren minder discussies hebben”, zei CD&V-kopvrouw Hilde Crevits daar zondagmiddag over bij de start van een nieuwe onderhandelingsronde.

Opkomstplicht

Zodra N-VA, CD&V en Open Vld een definitief regeerakkoord hebben, moet dit voorgelegd worden aan de achterban. Doorgaans is dat een formaliteit. Al ontstond zondag binnen CD&V wel onrust over het plan van Jambon I om de opkomstplicht af te schaffen voor de lokale verkiezingen. Verschillende prominente CD&V’ers uitten kritiek daarop. Onder hen ook Sammy Mahdi. Die laat zijn kandidatuur voor het partijvoorzitterschap onder meer afhangen van het Vlaams regeerakkoord, vertelde hij.

Zodra de nieuwe Vlaamse regering in de steigers staat, kunnen ook de federale onderhandelingen hervatten. Tijdens een geheim diner op 6 september spraken N-VA-voorzitter Bart De Wever en PS-voorzitter Elio Di Rupo af om de federale formatie stil te leggen zolang Vlaanderen en Wallonië geen regeringen hadden.