Direct naar artikelinhoud
Overzicht

Dit zijn de opvallendste beslissingen uit het Vlaamse regeerakkoord

Jan Jambon, na de nachtelijke onderhandelingen.Beeld Gianni Barbieux

Na 127 dagen hebben N-VA, CD&V en Open Vld een regeerakkoord gesloten om Vlaanderen de komende vijf jaar te besturen. We lichten alvast de meest opvallende punten uit het akkoord.

Lees nu: ‘Jan Jambon is de nieuwe Elio Di Rupo’

Dit zijn de opvallendste beslissingen uit het Vlaams regeerakkoord:

Hoger nettoloon voor lagere lonen

De nieuwe regering wil de werkzaamheidsgraad fors optrekken en 120.000 Vlamingen extra aan de slag krijgen. Voor de lage inkomens gaat het nettoloon omhoog via een ‘jobbonus’. Concreet: wie minder dan 1.700 euro bruto verdient, zal op jaarbasis 600 euro netto meer gaan verdienen, maakt Jambon zich sterk.

Verplichte gemeenschapsdienst voor werklozen

Er komt een verplichte gemeenschapsdienst na twee jaar werkloosheid. “Het is de bedoeling de mensen bij de hand te nemen en een opstap naar een job te geven”, klinkt het.

Nieuwe aanpak voor inburgering

Er worden extra inspanningen gevraagd van wie toetreedt tot de samenleving. “Het toegangsticket wordt duurder. Maar wie succesvol inburgert, krijgt daarna wel alle kansen”, aldus Jambon. Hij bevestigt dat asielzoekers geen rechten voor kindergeld zullen opbouwen tijdens hun procedure. Wie toegang wil tot de Vlaamse sociale bescherming moet tien jaar op het grondgebied hebben verbleven, waarvan vijf jaar ononderbroken.

Het inburgeringstraject zal nog meer focussen op het Nederlands en een cursus maatschappelijke vorming. De inburgeringscursus kost 180 euro, het examen afleggen ook 180 euro, een totaalprijs van 360 euro.

Geen brede eerste graad in secundair onderwijs

Op het vlak van onderwijs komt er meer geld voor kinderverzorgers in de kleuterklas. De regering stopt ook evenveel geld in kleuteronderwijs als in lager onderwijs, maar het geld moet meer in de klas terechtkomen dan bij de koepels. Er komen ook gestandaardiseerde proeven over alle netten heen.

Het M-decreet verdwijnt in zijn huidige vorm. In de plaats komt een begeleidingsdecreet met “zorg op maat van elk kind”. Ook de voorrangsregels die een sociale mix moeten garanderen - de zogenaamde dubbele contingentering - verdwijnen.

In het hoger onderwijs komen er verplichte maar niet-bindende toelatingsproeven met aangepaste trajecten indien nodig. Ook de knip tussen bachelor en master wordt een feit.

Woonbonus verdwijnt

Zoals al eerder bekend raakte, veranderen de fiscale regels rond het kopen van een woning. De woonbonus dooft uit en wordt “gecompenseerd” doordat de registratierechten dalen van 7 naar 6 procent: “het verwerven van een woning wordt goedkoper van het hébben van een woning”.

Wie een sociale woning wil, moet in de tien jaar voorafgaand aan de toewijzing minstens vijf jaar onafgebroken in de gemeente hebben gewoond. Er komt ook een middelentoets voor de toewijzing van een sociale woning.

Vlaams minister van Justitie en Handhaving

Er komt een nieuwe Vlaamse minister van Justitie en Handhaving. Die functie bestond nog niet. Een school oprichten wordt moeilijker, met controle bij twijfel over veiligheid, radicalisering en buitenlandse inmenging.

Opkomstplicht verdwijnt

Burgers moeten bij lokale verkiezingen meer inspraak krijgen: de lijststem verdwijnt, net als de opkomstplicht. De grootste stemmentrekker van de grootste lijst krijgt automatisch het recht een coalitie te vormen.

Vlaamse Canon

Een groep van onafhankelijke experts zal “op wetenschappelijke basis” de ‘Canon van Vlaanderen’ uitwerken.

Klimaat: Vlaanderen wordt groener

Vlaanderen streeft naar een vermindering van 80 procent van de broeikasgassen tegen 2050. “We verdubbelen de wind- en zonne-energie tegen 2030”, aldus Jambon. Tegen dan komt er ook 10.000 hectare bos en 20.000 hectare natuur bij. Het openbaar vervoer moet groener, uitgebreider en stipter worden. De fietsinvesteringen verdubbelen tot 300 miljoen euro, maar er worden ook miljarden geïnvesteerd in weginfrastructuur. Bij grote werken moet het algemeen belang primeren.

De Vlaamse regering wil ook niet dat de open ruimte in Vlaanderen verder volgebouwd wordt. De betonstop maakt plaats voor de ‘bouwshift’. Maar het eigendomsrecht blijft overeind: wie nadeel zou ondervinden, wordt gecompenseerd.

Begroting in evenwicht in 2021

De begroting moet tegen 2021 opnieuw in evenwicht zijn. Tot dan zal er door de verlaging van de registratierechten een tekort zijn, zegt de formateur. Ook in de jaren na 2021 moet de begroting in evenwicht blijven. Alleen de Oosterweelinvestering blijft buiten het plaatje, aldus formateur Jambon.

Wat brengen de volgende dagen?

• Ministerposten. Wie wordt minister onder Jambon I? Een aantal namen zijn een certitude, maar voor de definitieve taakverdeling is het gewoonlijk wachten tot na de partijcongressen. Dit is wat we nu weten.

Lees nu: Welke partij mag als eerste een ministerportefeuille kiezen? En hoe werkt het systeem D’Hondt?

• Partijcongressen. De drie partijen moeten het regeerakkoord nog goedkeuren op hun partijcongressen. Veel tegenstand wordt niet verwacht van de achterban, waardoor het eerder om een formaliteit gaat.

• Regeerverklaring. Minister-president Jan Jambon moet het regeerakkoord toelichten tijdens een regeerverklaring in het Vlaams Parlement. Die heet gewoonlijk ‘de septemberverklaring’ maar het is vrijwel onmogelijk die effectief nog in september te houden. Allicht is het debat voor donderdag, de vertrouwensstemming voor vrijdag.

De onderhandelaars van Open Vld.Beeld Illias Teirlinck

Wat met de federale onderhandelingen?

Nu de Vlaamse regering zo goed als rond is, kunnen ook de federale onderhandelingen hervatten. Tijdens een geheim diner op 6 september spraken N-VA-voorzitter Bart De Wever en PS-voorzitter Elio Di Rupo af om de federale formatie stil te leggen zolang Vlaanderen en Wallonië geen regeringen hadden. De verwachting is dat informateurs Johan Vande Lanotte (sp.a) en Didier Reynders (MR) snel hun mandaat inleveren. Zij worden dan wellicht vervangen door een geel-rood duo: een Vlaams-nationalist en een Franstalige socialist. Die moeten uitzoeken of een samenwerking tussen hun partijen mogelijk is.  

Wat met de federale onderhandelingen?
Beeld Wouter Maeckelberghe