Waarom u best voor 1 januari een huis koopt
De toekomstige Vlaamse regering schrapt de woonbonus. Tegelijk wordt het kopen van een woning goedkoper, of toch een beetje. De belasting op de aankoop gaat met één procentpunt omlaag. Die korting valt ruimschoots lager uit dan het voordeel dat wegvalt met het schrappen van de woonbonus.
Het fiscaal voordeel verhuist van het hebben van een woning naar het verwerven ervan, zo vatte toekomstig minister-president Jan Jambon (N-VA) de hervorming samen. De woonbonus gaf kopers van een woning gedurende tien jaar een stevige korting in hun belastingaangifte. Al geruime tijd klonk er kritiek: de woonbonus joeg kunstmatig de prijs van een woning op, en kwam vooral ten goede aan mensen die al voldoende vermogen hebben om een huis te kopen.
In de startnota die N-VA bij het begin van de onderhandelingen op tafel legde, stond het voornemen om de woonbonus te schrappen. Ter compensatie zouden de registratierechten verlaagd worden – dat is de belasting die betaald wordt op de aankoop van een woning. Op die manier zouden kopers minder moeten betalen op het moment van de aankoop. Dat kan voor veel jongen mensen een stimulans zijn om een eigen woning te kopen.
Lees ook
Standpunt Bart Eeckhout: Al wie kritiek geeft, legt Jambon I aan de ketting
LIVE - Dit zijn de plannen van Jambon I: ‘Schrijnend dat CD&V en Open Vld dit mee uitvoeren’
Uit de plannen van de nieuwe Vlaamse regering blijkt evenwel dat de verlaging van de registratierechten veel te weinig is om het afgeschafte voordeel van de woonbonus op te vangen. Gespreid over tien jaar zorgde de woonbonus voor een belastingvermindering van zo’n 10.000 tot 20.000 euro. De korting op de registratierechten, die van 7 naar 6 procent worden teruggebracht, levert voor de doorsnee-Vlaming eenmalig 2.000 tot 3.500 euro op.
Besparingsoperatie
Op de lange termijn betekent dit dat een koopwoning duurder wordt, omdat een genereus belastingvoordeel wegvalt. “Die procent verlaging is geen compensatie”, gaf N-VA-voorzitter Bart De Wever meteen toe. Toch was de ingreep noodzakelijk “op een moment dat de Nationale Bank waarschuwt voor een bubbel op de vastgoedmarkt”. Bovendien staan de rentes op dit moment erg laag, waardoor geld lenen relatief goedkoop is.
Veel budgettaire ruimte om de belasting nog meer omlaag te brengen, hadden de onderhandelaars niet. Lagere belastingen betekenen immers minder inkomsten. Nu al is het begrotingsevenwicht uitgesteld naar 2021. In 2020 zal het budget in het rood gaan, volgens Jambon omdat de verlaging van de registratierechten onmiddellijk ingevoerd wordt. Een verdere verlaging zou het begrotingsevenwicht op de lange baan geschoven hebben. Vooral Open Vld was daar als de dood voor. “De rekening moet kloppen. We kunnen ons niet permitteren om schulden door te schuiven naar de toekomst”, zegt Open Vld-voorzitster Gwendolyn Rutten.
Jef Wellens, fiscalist bij Wolters Kluwer, vindt het niet meer dan logisch dat het verdwijnen van de woonbonus niet volledig opgevangen wordt. “Je kan niet in één keer een belastingvoordeel van tien jaar lang compenseren. Dat is gewoon ondoenbaar. Het was van in het begin duidelijk dat dit op lange termijn een besparingsoperatie zou zijn.” De kans bestaat volgens Wellens wel dat de aankondiging ervoor zorgt dat mensen nu snel nog een huis willen kopen. Anderzijds gaat de hervorming wellicht op 1 januari al in, waardoor er amper drie maanden overblijven om nog van de woonbonus te profiteren. “Het effect zal beperkt blijven. Een woning koop je niet gauw, gauw. Maar wie al met een dossier bezig is, zal er waarschijnlijk wel vaart achter steken.”