Direct naar artikelinhoud
VS

Trump: leider van onderzoek naar impeachment pleegt hoogverraad

Adam Schiff praat met journalisten tijdens een persconferentie.Beeld AP

De Amerikaanse president Donald Trump verweert zich met getwitter tegen een mogelijke afzettingsprocedure. Maandag beschuldigde hij Adam Schiff, het Democratische congreslid die de leiding krijgt over het impeachment-onderzoek naar de president, van hoogverraad. Een dag eerder schreef hij over een mogelijke burgeroorlog, mocht hij worden afgezet.

“Volksvertegenwoordiger Adam Schiff verzon een NEPPE & verschrikkelijke verklaring, deed alsof die van mij was en alsof dat het belangrijkste was uit mijn telefoontje met de Oekraïense president, en las het luid voor aan het Congres en het Amerikaanse volk. Het sloeg niet op wat ik heb gezegd in het telefoontje. Arresteren voor hoogverraad?’

Trump doelde op de introductie waarmee Schiff vorige week de hoorzitting opende met Joseph Maguire, die vragen moest beantwoorden over het achterhouden van een klokkenluidersklacht over het telefoontje van Trump met de Oekraïense president Volodymir Zelenski. Uit een door het Witte Huis vrijgegeven verslag van dat gesprek blijkt dat Trump daarin om een onderzoek vroeg naar zijn belangrijkste politieke opponent, Joe Biden.

Maffiaclichés

Schiff begon de hoorzitting met een, zoals hij zei ‘parodie’ op het telefoongesprek, en vatte in maffiaclichés (die niet heel ver van de werkelijkheid waren) samen wat daarin was gezegd. “We zijn goed voor jouw land geweest. Heel goed. Maar weet, ik zie niet zo veel terug. Ik hoor wat je wil, maar ik moet je daarvoor een gunst vragen. I am going to say this only seven times, dus luister goed. Ik wil dat je dit verzint over mijn politieke opponent, begrepen?”

Dit weekend suggereerde Trump al dat er een burgeroorlog zou kunnen uitbreken mocht hij worden afgezet.

“Als de Democraten succes hebben met het afzetten van de president (wat nooit zal gebeuren), zal het een burgeroorlog-achtige breuk veroorzaken waarvan ons land nooit zal genezen”, citeerde Trump zondagavond de extreem-conservatieve dominee Robert Jeffress, die dat eerder op Fox News had gezegd.

Die paradoxale suggestie van onmogelijk mogelijk geweld werd door sommige commentatoren opgevat als een dreigement, en op zichzelf al als een reden voor afzetting gezien. Ook de Republikeinse volksvertegenwoordiger Adam Kinzinger vond dat Trump te ver was gegaan. “Ik ben in landen geweest die verscheurd worden door een burgeroorlog. Ik had nooit gedacht dat zo’n zin zou worden geciteerd door een president. Dit is meer dan weerzinwekkend.”

Klagen en dreigen

In een andere serie tweets klonk Trump klaaglijk en dreigend. Hij jammerde dat hij “net als elke Amerikaan” het recht heeft zijn beschuldiger te ontmoeten, “zeker omdat die beschuldiger, de zogenaamde klokkenluider, een perfect gesprek in een totaal onnauwkeurig en bedrieglijke manier heeft naverteld”. Er is door het Witte Huis een verslag van het telefoongesprek vrijgegeven dat nog veel meer vertelt dan de samenvatting van de klokkenluider.

“Bovendien,” schreef Trump, “wil ik niet alleen mijn beschuldiger ontmoeten die TWEEDE- EN DERDEHANDS INFORMATIE heeft geopenbaard, maar ook de persoon die deze informatie, die grotendeels incorrect was, illegaal aan de ‘klokkenluider’ gaf. Was deze persoon de Amerikaanse president aan het BESPIONEREN? Grote consequenties!”

Twitter bericht wordt geladen...

Fragmenten

De hele dag twitterde Trump fragmenten van tv-programma’s op Fox News, waar de opiniemakers nog steeds volledig achter de president staan. Opvallend genoeg zijn veel journalisten op Fox wel kritisch – er was zondag zelfs een onthulling van Fox-journalist Chris Wallace dat twee Fox-commentatoren Trumps advocaat Rudy Giuliani hebben bijgestaan met het verzamelen van ‘dirt’ over Joe Biden. Een andere Fox-journalist, Ed Henry van Fox & Friends, waagde het inhoudelijke vragen over Trump te stellen aan Fox-commentator Mark Levin – die hem tierend de mantel uitveegde.

“Mark Levin zette die liegende klootzak Ed Henry mooi op zijn plek, niet?”, was een van de reacties die daarna door Trump werd getwitterd.

Intussen doen Trump en de Republikeinen hun best het impeachment-onderzoek weg te zetten als verspilling van energie, waardoor het Congres niet meer aan wetgeven zou toekomen. Daarbij bouwen zij een spiegelpaleis op van Orwelliaanse omkeringen.

Zo twitterde Trump dat de Democraten niets doen en daardoor allerlei mooie plannen op het gebied van infrastructuur, medicijnprijzen en vuurwapens tegenhouden. Maar de Democraten hebben daar juist wetsvoorstellen voor geschreven die al in het Huis van Afgevaardigden zijn goedgekeurd, maar door de Republikeinse Senaatsleider Mitch McConnell worden tegengehouden en niet eens ter stemming worden gebracht .

Tragisch genoeg zijn dat onderwerpen die door Trump zelf in zijn verkiezingscampagne op de agenda zijn gezet. Zijn politieke agenda nu lijkt nog maar één onderwerp te hebben: verdere polarisatie.

‘Jullie’ tegen ‘hen’

Dat maakte Trump ook duidelijk in een spotje, zaterdag opgenomen in de tuin van het Witte Huis. Daarin noemt de president de impeachment “de grootste oplichterij in de geschiedenis van de Amerikaanse politiek”. Want, zegt Trump, “de Democraten willen jullie vuurwapens afpakken, jullie gezondheidszorg, jullie stem, jullie vrijheid, jullie rechters, ze willen alles afpakken”. Ofwel: “Ons land staat op het spel als nooit tevoren.”

De boodschap: het is ‘jullie’ tegen ‘hen’.

Twitter bericht wordt geladen...

Het spotje is razendsnel verspreid en veelvuldig bekeken via Facebook en Twitter, de sociale media waarmee Trump ook in 2016 groot is geworden, en geëchood via de hem nog steeds goedgezinde talkshowpraters. De informatiestroom is cruciaal, want zolang genoeg kiezers achter Trump blijven staan, zullen ook de Republikeinse senatoren hem blijven steunen. Zij zijn degenen die uiteindelijk over Trumps schuld moeten beslissen; maandag maakte McConnell bekend dat hij een eventuele impeachment (ofwel de aanklacht) niet zal negeren, zoals de afgelopen dagen werd gevreesd, maar in behandeling zal nemen.

De stemming in het land lijkt licht te kantelen, in het nadeel van Trump. Uit een donderdag en vrijdag gehouden peiling van CBS (dus na openbaring van de klokkenluidersklacht) blijkt dat inmiddels zo'n 55 procent van de Amerikanen voor een impeachmentonderzoek is. Vlak na de aankondiging van het onderzoek was nog minder dan de helft voor. Vooral onder Republikeinen is de stemming aan het veranderen.

Dat is dus het tij dat Trump probeert te keren. De impeachment zal uiteindelijk niet door feiten worden beslist, maar door de woorden die voor feiten worden aangezien.