Het advies is opgesteld door een dertigtal Belgische deskundigen en is neergeschreven in een rapport dat 88 bladzijden telt. Het houdt rekening met de Belgische eet- en leefgewoonten, en ook met de chronische ziekten die veel in ons land voorkomen.

Het pleit dus niet voor een radicale ommezwaai, al zullen sommigen wel schrikken als ze lezen wat de plaats van vlees nog is, of zou moeten zijn, in het wekelijkse menu van een doorsnee volwassene. Rood vlees - van rund, varken of wild - wordt best beperkt tot 300 gram per de week. Dat is hooguit twee biefstukjes.

Ook van charcuterie eet je beter maar één portie (30 gram) in de week. Aanbevolen wordt om rood vlees door vis, gevogelte of peulvruchten te vervangen en charcuterie door visconserven, garnituren op basis van peulvruchten, fruit of verse kaas.

Uit een lijst van 12 aanbevelingen schuift de Hoge Gezondheidsraad vijf vuistregels naar voren.

1. Eet elke dag minstens 125 gram volle graanproducten, in functie van de energiebehoeften. Volkoren brood en volkoren pasta zijn te verkiezen boven geraffineerde graanproducten.

2. Eet elke dag twee stukken fruit en eet het puur. Niet in een combinatie met suiker of vet.*

2 bis. Eet elke dag minstens 300 gram groenten, rauw of bereid. Varieer in soorten en laat je leiden door de seizoenen en het lokale aanbod.

3. Vervang vlees minstens één keer in de week door peulvruchten. Dat is gezonder en de productie ervan heeft een geringere impact op het klimaat.

4. Eet dagelijks 15 tot 20 gram noten of zaden zonder zoute of zoete omhulsels (een handjevol komt overeen met 30 gram).

5. Eet zo weinig mogelijk zout. Vervang dit bij het koken door kruiden en niet-gezouten specerijen.

De Hoge Gezondheidsraad wijst erop dat het goed is om samen te eten en daar tijd voor uit te trekken. Niet alleen thuis, maar ook op school, op het werk, in woonzorgcentra en elders. Er wordt een waarschuwing aan gekoppeld: bij samen eten hoort vaak alcohol en dat is het ‘voedingsmiddel’ dat het meest met het ontstaan van ziektes wordt verbonden. Matigen is dus de boodschap, niet drinken het ideaal.

*In een vorige versie van dit artikel stond onder punt 2 ‘Drink ook zo weinig mogelijk vruchtensap of gesuikerde frisdranken’. Maar die aanbeveling staat in het advies van de HGR niet bij de vijf prioriteiten, het is pas de tiende aanbeveling. Bovendien gaat het in die aanbeveling van de raad over vruchtennectar, en niet over vruchtensap, dat geen toegevoegde suikers mag bevatten.

In de video hieronder vertelt Laurens De Meyer van Bond Beter Leefmilieu en 'Dagen zonder vlees' hoe u uw ecologische voetafdruk kan verkleinen.