Cruciale hoorzitting voor Netanyahu over corruptie, net nu hij aan een regering werkt
Vorige week pas werd de Israëlische premier Benjamin Netanyahu door president Reuven Rivlin belast met de opdracht om een nieuwe regering te vormen. Deze week moet hij proberen om de juridische perikelen die hem intussen achtervolgen van zich af te schudden. Een speciale hoorzitting biedt hem de kans om gerechtelijke vervolging te ontlopen in drie dossiers waarin hij verdacht wordt van misbruik van vertrouwen, fraude en corruptie. Zijn advocaten worden dagenlang ondervraagd door het gerecht. Daarna zal de procureur-generaal beslissen of Israëls langst zittende premier al dan niet in beschuldiging wordt gesteld.
- Case 4.000 weegt het zwaarst. Daarin wordt Netanyahu ervan verdacht dat hij bepaalde regels voor de telecomsector veranderd heeft op maat van een specifiek bedrijf, de Bezeq-groep. In ruil zou een belangrijke internetkrant van die groep Netanyahu gunstig hebben gecoverd. In dit dossier hangt hem de zware beschuldiging van "corruptie" boven het hoofd.
- In Case 1.000 gaat het om cadeaus. Netanyahu en zijn vrouw Sara zouden onder meer champagne en dure sigaren hebben gekregen van een Israëlische filmproducer en een Australische zakenman. Hier luidt de beschuldiging "misbruik van vertrouwen" en "fraude".
- In Case 2.000 zou Netanyahu met de eigenaar van een populaire krant een deal hebben willen sluiten. In ruil voor positieve verslaggeving over zijn beleid, zou Netanyahu wetgeving laten goedkeuren in het nadeel van een concurrerende krant. Ook hier gaat het om "fraude en misbruik van vertrouwen", niet om corruptie.
Juridisch gevecht en politiek gevecht
De advocaten van Netanyahu worden vanaf vandaag gehoord door het bureau van procureur-generaal Avichaï Mandelblit. Die hoorzitting kan vier dagen duren. Daarna zal de procureur-generaal er allicht enkele weken of maanden over doen om zijn besluit te formuleren en bekend te maken: of hij Netanyahu daadwerkelijk in beschuldiging stelt. Mocht hij daarna ook veroordeeld worden, riskeert hij tot tien jaar gevangenis voor corruptie, en tot drie jaar voor de andere aanklachten.
Dat alles doorkruist Netanyahu's politieke gevecht. Bij de verkiezingen van 17 september kwam hij niet langer als overwinnaar uit de bus. Zijn uitdager Benny Gantz sleepte met zijn centrumpartij Blauw en Wit één zetel meer in de wacht dan Netanyahu's Likoed. Toch kreeg Netanyahu als eerste de kans om een regering te vormen, omdat er zich reeds een groter blok van coalitiepartners aftekende rond Netanyahu dan rond Gantz.
Dat neemt niet weg dat Netanyahu's gezag verzwakt is. Een inbeschuldigingstelling zou zijn positie nog verder kunnen ondergraven. De hoorzitting verloopt achter gesloten deuren, maar als uit lekken en berichten zou blijken dat Netanyahu's team geen goede beurt heeft gemaakt, kan dat zijn formatiegesprekken nog meer hypothekeren.
Gantz beidt zijn tijd
Netanyahu heeft maximaal 42 dagen de tijd om een regering te vormen. Als hij daarin niet slaagt, krijgt Benny Gantz een kans. De enige realistische optie voor een stabiele regering is die van een éénheidsregering, waarbij Netanyahu en Gantz samen gaan besturen. Gantz heeft altijd gezegd dat hij wel met Likoed in zee wil gaan, maar dan zonder Netanyahu - zolang die niet volledig is vrijgepleit van corruptie en fraude. Gantz zal nu tijdrekken en afwachten - tot het duidelijk wordt wat Netanyahu te wachten staat.