Zinzen & Van Cauwelaert: "Wellicht gaan we in 2024 naar een kartel tussen de N-VA en Vlaams Belang"

Het eerste stof rond de nieuwe Vlaamse regering, haar regeerakkoord en haar ministers is gaan liggen. Het ideale moment om politiek analisten Walter Zinzen en Rik Van Cauwelaert hun licht te laten schijnen op de ploeg en de partijen die Vlaanderen de komende 5 jaar gaan leiden.

Is de nieuwe Vlaamse regering centrumrechts of rechts?

Is de Vlaamse regering-Jambon centrumrechts of rechts? Voor Zinzen en Van Cauwelaert is het duidelijk.

Van Cauwelaert: "Ik denk dat dit een rechtse regering is. Ze legt meer dan in het verleden de nadruk op de plichten van zij die hulp of bijstand nodig hebben. Het oude adagium "voor wat, hoort wat" is terug.

Zinzen: "Deze regering is rechts, zeer rechts. Absoluut. Het begrip solidariteit is zoek. Elk individu moet maar voor zichzelf zorgen. Dat is puur liberalisme en niet het linkse, sociale liberalisme.

Van Cauwelaert: "Ik kan alleen maar vaststellen dat Bart De Wever 2 maanden met Vlaams Belang heeft onderhandeld. Op het moment dat de Vlaamse regering ongeveer gaat landen lees ik verklaringen van Peter De Roover en Theo Francken die zeggen dat ze eigenlijk liever met Vlaams Belang hadden geregeerd. Ze voegen eraan toe dat het Open VLD en CD&V zijn die dat niet wilden. Dat zal zich laten voelen."

Ik vraag me af of we nu niet naar een herschikking van de vijandelijke broeders zullen gaan.

Zinzen: "Ik vraag me af of we nu niet naar een herschikking van de vijandelijke broeders zullen gaan. Het Vlaams Blok is destijds losgescheurd van de Volksunie. Uit die Volksunie is de N-VA ontstaan. Nu lijken de N-VA en de afgescheurde broeders en zusters elkaar weer te vinden. Wellicht gaan we naar een fusie of een kartel bij de volgende verkiezingen."

Van Cauwelaert: "Als je de N-VA en Vlaams Belang samenlegt, zit je ver boven de 40 procent bij verkiezingen. Dat is niet onbelangrijk."

Zinzen: "Dat geeft hen natte dromen voor de verkiezingen van 2024."

Van Cauwelaert: "Dat doet sommigen toch wel nadenken over de mogelijkheden die zich in 2024 aanbieden."

Videospeler inladen...

Komen de federale onderhandelingen nu in een versnelling?

Van Cauwelaert: "Die onderhandelingen kunnen nu in elk geval op een ernstige manier beginnen want er is duidelijkheid over alle regionale regeringen en hun samenstelling. De krachtsverhoudingen in Franstalig België en in Vlaanderen zijn duidelijk. Er zal sowieso een zekere vorm van samenwerking moeten komen, dus er is geen reden meer om met de federale onderhandelingen te wachten."

Van Cauwelaert: "Ik denk dat Jambon met zijn Septemberverklaring heeft gewacht tot de eerste reacties in de media op het Vlaamse regeerakkoord op gang kwamen. Dat akkoord is laat bekendgemaakt. Dat wekte wrevel en meteen werd gezegd dat het door Vlaams Belang was geïnspireerd. Ik heb de indruk dat zijn Septemberverklaring daarop inspeelde. Hij benadrukte dat hij de strijd tegen racisme wil opvoeren. Hij heeft goed geluisterd naar de eerste reacties en zag in op welke punten zijn regering kwetsbaar is."

De uitspraken van Jambon over racisme staan haaks op wat in het regeerakkoord staat

Zinzen: "Naar mijn bescheiden mening staan de uitspraken van Jambon over racisme in zijn Septemberverklaring haaks op wat in het regeerakkoord staat. De Vlaamse regering wil racisme bestrijden, maar ontmantelt de instrumenten die er nu al zijn om dat te doen. Ze stapt uit Unia en ontmantelt het Minderhedenforum. Aan een aanpak van discriminatie op de arbeidsmarkt wil ze niet beginnen. Terwijl Isabel Albers, hoofdredacteur van De Tijd, zegt dat ook bij werkgevers xenofobie bestaat. Ik ben dus erg benieuwd hoe meneer Jambon dat met zijn regering wil aanpakken."

Videospeler inladen...

Kan de nieuwe Vlaamse regering de boosheid bij de kiezer wegnemen?

Van Cauwelaert: "Ik denk dat deze regering een nieuw element van boosheid heeft ingebouwd met de afschaffing van de woonbonus. Ik denk dat de 3 partijen het effect en de reacties onderschatten. Mensen voelen zich bekocht want het stond in geen enkel partijprogramma. Sommigen hebben zelfs expliciet gezegd, als ik me niet vergis de N-VA, dat ze tegen de afschaffing van de woonbonus waren.

Zinzen: "Deze regering zal dat absoluut niet kunnen. De politiek en de regering-Jambon in het bijzonder zal een ander discours moeten aanwenden om bijvoorbeeld het ongenoegen over migratie weg te nemen. Jambon zei vanochtend nog in een interview dat over migratie veel wrevel berust op fake news, het idee dat iemand die hier aankomt meteen een huis en een auto krijgt zonder daar iets voor te moeten doen. Dat soort leugens moet je weerleggen. De media zouden dat wat meer mogen doen, maar ook de politiek."

Van Cauwelaert: "De politiek heeft dat te weinig gedaan."

Zinzen: "Zeker, Theo Francken heeft ze zelfs nog bevestigd. Als dat niet verandert, ga je onbehagen niet bestrijden, maar juist aanmoedigen."

Videospeler inladen...

Wat te denken van de voorzitter van het Vlaams Parlement?

Zinzen: "Ik vind het een schande dat de functie van de voorzitter van het Vlaams Parlement deel uitmaakt van de regeringsonderhandelingen. Het parlement moet de regering controleren terwijl de regering met Liesbeth Homans (N-VA) de voorzitter aanduidt. Dat kan niet. Het is bovendien in overtreding met de scheiding der machten. Het parlement is de wetgevende macht, de regering de uitvoerende. De ene moet de ander controleren, dat mag niet dooreen lopen."

Van Cauwelaert: "Eigenlijk zou de voorzitter van het parlement altijd uit de oppositie moeten komen."

Zinzen: "Dat zou het beste zijn, absoluut. Dat is de Belgische ziekte."

Van Cauwelaert: "Ik denk dat de laatste Kamervoorzitter uit de oppositie de socialist Achiel Van Acker was." 

Zinzen: "Tenzij je Siegfried Bracke (N-VA) meetelt. Die behoorde de laatste maanden van zijn Kamervoorzitterschap tot de oppositie."

Videospeler inladen...

Wat te denken van de portefeuilles Onderwijs en Cultuur?

Zinzen: "De eerste verrassing vind ik de minister van Onderwijs. We wisten dat de N-VA die post zou claimen, maar de keuze voor Ben Weyts heeft mij verrast. Zijn deskundigheid ter zake is mij onbekend. Als minister van Mobiliteit heeft hij geen schitterend parcours gereden. Ik hoop dat hij het als minister van Onderwijs beter zal doen."

Zinzen: "Ook de geringe aandacht voor cultuur heeft mij verrast, dat men dat aan minister-president Jambon heeft toegewezen. Als je over cultuur leest in het regeerakkoord, stemt het een mens droevig. De tekst getuigt van weinig visie, om niet te zeggen van helemaal geen. Men heeft het over de restauratie van musea, de oprichting van een Vlaams museum."

Zinzen: "Wat mij het meeste heeft verrast, is dat men het Amerikaans Theater van de federale overheid wil overnemen om daar een Vlaamse cultuurpoot in Brussel van te maken. Weet de regering dan niet dat vorige Vlaamse regeringen al voor de Vlaamse culturele aanwezigheid in Brussel hebben gezorgd, met de Koninklijke Vlaamse Schouwburg, de Beursschouwburg en het Kaaitheater? Bovendien heeft elk van de 19 gemeenten in Brussel een Vlaams cultureel centrum. Waarom is een nieuwe Vlaamse culturele poot nodig? Kent men die instellingen niet? Of vertrouwt men ze niet?"

Het zou mij niet verbazen als men voor het Vlaamse museum op de IJzertoren mikt.

Van Cauwelaert: "Ik denk dat Walter te kort door de bocht gaat. Het is net belangrijk dat Jambon cultuur naar zich toetrekt. De N-VA wil in haar ogen een aantal zaken rechttrekken. Men wil bijvoorbeeld de privésector bij de cultuursector betrekken. Over het Vlaamse museum waarover men praat, zou het mij niet verbazen als men eigenlijk op de IJzertoren in Diksmuide mikt. Het Vlaams Parlement heeft die destijds als monument erkend, maar men weet niet goed wat men ermee moet aanvangen."

Zinzen: "Privatiseren lijkt een rode draad, ook op vlak van mobiliteit. Daar is het heel duidelijk: De Lijn krijgt niet méér middelen, maar men kondigt wel initiatieven aan om de private sector bij het openbaar vervoer te voegen. Men wil De Lijn kapotmaken om die dan te privatiseren. Hetzelfde met dit huis: men wil de middelen van de VRT beperken om de commerciële media zo weinig mogelijk concurrentie aan te doen. Ernstig is dit niet."

Videospeler inladen...

Waar moet het heen met de christendemocraten (en de sociaaldemocraten)?

Van Cauwelaert: "Ik vind het niet verstandig dat Wouter Beke Vlaams minister wordt. Je voelt aan zijn lichaamstaal dat hij zich ongemakkelijk voelt en de interne reacties niet had verwacht. CD&V heeft net een intern rapport te slikken gekregen waarbij onder meer Beke als verantwoordelijke voor de verkiezingsnederlaag is aangewezen."

Zinzen: "Dit is een kras staaltje van zelfbediening, maar dat komt door het systeem. Partijvoorzitters benoemen ministers dus kan Beke zichzelf benoemen, tot 2 keer toe (hij was tot gisteren ook minister in de federale regering, red.). Dat ondemocratische systeem is in tegenstrijd met de grondwet. Het parlement moet de ministers van deelstaatregeringen benoemen, maar eigenlijk doen de partijvoorzitters dat."

Dit is een kras staaltje van zelfbediening, maar dat komt door het systeem.

Zinzen: "Een strijd om het voorzitterschap van CD&V vrees ik niet, maar ik ben dan ook geen lid van die partij. In wezen vind ik het niet ongezond dat rond de verkiezing van een nieuwe voorzitter een ideeënstrijd ontbrandt. Het ligt voor de hand dat de strekking van Hendrik Bogaert en Pieter De Crem naar rechts wil opschuiven, terwijl de strekking van Sammy Mahdi naar het evangelie wil terugkeren. Het resultaat moeten we afwachten, maar het is onzeker of het de redding van de partij zal betekenen."

Van Cauwelaert: "Het idee van een brede volkspartij beantwoordt niet meer aan de realiteit. Het electoraat is totaal versnipperd."

Zinzen: "Er is geen volk meer."

Van Cauwelaert: "Eigenlijk moet een ancien nu de verantwoordelijkheid nemen en de partij door deze vreselijke periode leiden. De partij wordt als quantité négligeable beschouwd door de andere partijen. Gaat men nu jongeren belasten met de berging van het schip?"

Zinzen: "Mensen worden geboren en sterven en ook politieke partijen hebben het eeuwige leven niet. Christendemocraten en sociaaldemocraten staan allebei in een hopeloze positie. Ze hebben allebei hun roots verloochend. Miet Smet (CD&V) roept op om de "C" te laten vallen, maar waarom zou de partij dan nog blijven bestaan? Zelfs al keert de partij naar de basis, het evangelie, terug: wie gaat ze dan nog aanspreken? Christenen verdwijnen als sneeuw voor de zon."

De gevolgen van deze verkiezingen zullen we pas véél later inzien.

Van Cauwelaert: "Bovendien, het departement Onderwijs komt in handen van Weyts en de N-VA. Het is zeker niet de bedoeling om de christelijke onderwijskoepel te versterken. Die aanval is begonnen. Nu zal de aanval op het middenveld volgen. Dat zie je al in de zorgverzekering. Men is de fundering van de christendemocratie en de sociaaldemocratie aan het ondergraven. De gevolgen van deze verkiezingen zullen we pas véél later inzien."

Zinzen: "We zitten in een overgangsperiode. Ons politieke systeem zal veranderen en niemand kan voorspellen wat het nieuwe politieke systeem zal zijn. Dat is het beangstigende, maar ook het boeiende aan het verhaal."

Videospeler inladen...

Bekijk hieronder de volledige uitzending van Zinzen & Van Cauwelaert:

Videospeler inladen...

Meest gelezen