Direct naar artikelinhoud
Gezondheidszorg

Farmabedrijven halen half miljard euro uit sociale zekerheid

Archiefbeeld van artsen die het gebruik van Avastin voorbereiden.Beeld NYT

Onze sociale zekerheid speelde de afgelopen jaren een half miljard euro kwijt doordat een goedkoop geneesmiddel voor ouderdomsblindheid niet terugbetaald wordt en de veel duurdere variant wel. Dat becijferde Het Laatste Nieuws. Het onderzoek naar die constructie zit al vijf jaar in de koelkast, met medeweten van het kabinet van Maggie De Block (Open Vld).

Voor ouderdomsblindheid bestaan twee geneesmiddelen: het peperdure Lucentis van geneesmiddelenfabrikant Novartis en het spotgoedkope Avantis van Roche. Het verschil in werking tussen beide? Zo goed als onbestaande, zo leren verschillende wetenschappelijke studies ons al jaren.

Toch houdt Roche halsstarrig vol dat Avastin niet veilig is – ook al trekken verschillende oogartsen dat in twijfel. Daardoor komt Avastin enkel op de markt als kankermedicijn en niet als middel tegen ouderdomsblindheid. Roche raadt zelfs aan om het middel van de concurrent te kopen.

Waarom doet het bedrijf dat als het zelf een veel goedkopere variant heeft waarvan wetenschappers overtuigd zijn dat die evengoed werkt? Omdat de twee bedrijven samenspannen, dokterde men in Italië uit. Roche is eigenaar van het bedrijf dat Lucentis ontwikkelde. Als artsen het geneesmiddel gebruiken, verdient het daar zelf aan. 

Novartis is dan weer voor een derde aandeelhouder van Roche. De twee bedrijven werden in 2014 in Italië dan ook veroordeeld tot een boete van 182 miljoen euro.

Niet veel later spande Test-Aankoop ook hier een zaak tegen de twee bedrijven aan. Die zit al vijf jaar vast voor de Belgische Mededingingsautoriteit.

Geheime deal

Maar er is meer. In Frankrijk, Italië en Nederland zorgde de overheid ervoor dat Avastin terugbetaald kon worden. Ook in ons land was dat het plan, al kwam het nooit zover. Volgens Het Laatste Nieuws sloot Novartis een geheime deal met minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld). In ruil voor een prijsdaling van Lucentis zou het kabinet de terugbetaling van Avastin tegenhouden.

Toch blijft Lucentis nog steeds bakken duurder: 600 euro tegenover 40 euro. Op die manier liep onze sociale zekerheid een smak geld mis elke keer dat Lucentis werd gebruikt in plaats van Avastin. Geld dat ook voor andere geneesmiddelen gebruikt had kunnen worden. De krant becijferde dat het inmiddels om een bedrag van ruim 500 miljoen euro gaat. (HLN/PG)