Allerlaatste wolharige mammoet stierf 4.000 jaar geleden in het midden van de Noordelijke IJszee

Het einde van de laatste IJstijd betekende eveneens het begin van het einde voor de wolharige mammoet. Terwijl de indrukwekkende beesten zo’n 15.000 jaar geleden nog ‘koning van de IJstijd’ waren op het vasteland, kromp hun leefgebied 5.000 jaar later fors, te wijten aan een warmer klimaat.

Dus zochten de mammoeten koudere oorden op, in het noorden van Siberië én op een eiland in het midden van de Noordelijke IJszee: Wrangel (eiland). Dat eiland maakte oorspronkelijk deel uit van het vasteland, maar door een stijgend zeeniveau werden de mammoeten op Wrangel al snel afgesneden van de rest. Ze zouden uiteindelijk 7.000 jaar langer leven dan de andere soortgenoten op het vasteland.

Om tot die conclusie te komen, onderzocht een team wetenschappers uit Finland, Duitsland en Rusland enkele mammoetskeletresten. Ze analyseerden botten en tanden die teruggevonden werden in Siberië, Alaska, Yukon (in het noordwesten van Canada) en op het Wrangel-eiland. De restanten waren 40.000 tot 4.000 jaar oud. En er bleek een duidelijk verschil te zijn tussen de mammoeten die eerder op het vasteland leefden en stierven, en de mammoeten die op het Russische eiland leefden. Een verschillend dieet heeft ervoor gezorgd dat de wolharige mammoet wat langer kon overleven.

Terwijl de laatste mammoeten op het vasteland moesten teren op vetreserves, leefden de mammoeten op het eiland in een milder klimaat waardoor ze nooit beroep moesten doen op hun reserves.

Toch deed het milder klimaat de wolharige mammoeten op Wrangel uiteindelijk ook de das om. Vermoedelijk zorgden extreme weersomstandigheden waaronder hevige regenval ervoor dat een dikke ijslaag de bodem bedekte. Daardoor werd het een pak moeilijker om voedsel te vinden. Verder bleek uit de analyses van de onderzoekers dat de drinkwaterkwaliteit op het eiland aanzienlijk achteruit was gegaan door de erosie van gesteenten.

Maar ook mensen kunnen het lot van de olifantachtige in de hand gewerkt hebben. De eerste archeologische bewijzen van de aanwezigheid van mensen dateren slechts enkele honderden jaren na de ‘jongst’ gevonden mammoetresten. Het zou niet verbazen moesten de grote dieren ten prooi zijn gevallen aan de jachtpartijtjes van de mens.