Groot-Brittannië en Europa botsen frontaal over brexit: ‘Stom spel’ versus ‘Genoeg, genoeg, genoeg’
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn dinsdag frontaal in aanvaring gekomen over de brexit. In een uitzonderlijke, aan Boris Johnson persoonlijk gerichte tweet liet de voorzitter van de Europese Raad Donald Tusk weten dat de toekomst van Europa op het spel staat ‘en niet het winnen van een stom spel over de schuldvraag’.
Downing Street reageerde meteen met de mededeling dat er weinig meer te bespreken valt, nu de EU het compromisvoorstel van de Britten heeft afgekraakt. De stafchef van Johnson voegde er provocerend aan toe dat Europese lidstaten die tegen uitstel van de brexit stemmen in de toekomst voorrang krijgen bij het samenwerken met de Britten.
Zoals te verwachten viel heeft de EU het voorstel dat Johnson vorige week verstuurde puntsgewijs verworpen. Met name het idee dat er toch op een of andere manier douanecontroles tussen beide Ierlanden gaan plaatsvinden staat de Unie tegen, evenals het voorstel een wankele Noord-Ierse regering in Stormont om de vier jaar te laten bepalen of de aparte status gehandhaafd moet blijven. Volgens de Britten is het een ‘redelijk’ pakket aan voorstellen.
Valse voorstelling
Afgelopen dagen heeft Johnson opnieuw gebeld met individuele regeringsleiders. Dat heeft tot ergernis geleid in Brussel, temeer omdat de Brit een valse voorstelling van zaken zou hebben gegeven. De tweet van de scheidende Tusk was daar een teken van. Al eerder in het brexitproces heeft de Pool zijn emoties getoond, onder meer door de suggestie een plekje in de hel te reserveren voor Johnson en andere brexiteers.
De Ierse minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney beweerde dinsdag dat Tusk voor velen sprak. In Britse regeringskringen leeft intussen verontwaardiging over de houding van de Ierse regering. Tegenover de Engelse pers liet een anonieme regeringsbron weten dat premier Leo Varadkar bereid was om te onderhandelen over de omstreden backstop, maar dat hij begon te zwijgen toen het Britse Lagerhuis een wet opstelde die een no deal- brexit moest voorkomen.
De regering-Johnson probeert de schuld voor de impasse zo te leggen bij het parlement, de rechters en de Europese Unie. In sommige opiniepeilingen krijgt Johnson inmiddels meer steun dan de twee progressieve oppositieleiders Jeremy Corbyn (Labour) en Jo Swinson (Liberaal-democraten) samen. Critici beschuldigen Johnson ervan geen land te besturen, maar de campagne voor het brexitreferendum nog eens over te doen.
Tijdrekken, tegenwerken en ontkennen
In het Lagerhuis beweerde Michael Gove, de minister die verantwoordelijk is voor de no deal-voorbereidingen, dat de Britse regering flexibiliteit heeft getoond door een compromisvoorstel te doen om de EU met een deal te kunnen verlaten. “Maar in het licht van de tactiek van tijdrekken, tegenwerken en ontkennen zeggen we namens 17,4 miljoen mensen: genoeg, genoeg, genoeg – we moeten eruit.”
De voornaamste kop van Jut in de ogen van de brexiteers is Duitsland. Vote Leave-campagnevoerders verstuurden dinsdag een foto van Angela Merkel met de begeleidende tekst: “We hebben niet twee wereldoorlogen gewonnen om te worden gekoeioneerd door een Kraut.“ Het telefoontje tussen Johnson en Merkel, een laatste poging om eruit te komen, liep uit op een woordenwisseling. De mededeling van Londen dat een akkoord nu nagenoeg onmogelijk is, deed het pond flink zakken tegenover de euro.