Nieuwe Klimaatminister Zuhal Demir (N-VA) bekent: Vlaanderen haalt klimaatdoelen niet

Europa eist dat Vlaanderen zijn uitstoot tegen 2020 met 15,7 procent verlaagt in vergelijking met 2005. In het beste geval komt onze regio aan een vermindering van ongeveer 10 procent. Ruimschoots onvoldoende dus. Vooral de uitstoot uit het transport en de gebouwen is de laatste jaren niet snel genoeg gedaald. Ook het Europese doel voor groene energie wordt wellicht niet gerealiseerd. Het doel voor energiebesparing wel.

In tegenstelling tot haar voorgangster Joke Schauvliege (CD&V) erkent minister van Demir openlijk het probleem. “Op basis van de informatie die ik de afgelopen dagen heb ingekeken, zal de doelstelling voor de uitstoot van broeikasgassen wellicht niet bereikt worden. Voor de doelstelling rond hernieuwbare energie wordt het kantje boord”, laat de nieuwe minister weten via haar woordvoerder. “Ik ga het dossier naar me toe trekken en bekijk de verschillende mogelijkheden.” Wat die dan zijn, daar wil Demir nog niet op vooruitlopen. Veel zijn het er niet.

Uitstoot afkopen

Een grote inhaaloperatie komt er niet. De nieuwe regering zal geen maatregelen doorvoeren om de Europese klimaatdoelen tegen 2020 alsnog te halen. Integendeel: in het regeerakkoord wordt met geen woord gerept over de 2020-doelen. “Ik kan dit in de herfst van 2019 nog moeilijk rechttrekken. We zullen zien hoe de kwestie zich afwikkelt”, vertelde minister-president Jan Jambon (N-VA) vorige week al aan De Morgen. Maar: niets doen is ook geen optie. De Europese klimaatdoelen zijn bindend. Wie ze niet nakomt, riskeert dwangsommen.

Er zit voor Vlaanderen weinig anders op dan ‘uitstootkredieten’ aan te kopen. Dankzij die kredieten kunnen Europese regio’s en landen die worstelen met hun doelen hun klimaatschuld afkopen bij regio’s en landen die meer doen dan verwacht. Zo kan de Vlaamse regering wellicht aankloppen bij Wallonië. Dat stevent af op een overschot en Vlaanderen heeft hier een voorkooprecht op. Volgens ruwe schattingen van de regering-Bourgeois is er zowat 40 miljoen euro nodig om de Vlaamse klimaatschuld tegen 2020 af te lossen.

De Bond Beter Leefmilieu (BBL) reageert kritisch. “De vorige Vlaamse regering heeft bij monde van minister Schauvliege jarenlang beweerd dat Vlaanderen zijn 2020-klimaatdoelen zou halen. Minister Demir van de nieuwe Vlaamse regering, die uit dezelfde drie partijen bestaat, komt na een paar dagen doodleuk zeggen dat we het wellicht toch niet gaan halen. Dat kan niet”, oordeelt beleidscoördinator Mathias Bienstman. Volgens de BBL is dit geen ernstig beleid.

Doelen 2030

De Europese klimaatdoelen tegen 2030 wil de regering-Jambon wel realiseren. Tegen dan eist Europa dat de uitstoot met 35 procent vermindert. Eind oktober moet Demir een definitief Vlaams klimaatplan indienen met de maatregelen die ze wil nemen om deze ambitieuze doelstelling te behalen. Vraag is wat ze kan vertellen. 

Afgaand op het regeerakkoord lijken de 2030-doelen nu al een onmogelijke opdracht. De regering neemt geen maatregelen om de uitstoot drastisch terug te dringen. Van de kilometerheffing is geen sprake meer. Van een verplichte renovatie na de aankoop van een woning evenmin. Nochtans waren het deze maatregelen waar het voorlopig Vlaams klimaatplan uit 2019 op steunde. Een voorlopige versie die niet volstond om de Europese klimaatdoelen tegen 2030 te halen.