"Dader van aanslag in Halle wou bloedbad aanrichten in synagoge"
Volgens het Duitse gerecht wou de vermoedelijke dader van de aanslag in Halle een bloedbad aanrichten in de Joodse synagoge. Bovendien hoopt de 27-jarige man anderen te inspireren door de moordpartij live te streamen op het internet. Intussen waarschuwen Joden in Duitsland dat ze zich onveilig voelen en dat het aantal antisemitische incidenten al een tijd aan het stijgen is.
In Karlsruhe heeft federaal procureur Peter Frank vandaag meer uitleg gegeven over de schietpartij van gisteren in de stad Halle. Het gaat wel degelijk om terrorisme, zegt Frank. Stephan B., de verdachte die is opgepakt, zou duidelijk rechtsextremistische ideeën koesteren. In een videoboodschap voor de aanslag viel de man hard uit naar Joden, feministen en klimaatactivisten die volgens hem verantwoordelijk zijn voor alle problemen in de wereld.
De man was volgens de beelden die hij zelf heeft uitgezonden, van plan om een bloedbad aan te richten in de synagoge van Halle waar toen tientallen Joden Jom Kippoer, een van de belangrijkste religieuze feesten, aan het vieren waren. Dat lukte echter niet door de beveiligde deuren. De man schoot daarop in het rond en opende onder meer het vuur op een Turkse kebabzaak.
De methode doet sterk denken aan die van de extremistische schutter in de moskeeën van Christchurch in Nieuw-Zeeland eerder dit jaar. Ook die wou met zijn livebeelden andere "inspireren". In de auto van de dader in Halle zijn overigens ook drie kilogram springstoffen gevonden.
"In de livestream van zijn daden geeft hij een motief", zegt Judith van de Hulsbeek, correspondente in Duitsland. "Hij is een neonazi, een overtuigd antisemiet (jodenhater, red.). Hij ontkent bijvoorbeeld in die video de Holocaust (het systematisch vervolgen en vermoorden van miljoenen joden door de nazi's tijdens WO II, red.). Volgens hem zijn de joden de bron van al het kwaad in de wereld. Er is intussen ook een manifest opgedoken waarin zijn donkere wereldbeeld duidelijk wordt."
In Duitsland wordt geschokt gereageerd op het feit dat er juist in Duitsland een synagoge wordt aangevallen. "Gisteren zag je op meerdere plekken in het land bijeenkomsten bij synagoges, ook bondskanselier Angela Merkel kwam in Berlijn haar steun aan de joodse gemeenschap uitspreken tijdens een wake. Maar er is ook wel boosheid. Wordt het probleem wel serieus genomen? Het aantal antisemitisch geïnspireerde misdrijven is toegenomen. Joden voelen zich in Duitsland steeds onveiliger en de roep om daar serieus mee om te gaan hoor je nu wel heel duidelijk."
Cijfers liggen het hoogst in Duitsland, België en Nederland
Dit voorjaar werd in Duitsland nog een rapport voorgesteld met cijfers over politiek gemotiveerde criminaliteit. Daaruit bleek al dat er in 2018 bijna 1.800 antisemitische strafbare feiten werden geteld, dat is bijna 20 procent meer dan een jaar eerder, in 2017. Het ging onder meer om geweld, maar ook het gebruik van symbolen zoals bijvoorbeeld het hakenkruis. In bijna 90% van de geregistreerde zaken had de dader een extreemrechtse achtergrond.
Wereldwijd is er trouwens een stijging van het aantal antisemitische incidenten op te merken. In de Verenigde Staten is het aantal antisemitische misdrijven in 2018 verdubbeld. In het Verenigd Koninkrijk was er tijdens de eerste helft van dit jaar al een stijging van 10% van het aantal antisemitische incidenten.
En in een Europees onderzoek van het EU-agentschap voor grondrechten gaf de helft van de bevraagden aan dat ze het voorbije jaar met antisemitisme te maken hadden gehad, hoewel ze daar meestal geen officiële melding van doen. Voor Duitsland, België en Nederland lagen de cijfers het hoogst. 88% van de ondervraagden vond ook dat de jodenhaat op het internet (bijvoorbeeld op de sociaalnetwerksites Facebook en Twitter) de voorbije 5 jaar is toegenomen.
"Wat we zeker weten, is dat je best aan preventie doet", zei Ludo Abicht, kenner van het jodendom in Europa, gisteren in "De afspraak" op Canvas. "Het is goed dat er bewaking is van de joodse scholen in Antwerpen, van de synagoges. Dat moet gebeuren. Het is nu eenmaal zo dat er mensen zijn die een idee krijgen en dat zo vertalen. Er zijn spanningen die volgens mij door dialoog opgelost zouden kunnen worden. De mensen in Antwerpen zijn meestal niet bang en ik denk dat ze op dit moment ook geen reden hebben. Maar ik denk dat het belangrijk is dat we de voedingsbodem opdrogen, onder meer door gesprekken tussen de gemeenschappen."
Bekijk hier het fragment uit "Het Journaal" over de aanslag in Halle:
